Mùa xuân vùng cao đẹp như một thiên đường với những tấm thảm mềm mại của các loài hoa. Nào là sắc hồng đỏ của hoa đào, hoa Tớ Dày, sắc trắng của hoa mận, sắc tim của hoa ban, hoa đỗ quyên. Và khi những cơn mưa xuân vừa dứt, nắng ấm dần lên, hoa đào, hoa mận rời cành để lại những chùm quả nhỏ xíu chờ ngày dâng quả chín cho đời, cũng là lúc miền sơn cước hữu tình quyến rũ tuyệt vời bởi màu hoa lê tinh khiết phủ khắp núi rừng. Đó là sự tiếp nối, níu kéo thêm không khí, hương sắc của những ngày đầu xuân.

Hoa “Tớ Dày” thuộc loại cây thân gỗ, chỉ mọc và nở hoa ở độ cao trên 1.000 mét so với mực nước biển. Đây là loại hoa rừng thuộc họ “hoa đào”, người Mông ở Mù Cang Chải thường gọi là “Pằng Tớ Dầy” dịch theo nghĩa tiếng Việt là “hoa đào rừng”. Hoa thường nở vào khoảng cuối tháng 12, trước hoa đào khoảng một tháng. Hoa “tớ dày” là thứ "đặc sản" riêng có của núi rừng Tây Bắc nói chung, Mù Cang Chải nói riêng, thu hút du khách và làm say đắm lòng người mỗi dịp Tết đến, Xuân về.

 Khắp đường xuân Đông - Tây Bắc, từ Mộc Châu, Sơn La vòng lên Lai Châu, Điện Biên, rẽ sang Sapa, Lào Cai hay Hà Giang, Lạng Sơn... nơi nào cũng thắm sắc hoa đào. Nhưng nhiều nhất, đẹp nhất phải kể đến hoa đào Sapa. Từ trung tâm thị trấn Sapa đến bản Tả Van, Tả Phìn, núi Hàm Rồng bạn sẽ dễ dàng bắt gặp những rừng đào bạt ngàn. Sapa nổi tiếng với giống đào phai, bông hoa năm cánh phớt hồng. Những gốc đào cổ, thân cành rêu mốc xù xì, từ đó nảy lộc đơm hoa sưởi ấm cả núi rừng, tạo nên một vẻ đẹp riêng có của sắc đào Sapa. Hoa bạt ngàn trên những triền nương, lấp ló ven đường, hồn nhiên thả bức rèm hồng trước sân nhà… đẹp đến nỗi không một máy ảnh “khủng” nào có thể ghi lại trọn vẹn. Chỉ một lần gặp mặt mà sắc hoa xuân kỳ diệu ấy cứ mãi ở lại trong tim như dấu ấn ngọt ngào đến vô hạn.

Sau những ngày đầu Xuân rực rỡ sắc đào cũng chính là thời điểm hoa mận bung nở tạo nên một màu trắng tinh khôi điểm tô khắp núi rừng Tây Bắc. Được ví như thiên đường hoa của miền Tây Bắc, Mộc Châu - nơi có hàng nghìn ha mận, loài hoa đặc trưng riêng có của xứ cao nguyên khoe nét đẹp quyến rũ từ những ngày đầu đông se lạnh với sắc trắng tinh khôi làm ấm lòng người. Ở Mộc Châu, hoa mận rất dễ tìm. Chỉ cần đi dọc cung đường Tân Lập hay con đường từ thị trấn dẫn tới cửa khẩu Loóng Sập giáp nước bạn Lào là thấy được những tán mận phủ đầy hoa trắng dưới bầu trời xanh. Hoa mận đẹp không chỉ bởi vẻ mong manh, tinh khiết mà còn bởi khi nở, hoa sẽ bung nở ồ ạt.

Hoa ban đi vào đời sống văn hóa - tâm linh của nhân dân Tây Bắc (nhất là bà con thuộc nhóm ngôn ngữ Tày - Thái). Với đồng bào Thái, có lẽ không ai là không trải qua tuổi thanh xuân, với những trò chơi thú vị hái hoa ban và hát giao duyên. Trong ký ức của người đi xa, cùng với nỗi nhớ mường nhớ bản, nhớ người thân yêu, còn có nỗi nhớ da diết hoa ban vào mỗi độ xuân về. Ở Sơn La, cứ xuân sang, khi hoa ban nở trắng trên các sườn núi, thì nam nữ thanh niên trong các bản mường lại rủ nhau đi hội chơi núi, hái hoa mừng xuân. Đây cũng là dịp nam nữ thanh niên vui chơi, ca hát, đánh đàn tính, thổi kèn, múa xoè, trao và đón nhận tình yêu. Người Thái ở huyện Mộc Châu lại có thủ tục mở hội Xên bản, Xên mường. Hội mở vào dịp hoa ban nở, nên còn có tên là hội Hoa ban.

Đỉnh Fansipan không chỉ là giấc mơ của những người trẻ đam mê du lịch Tây Bắc, nơi bạn săn mây, đón bình minh hay ngắm hoàng hôn tráng lệ, Fansipan còn là mái nhà của gần các loại hoa đỗ quyên cực quý hiếm.

Hồng Vân tổng hợp