Xu hướng tiêu dùng 2025: Trái cây nhập khẩu tiếp tục hút khách Việt

Trong bối cảnh thị trường nông sản toàn cầu ngày càng mở cửa và nhu cầu tiêu dùng cao cấp tại Việt Nam gia tăng, trái cây nhập khẩu đang chứng kiến đà tăng trưởng mạnh mẽ, trở thành lựa chọn hàng đầu trong giỏ hàng của nhiều gia đình Việt.

Các loại trái cây nhập khẩu hiện diện ngày một nhiều trên kệ siêu thị. - Ảnh: Phạm Hùng

Từ táo Mỹ, cherry Úc đến nho Hàn Quốc, các loại trái cây nhập khẩu không chỉ hiện diện ngày một nhiều trên kệ siêu thị mà còn thâm nhập sâu vào các kênh thương mại điện tử, chuỗi cửa hàng tiện lợi và thậm chí là các chợ truyền thống. Xu hướng tiêu dùng năm 2025 cho thấy trái cây nhập khẩu không còn là “xa xỉ phẩm” mà đang dần trở thành thực phẩm thiết yếu, đáp ứng thị hiếu của người tiêu dùng trong thời đại hội nhập và sống xanh – sạch – khỏe.

Việt Nam đã chi tới 2,42 tỷ USD để nhập khẩu rau quả trong năm 2024, tăng tới 23,7% so với năm trước đó. Đây là mức tăng trưởng đáng chú ý và cũng là lần đầu tiên kim ngạch nhập khẩu rau quả của Việt Nam vượt mốc 2,4 tỷ USD. Theo Tổng cục Hải quan, nước ta nhập khẩu rau quả từ 16 thị trường chính, trong đó có tới 5 thị trường đạt kim ngạch trên 100 triệu USD, chiếm tới 80% tổng giá trị nhập khẩu. Những con số này phản ánh sự phát triển mạnh mẽ của thị trường trái cây nhập khẩu tại Việt Nam, đồng thời khẳng định sức hút lớn của nhóm hàng này đối với người tiêu dùng nội địa.

Trung Quốc tiếp tục giữ vững vị trí số một trong danh sách các thị trường cung cấp rau quả cho Việt Nam với kim ngạch đạt 993 triệu USD, tăng 25% so với năm trước. Những loại trái cây như táo Fuji, cam đường, nho ngón tay… từ Trung Quốc nhờ mức giá cạnh tranh và mẫu mã bắt mắt nên vẫn chiếm thị phần lớn trên thị trường. Bên cạnh đó, Mỹ nổi lên như một “điểm sáng” khi đạt kim ngạch nhập khẩu lên tới 543 triệu USD, tăng tới 64% so với năm 2023. Trái cây từ Mỹ không chỉ nổi bật về chất lượng mà còn đáp ứng tiêu chuẩn kiểm dịch khắt khe, phù hợp với xu hướng tiêu dùng an toàn, bổ dưỡng và tiện lợi đang lan rộng trong giới trẻ và tầng lớp trung lưu tại Việt Nam.

Ngoài Trung Quốc và Mỹ, các thị trường như Australia, Myanmar, New Zealand, Hàn Quốc, Thái Lan… cũng là những nguồn cung quan trọng. Australia mang về cho Việt Nam 151 triệu USD giá trị nhập khẩu rau quả, với các sản phẩm tiêu biểu như cherry, nho đen không hạt, táo xanh Granny Smith… Trong khi đó, Myanmar ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ 34,6% với kim ngạch 138 triệu USD, cho thấy vị thế ngày càng quan trọng của thị trường láng giềng này trong việc cung ứng nông sản chất lượng.

Đặc biệt, các loại trái cây như cherry, nho, táo, việt quất và lê từ Mỹ được người tiêu dùng Việt đánh giá cao nhờ chất lượng ổn định, độ ngọt tự nhiên và giá trị dinh dưỡng cao. Năm 2023, Mỹ đã xuất khẩu 3,1 tỷ USD sản phẩm nông nghiệp sang Việt Nam, trong đó trái cây tươi chiếm tỷ trọng đáng kể. Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), Mỹ hiện là đối tác xuất khẩu nông sản lớn thứ ba của Việt Nam, vượt qua nhiều quốc gia trong khu vực và trên thế giới. Các sản phẩm nổi bật không chỉ dừng lại ở trái cây tươi mà còn mở rộng sang đậu nành, bông, ngũ cốc và các sản phẩm từ sữa.

Dù vậy, thách thức lớn nhất đối với trái cây Mỹ là mức thuế nhập khẩu vẫn còn cao. Một số loại như mận chịu thuế 20%, việt quất 15%, quýt 20%, làm tăng giá bán lẻ tại thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, nhờ thương hiệu đã được xây dựng qua nhiều năm, trái cây Mỹ vẫn có sức cạnh tranh tốt, đặc biệt trong phân khúc cao cấp. Hơn nữa, hiện có ba loại trái cây mới gồm quýt, chanh vàng và mận đang trong quá trình đàm phán để chính thức được cấp phép nhập khẩu vào Việt Nam. Nếu được thông qua, đây sẽ là bước mở rộng đáng kể trong việc đa dạng hóa nguồn cung và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường.

Sự gia tăng nhập khẩu không chỉ phản ánh nhu cầu thị trường mà còn cho thấy sự linh hoạt trong chính sách thương mại của Việt Nam. Các thủ tục nhập khẩu trái cây ngày càng được rút gọn, kết nối điện tử và kiểm dịch nhanh chóng đã giúp doanh nghiệp rút ngắn thời gian đưa hàng về kệ, giảm thiểu hao hụt do hỏng hóc trong quá trình vận chuyển. Bên cạnh đó, chính sách mở cửa thị trường nông sản, tăng cường đàm phán song phương, đặc biệt là với Mỹ, Australia, EU và các nước ASEAN, cũng tạo điều kiện cho trái cây ngoại ngày càng dễ dàng tiếp cận người tiêu dùng Việt.

