Bộ Nông nghiệp và Môi trường cảnh báo nguy cơ hồ chứa, lũ quét trước bão WIPHA

Bộ Nông nghiệp và Môi trường phân công cán bộ xuống địa bàn túc trực phòng chống bão WIPHA

Chiều 18/7, tại trụ sở Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp đã chủ trì cuộc họp ứng phó bão WIPHA. Tham dự cuộc họp có đại diện các Bộ: Quốc phòng; Công an; Công Thương; Xây dựng; Khoa học và Công nghệ; Ngoại giao; Văn hoá, Thể thao và Du lịch.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp chỉ đạo tại cuộc họp ứng phó bão WIPHA. - (Ảnh: mae.gov.vn)

Bão WIPHA khả năng cao sẽ ảnh hưởng đất liền Việt Nam, sớm nhất từ tối và đêm 21/7 hoặc trong ngày 22/7, vùng ảnh hưởng từ Quảng Ninh - Nghệ An. Dự báo phạm vi ảnh hưởng rộng tới 18 tỉnh/1.713 xã.

Theo ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia (Cục Khí tượng Thủy văn), điều kiện môi trường đang thuận lợi cho bão phát triển. Dự báo khoảng sáng ngày mai (19/7), bão sẽ di chuyển vào Biển Đông, trở thành cơn bão số 3 năm 2025. Cường độ mạnh nhất khi ở phía Đông của Lôi Châu (Trung Quốc). Với tốc độ di chuyển nhanh, khả năng cao bão sẽ ảnh hưởng đất liền Việt Nam (sớm là từ tối và đêm 21/7 và dự tính có thể trong ngày 22/7), vùng ảnh hưởng từ Quảng Ninh-Nghệ An.

Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia (Cục Khí tượng Thủy văn) chia sẻ về dự báo diễn biến bão. - (Ảnh: mae.gov.vn)

Chênh lệch khoảng cách về vị trí bão đổ bộ mà các các mô hình dự báo quốc tế đưa ra lên tới 100km. Do đó, chưa có độ chắc chắn về tác động của bão và cường độ mạnh nhất. Khả năng gây bão sẽ gây mưa lớn ở Bắc Bộ, Thanh Hóa, Nghệ An trong thời gian từ ngày 21-24/7, lượng mưa 200-350mm, có nơi trên 600mm. Ngoài ra, sau khi bão vào đất liền, một hình thế thời tiết xấu phía sau khả năng sẽ tạo ra một rãnh thấp, tiếp tục gây mưa cho Bắc Bộ đến khoảng ngày 25/7. Cần lưu ý, nhận định sơ bộ ban đầu có xác suất chưa cao và Trung tâm sẽ tiếp tục cập nhật khi trong các bản tin tiếp theo.

“Đường đi, tác động có hình dáng của Yagi, cần hết sức lưu ý và có phương án phòng chống bão đổ bộ ở cấp 10-11, giật cấp 14, 15”, ông Mai Văn Khiêm nhấn mạnh.

Đây cũng là vấn đề Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp rất quan ngại. Thứ trưởng nhận định, dự báo đường đi của WIPHA hơi giống với bão Yagi và cũng mạnh lên khi vào Biển Đông. Dù khả năng bão không gây gió mạnh và mưa nhiều như Yagi, nhưng không thể chủ quan. Thời điểm hiện nay là cao điểm du lịch hè, các hoạt động nuôi trồng, đánh bắt thủy hải sản cũng đang mạnh. Trên đất liền, lúa và nhiều loại rau màu vừa vào đầu vụ nên nếu mưa lũ, khả năng thiệt hại rất lớn.

Đảm bảo an toàn hồ chứa, chủ động phòng chống lũ quét và sạt lở

Theo Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai, thời tiết mưa nhiều từ đầu năm đến nay khiến mực nước hồ chứa khu vực Bắc Bộ đến Hà Tĩnh khá cao, phổ biến khoảng 55-85% dung tích, có nơi 95%. Hiện có 47 hồ đang sửa chữa, nâng cấp.

Dự báo quỹ đạo bão WIPHA. Nguồn: Hệ thống giám sát thiên tai Việt Nam.

Thủy điện Tuyên Quang đang mở 1 cửa xả lũ và đóng lại vào 15h chiều ngày 18/7. Trong khi đó, Thủy điện Hòa Bình đang mở 3 cửa xả lũ. Các hồ Sơn La, Thác Bà đang thấp hơn mực nước cao nhất trước lũ. Dự báo cho thấy mưa đợt này khả năng sẽ hơi tập trung ở khu vực hồ Thủy điện Hòa Bình, Sơn La.

