Những hàng cây mới trồng lộn xộn, không theo hàng lối

Cơ sở pháp lý về quy hoạch đô thị có tiêu chí về dự án cây xanh trước khi sáp nhập đơn vị hành chính

Tại Kết luận số 426-KL/TU ngày 27/8/2021 về việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 11-NQ/TU ngày 26/10/2012 của Tỉnh ủy Đắk Lắk về “Phát triển hệ thống đô thị đến năm 2015, định hướng đến năm 2020”, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã xác định rõ định hướng quan tâm phát triển các đô thị lớn, đóng vai trò là động lực phát triển của tỉnh. Để đạt mục tiêu đến năm 2025 đưa Buôn Hồ trở thành đô thị loại III theo tinh thần Kết luận 426-KL/TU, thị xã Buôn Hồ (cũ) đã hoàn chỉnh đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng thị xã đến năm 2035.

Đường Nơ Trang Lơng – tuyến giao thông huyết mạch của phường Buôn Hồ – có chiều dài khoảng 1.100m, nối Quốc lộ 14 (đường Hùng Vương) với đường Nguyễn Hiền. - (Ảnh: Lưu Tấn Văn)

Đường Nơ Trang Lơng – tuyến giao thông huyết mạch của phường Buôn Hồ – có chiều dài khoảng 1.100m, nối Quốc lộ 14 (đường Hùng Vương) với đường Nguyễn Hiền. - (Ảnh: Lưu Tấn Văn)

Ngày 26/2/2024, UBND tỉnh Đắk Lắk ban hành Quyết định số 621/QĐ-UBND phê duyệt Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung thị xã Buôn Hồ (cũ) đến năm 2045. Quyết định nêu rõ tính chất của đô thị Buôn Hồ là đô thị sinh thái cấp vùng, trung tâm tiểu vùng Tây Nguyên, đầu mối giao thương quan trọng trên trục hành lang kinh tế nối kết Tây Nguyên với duyên hải Nam Trung Bộ và vùng Đông Bắc Campuchia. Buôn Hồ được định hướng trở thành trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học – kỹ thuật và du lịch vùng phía Bắc tỉnh Đắk Lắk, có vị trí quan trọng về an ninh – quốc phòng; đồng thời là trung tâm du lịch sinh thái – văn hóa, trung tâm công nghiệp chế biến, đặc biệt là chế biến cà phê của vùng và cả nước.

Quy hoạch đặt mục tiêu phát triển đô thị Buôn Hồ bền vững, với hệ thống hạ tầng xã hội và kỹ thuật đồng bộ, hiện đại, phát triển hài hòa giữa văn hóa và kinh tế – xã hội, trong đó chú trọng công tác bảo vệ môi trường. Đáng chú ý, trong quyết định cũng xác định rõ chỉ tiêu đất cây xanh sử dụng công cộng đến năm 2030 là 52,5 ha, đạt mật độ 4,57 m²/người; đến năm 2045 là 109,62 ha, tương ứng 7,9 m²/người – một tiêu chí quan trọng để Buôn Hồ đạt chuẩn đô thị sinh thái.

Thực tế triển khai quy hoạch tại phường Buôn Hồ

Phường Buôn Hồ hiện nay được hình thành từ việc sáp nhập các phường Đạt Hiếu, An Bình, An Lạc, Thiện An, Thống Nhất và Đoàn Kết. Đây là phường trung tâm, nơi tập trung các công trình quan trọng như chợ, bệnh viện, khu công nghiệp, bến xe, trung tâm văn hóa… nên cây xanh cảnh quan đóng vai trò không thể thiếu trong tổng thể đô thị. Hệ thống cây xanh không chỉ tạo bóng mát, tăng tính thẩm mỹ mà còn cải thiện chất lượng không khí, góp phần giảm căng thẳng, nâng cao sức khỏe cho người dân và người lao động.