Đáng chú ý, trong khối ASEAN, Việt Nam cũng nhập khẩu nhiều loại trái cây từ Thái Lan, Campuchia, Malaysia và Lào. Kim ngạch nhập khẩu từ Thái Lan đạt 62,1 triệu USD, tăng tới 33,5% so với năm trước, cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ của chuỗi cung ứng trong khu vực sau đại dịch. Trong khi đó, nhập khẩu từ Campuchia và Lào lại giảm lần lượt 5,8% và 57,3%, phản ánh sự điều chỉnh chiến lược nhập khẩu của Việt Nam theo hướng ưu tiên chất lượng và nguồn cung ổn định hơn từ các quốc gia phát triển.

Ở khu vực châu Á, ngoài Trung Quốc, Hàn Quốc cũng là một đối tác quan trọng với kim ngạch 56,2 triệu USD. Trái cây Hàn Quốc như lê Hàn, nho mẫu đơn, táo đỏ… rất được ưa chuộng nhờ hình thức đẹp mắt, độ ngọt cao và độ an toàn thực phẩm được kiểm soát nghiêm ngặt. Trong khi đó, thị trường Ấn Độ, dù từng là nguồn cung lớn, lại chứng kiến sự sụt giảm tới 17,3% kim ngạch nhập khẩu, chỉ đạt 57,5 triệu USD, cho thấy sự cạnh tranh khốc liệt từ các nước khác đang dần thay thế vị thế của Ấn Độ trong ngành hàng này.

Táo đỏ… là loại trái cây nhập khẩu rất được ưa chuộng nhờ hình thức đẹp mắt, độ ngọt cao và độ an toàn thực phẩm được kiểm soát nghiêm ngặt. - Ảnh Phạm Hùng

Cùng với sự gia tăng về lượng và chất, xu hướng tiêu dùng trái cây nhập khẩu năm 2025 còn thể hiện rõ ở hành vi mua sắm của người tiêu dùng Việt. Tầng lớp trung lưu ngày càng chú trọng đến sức khỏe và chế độ ăn uống, dẫn đến nhu cầu về thực phẩm tươi sạch, giàu dinh dưỡng ngày một tăng cao. Trái cây nhập khẩu nhờ đáp ứng tốt các tiêu chí này đã trở thành lựa chọn không thể thiếu trong mỗi bữa ăn gia đình hiện đại. Đặc biệt, thế hệ trẻ Việt Nam – nhóm người tiêu dùng “sành ăn” và nhạy bén với xu hướng – sẵn sàng chi trả cho những sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, được chứng nhận tiêu chuẩn quốc tế.

Bên cạnh đó, xu hướng tiêu dùng còn được thúc đẩy mạnh mẽ bởi thương mại điện tử. Các sàn TMĐT lớn như Shopee, Lazada, Tiki, cùng với các nền tảng chuyên về thực phẩm như BachhoaXanh, Chopp, GKitchen... đã nhanh chóng nắm bắt nhu cầu này, liên kết trực tiếp với nhà nhập khẩu để cung cấp trái cây nhập khẩu đến tay người tiêu dùng chỉ trong vài giờ sau khi đặt hàng. Điều này không chỉ giúp mở rộng kênh phân phối mà còn mang đến trải nghiệm mua sắm tiện lợi, minh bạch và đảm bảo chất lượng.

Với đà tăng trưởng hiện tại, nhiều chuyên gia dự báo thị trường trái cây nhập khẩu tại Việt Nam sẽ tiếp tục mở rộng trong giai đoạn 2025–2030, đặc biệt khi các hiệp định thương mại tự do (FTA) ngày càng đi vào hiệu lực sâu rộng. Khi thuế nhập khẩu được cắt giảm, hàng rào kỹ thuật được hài hòa hóa theo tiêu chuẩn quốc tế, trái cây nhập khẩu sẽ có thêm dư địa phát triển mạnh mẽ, cạnh tranh trực tiếp với sản phẩm nội địa, đồng thời tạo áp lực buộc ngành nông nghiệp trong nước phải cải thiện chất lượng, đầu tư công nghệ và gia tăng giá trị gia tăng cho nông sản.

Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra bài toán về cân bằng giữa hàng nhập khẩu và sản phẩm nội địa, đặc biệt là trong bối cảnh nông dân và doanh nghiệp trong nước còn gặp nhiều khó khăn trong sản xuất, bảo quản và tiêu thụ. Để tránh tình trạng lệ thuộc vào hàng nhập khẩu, nhiều chuyên gia cho rằng cần có chiến lược tổng thể nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh cho trái cây Việt Nam, từ việc cải thiện giống cây trồng, áp dụng công nghệ canh tác thông minh cho đến đầu tư vào chuỗi giá trị nông sản khép kín và thương hiệu hóa sản phẩm.

Năm 2025 đánh dấu một bước tiến mạnh mẽ của thị trường trái cây nhập khẩu tại Việt Nam, không chỉ về giá trị kim ngạch mà còn về tầm ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng. Đây là xu thế tất yếu trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập sâu rộng. Tuy nhiên, để tận dụng tốt cơ hội và hạn chế rủi ro, cần có chính sách cân đối nhập khẩu – phát triển sản xuất nội địa, đảm bảo lợi ích người tiêu dùng, doanh nghiệp và nông dân, qua đó xây dựng một thị trường trái cây Việt Nam hiện đại, bền vững và hội nhập.