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp cảnh báo: “Chúng tôi rất lo lắng về tình hình hồ chứa, nhất là hồ thủy điện. Nếu mưa lớn trút xuống trong khi hồ tích nước cao thì nguy cơ mất an toàn rất lớn”. Thứ trưởng đề nghị Bộ Công Thương cần đưa ra quy trình vận hành thủy điện trong tình huống khẩn cấp, dứt khoát không để xảy ra tình trạng như tại hồ Thác Bà năm ngoái. Bên cạnh đó, yêu cầu các nhà máy thủy điện đảm bảo thưc hiện đúng quy trình vận hành, đặt vấn đề an toàn lên hàng đầu.

Chỉ đạo tại cuộc họp, Thứ trưởng yêu cầu Cục Khí tượng Thủy văn tăng cường nhân lực, vật lực để theo dõi chặt chẽ, tập trung dự báo bão trong những ngày tới.

Đây là cơn bão đầu tiên đổ bộ nước ta trong năm 2025, gió không lớn nhưng phạm vi mưa khá rộng trên 18 tỉnh/1.713 xã. Thứ trưởng yêu cầu Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai làm đầu mối, phối hợp với các đơn vị khác của Bộ NN-MT triển khai phân công cán bộ xuống địa bàn xã có nguy cơ cao. Đây không chỉ là nhiệm vụ ứng phó thiên tai, mà còn là dịp “duyệt binh” kiểm tra thực tế sự vận hành của hệ thống chỉ đạo, điều hành phòng chống thiên tai của chính quyền hai cấp: tỉnh và xã.

“Chúng ta cần xem trong quá trình điều hành có bất cập gì không để kịp thời báo cáo Chính phủ và đề xuất giải pháp phù hợp trong thẩm quyền của Bộ. Đặc biệt lưu ý việc ứng trực liên tục trong thời gian diễn biến thiên tai,” Thứ trưởng nhấn mạnh. Mưa lớn có thể gây nguy cơ cao xảy ra ngập lụt, sạt lở, lũ quét nên phải lưu ý công tác phòng chống. Sạt lở xảy ra rất nhanh, có thể từ nửa đêm về sáng, đòi hỏi các địa phương phải chủ động sơ tán sớm, không để bất ngờ.

Thứ trưởng đề nghị các bộ ngành, đặc biệt là Bộ Quốc phòng phát huy vai trò Ban Chỉ đạo phòng thủ dân sự, bám sát tình hình để chỉ đạo, điều hành tại tuyến cơ sở. Cục Thủy sản và Kiểm ngư phải phối hợp với lực lượng bộ đội, địa phương kêu gọi tàu thuyền, người dân tránh trú an toàn, có phương án thu hoạch thủy sản để giảm thiểu thiệt hại. Cần kiểm tra, đảm bảo an toàn cho các công trình đang thi công, bảo vệ cả người dân và công nhân; cảnh báo các điểm du lịch để doanh nghiệp, người dân, du khách chủ động trước bão.

Theo diễn biến bão, Bộ NN-MT cũng sẽ báo cáo Chính phủ, tổ chức họp trực tuyến với các địa phương để thống nhất phương án ứng phó, tổ chức các đoàn công tác chỉ đạo trực tiếp tại hiện trường nếu cần thiết. Thứ trưởng nhấn mạnh, đây là tình huống rất quan trọng, không chỉ vì ảnh hưởng của bão số 3 mà còn là bài kiểm tra thực tế sự phối hợp, vận hành của toàn hệ thống chỉ huy phòng chống thiên tai. Yêu cầu các đơn vị tuyệt đối không chủ quan, phối hợp chặt chẽ, sẵn sàng cao nhất.

Cảnh báo bão số 3 gây mưa lớn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường ra công điện khẩn

Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành Công điện số 4594/CĐ-BNNMT ngày 19/7/2025 gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố khu vực Bắc Bộ và ven biển từ Quảng Ninh đến Đắk Lắk về việc ứng phó với bão trên biển Đông.

Tính đến 11 giờ ngày 19/7, bão WIPHA mạnh cấp 9, tăng một cấp trong 24 giờ vừa qua. Đây là một cơn bão mạnh, di chuyển nhanh (trung bình khoảng 20 km/h) có vùng mưa lớn và gió mạnh lệch về phía Tây và phía Nam.

Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia Hoàng Phúc Lâm cho biết, tính đến 11 giờ ngày 19/7/2025, bão WHIPHA mạnh cấp 9, tăng một cấp trong 24 giờ vừa qua. Hiện tại cách bán đảo Lôi Châu (Trung Quốc) khoảng 1.000 km về phía Đông. Đây là một cơn bão mạnh, di chuyển nhanh (trung bình khoảng 20 km/h) có vùng mưa lớn và gió mạnh lệch về phía Tây và phía Nam.

Ông Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia (Cục Khí tượng thủy văn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường) thông tin về bão số 3. - (Ảnh báo Nhân dân)

Các trung tâm dự báo bão quốc tế có nhận định thống nhất về quỹ đạo, nhưng về cường độ có khác nhau. Theo đó, bão số 3 có cường độ mạnh nhất có thể đạt cấp 12-13, giật cấp 14-15 khi ở khu vực phía Đông của bán đảo Lôi Châu (Trung Quốc), di chuyển trên đất liền Trung Quốc suy yếu nhanh; vào vịnh Bắc Bộ cường độ còn khoảng cấp 8-10.

Bão WIPHA là cơn bão hình thành trên vùng biển phía Đông Philippine, mạnh cấp 9, sáng ngày 19/7, vượt qua kinh tuyến 120 đi vào Biển Đông (cơn bão thứ 6 trên khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương và là cơn bão số 3 trên Biển Đông).

Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia cảnh báo những tác động do bão số 3 gây ra. Cụ thể:

Gió mạnh, sóng lớn trên biển: Nguy cơ lớn nhất, nguy hiểm nhất trong 24 giờ tới là gió mạnh, sóng lớn trên khu vực phía Bắc và Giữa của Biển Đông (vùng biển đặc khu Hoàng Sa); vùng biển phía Bắc của khu vực Bắc Biển Đông là nơi bão đi qua có cường độ gió cấp 10-12, gió giật cấp 15, sóng biển cao 3-5m, vùng gần tâm bão 4-6m.

Từ khoảng ngày 20-21/7: Các đặc khu Bạch Long Vĩ, Cô Tô, Cát Hải… có khả năng chịu ảnh hưởng lớn của gió mạnh và mưa lớn do bão số 3.

Khoảng gần sáng và ngày 22/7 vùng biển ven bờ khu vực từ Quảng Ninh-Thanh Hóa sẽ bắt đầu chịu ảnh hưởng trực tiếp của gió mạnh, mưa lớn và nước dâng có gió mạnh cấp 7-9, sóng biển cao 3-5m. Sóng lớn kết hợp thủy triều ở mức cao có thể gây ngập úng những khu vực trũng, thấp tại ven biển Quảng Ninh-Hải Phòng (từ trưa và chiều các ngày 21-23/7).

Gió mạnh, mưa, lũ trên đất liền: Phạm vi ảnh hưởng của bão số 3 rộng, hầu khắp khu vực phía Đông Bắc Bộ, một số nơi ở phía Tây Bắc Bộ, các tỉnh Bắc Trung Bộ: Chịu ảnh hưởng trực tiếp gồm các tỉnh Quảng Ninh, Hải Phòng, ven biển tỉnh Hưng Yên, Ninh Bình, Thanh Hóa được dự báo chịu tác động của bão mạnh nhất. Dự báo bão số 3 sẽ gây ra đợt mưa lớn diện rộng ở Bắc Bộ và các tỉnh Thanh Hóa-Hà Tĩnh; trong đó ở trung du và vùng đồng bằng Bắc Bộ, Thanh Hóa, Nghệ An, thời gian mưa từ ngày 21-24/7, có nơi sẽ có mưa lớn cục bộ với lượng mưa trên 150mm/3 giờ.

Từ ngày (21-24/7), trên các sông ở Bắc Bộ, Thanh Hóa, Nghệ An có khả năng xuất hiện 1 đợt lũ, biên độ lũ lên từ 3–6m.

Nguy cơ cao xảy ra: Ngập lụt vùng trũng thấp ven sông, đô thị, khu vực tập trung dân cư. Lũ quét, sạt lở đất trên các sườn dốc tại vùng núi Bắc Bộ và Thanh Hóa, Nghệ An.

Chuẩn bị phương án ứng phó cho từng khu vực

Để chủ động ứng phó với bão và nguy cơ mưa lớn, lũ, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất, các chuyên gia thuỷ văn đề nghị:

Đối với tuyến biển từ Quảng Ninh đến Đắk Lắk: Theo dõi chặt chẽ diễn biến của bão; quản lý chặt chẽ các phương tiện ra khơi; tổ chức kiểm đếm, thông báo cho chủ các phương tiện, thuyền trưởng các tàu, thuyền đang hoạt động trên biển biết vị trí, hướng di chuyển và diễn biến của bão để chủ động phòng tránh, thoát ra, không di chuyển vào khu vực nguy hiểm hoặc về nơi tránh trú an toàn. Vùng nguy hiểm trong 24 giờ tới: từ 18,0-23,0 độ Vĩ Bắc, phía Đông kinh tuyến 114,5 độ Kinh Đông (vùng nguy hiểm được điều chỉnh trong các bản tin dự báo).

Triển khai công tác đảm bảo an toàn về người, phương tiện, tài sản đặc biệt đối với các điểm du lịch, nuôi trồng, đánh bắt thủy, hải sản và các công trình trên biển, trên đảo, khu vực ven biển.

Căn cứ tình hình cụ thể, chủ động quyết định việc cấm biển đối với tàu cá, tàu vận tải, tàu du lịch và di dời dân tại các lồng bè, chòi canh nuôi trồng thủy sản ven bờ, trên biển, trên đảo để đảm bảo an toàn.

Sẵn sàng lực lượng, phương tiện để cứu hộ, cứu nạn khi có yêu cầu.

Đối với trên đất liền khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ:

Vùng đồng bằng: Rà soát, sẵn sàng sơ tán người dân ra khỏi nhà ở không đảm bảo an toàn, khu vực nguy cơ bị ngập sâu, cửa sông, ven biển.

Chỉ đạo công tác đảm bảo an toàn các tuyến đê biển, đê cửa sông nhất là các vị trí xung yếu hoặc đang thi công.

Chủ động tiêu nước đệm, chống úng bảo vệ sản xuất nông nghiệp, khu đô thị và khu công nghiệp có nguy cơ ngập lụt.

Tổ chức cắt tỉa cành cây; chằng chống, gia cố biển hiệu, nhà ở, các công trình công cộng, khu công nghiệp, nhà máy, kho tàng, các dự án đang thi công. Kiểm tra, rà soát, có biện pháp đảm bảo an toàn hệ thống viễn thông, hệ thống lưới điện để duy trì hoạt động, không gián đoạn trước, trong và sau bão.

Chủ động tổ chức thu hoạch sản phẩm nông nghiệp, diện tích nuôi trồng thủy sản theo phương châm "xanh nhà hơn già đồng".

Đối với vùng núi: Triển khai lực lượng xung kích kiểm tra, rà soát các khu dân cư ven sông, suối, khu vực thấp trũng, có nguy cơ xảy ra ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất để chủ động khơi thông dòng chảy những nơi bị tắc, nghẽn; tổ chức di dời, sơ tán người dân đến nơi an toàn; chỉ đạo chính quyền cấp xã thông báo đến từng hộ dân sinh sống tại vùng có nguy cơ sạt lở đất, lũ quét kiểm tra, rà soát xung quanh nơi ở để kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường, nguy hiểm để chủ động sơ tán ra khỏi vùng nguy hiểm.

‎Sẵn sàng phương án tổ chức lực lượng canh gác, kiểm soát, hỗ trợ, hướng dẫn bảo đảm giao thông an toàn cho người và phương tiện, nhất là tại các ngầm, tràn, khu vực ngập sâu, nước chảy xiết, khu vực đã xảy ra sạt lở hoặc có nguy cơ xảy ra sạt lở; kiên quyết không cho người và phương tiện đi qua nếu không bảo đảm an toàn; bố trí lực lượng, vật tư, phương tiện để khắc phục sự cố, đảm bảo giao thông thông suốt trên các trục giao thông chính khi xảy ra sạt lở.

Chỉ đạo kiểm tra, rà soát, sẵn sàng phương án đảm bảo an toàn các hầm, lò khai thác khoáng sản, các hồ chứa và hạ du, đặc biệt là các hồ chứa thủy điện nhỏ, thủy lợi nhỏ, hồ xung yếu; bố trí lực lượng thường trực để vận hành điều tiết và sẵn sàng xử lý các tình huống có thể xảy ra.