Hệ thống cây xanh không chỉ tạo bóng mát, tăng tính thẩm mỹ mà còn cải thiện chất lượng không khí, góp phần giảm căng thẳng, nâng cao sức khỏe cho người dân và người lao động. - (Ảnh: Lưu Tấn Văn)

Là khu vực tập trung nhiều hoạt động sản xuất, lượng bụi và khí thải phát sinh là điều khó tránh khỏi. Tuy nhiên, việc trồng cây xanh với mật độ hợp lý sẽ giúp giảm đáng kể mức độ ô nhiễm. Các hàng cây có tác dụng như một lớp màng lọc tự nhiên, giữ lại bụi mịn và làm giảm tốc độ phát tán của khói, mùi. Nhiều doanh nghiệp, đơn vị phát triển hạ tầng tại phường Buôn Hồ đã chủ động đầu tư hệ thống cây xanh bài bản, tạo thành “bức tường xanh” hạn chế khí thải, bụi và tiếng ồn, đồng thời nâng cao giá trị cảnh quan. Theo đại diện Ban Quản lý Đầu tư xây dựng thị xã Buôn Hồ, ngay từ khâu lập quy hoạch, các chủ đầu tư hạ tầng đều được yêu cầu tuân thủ quy định, trong đó bắt buộc có diện tích cây xanh đạt chuẩn.

Những con số biết nói

Đường Nơ Trang Lơng – tuyến giao thông huyết mạch của phường Buôn Hồ – có chiều dài khoảng 1.100m, nối Quốc lộ 14 (đường Hùng Vương) với đường Nguyễn Hiền. Đây là khu vực tập trung dân cư đông đúc, đóng vai trò kết nối trung tâm phường với các xã Ea Blang, Ea Drông… Theo quy hoạch mới, chỉ giới xây dựng đường đã được điều chỉnh từ 16m lên 25m, mở ra không gian thoáng hơn cho cả giao thông và cây xanh đô thị.

Từ Bệnh viện Đa khoa Buôn Hồ đến đường Nguyễn Hiền, tuyến đường khá thông thoáng, hai bên đã được trồng hàng Sao đen thẳng tắp, xanh tốt, tạo điểm nhấn sinh động cho không gian đô thị. Tuy nhiên, đoạn từ Bệnh viện Đa khoa về phía đường Hùng Vương lại khá thưa thớt, cây còi cọc. Theo khảo sát, hiện có 51 cây Bằng lăng được trồng mới, riêng đoạn từ Bệnh viện Đa khoa ra Hùng Vương có hơn 30 cây; chiều cao trung bình từ 3 – 3,5m. Song, hệ thống dây điện chằng chịt và nhà dân bám sát mặt đường khiến việc bố trí cây xanh gặp nhiều khó khăn. Việc tránh dây điện lại vướng nhà dân, tránh nhà dân lại vướng đường dây khiến các hàng cây bị trồng xiêu vẹo, không theo hàng lối thiết kế.

Người trong cuộc nói gì

Theo phản ánh của các hộ dân sinh sống dọc đường Nơ Trang Lơng, phần lớn tường nhà họ được xây dựng sát với diện tích đất trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, do chưa có sự đồng bộ về quy hoạch kiến trúc đô thị, hành lang đường bộ từng khu chưa được xác định rõ nên mặt tiền nhiều nhà dân trồi – thụt lộn xộn. Một số mái tôn được cơi nới lấn ra khoảng không chung, dẫn đến tình trạng cây xanh mới trồng nằm lọt thỏm dưới mái hiên.

Phát triển cây xanh đô thị không chỉ góp phần cải thiện khí hậu, nâng cao chất lượng sống mà còn tạo dấu ấn văn minh, hiện đại cho diện mạo phường Buôn Hồ. Tuy nhiên, cây xanh trồng sát nhà dân cây lớn lên, rễ ăn sâu vào nền nhà có thể gây nứt tường, hư móng. - (Ảnh: Lưu Tấn Văn)

Chị H.T.M – chủ cửa hàng tạp hóa trên tuyến đường này – cho biết: “Cây xanh trồng cách tường nhà chỉ khoảng 0,4m, nếu cây lớn lên, rễ ăn sâu vào nền nhà có thể gây nứt tường, hư móng”. Một chủ hộ khác chia sẻ, do cây trồng ngay dưới mái tôn, công nhân buộc phải cắt ngọn, chỉ còn trơ thân cây, mất mỹ quan và ảnh hưởng đến sinh trưởng.

Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Ngọc Hùng – Chủ tịch UBND phường Buôn Hồ – cho biết: “Qua phản ánh của người dân về việc cây xanh trồng sát nhà, phường đã có văn bản xin ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh vì vượt thẩm quyền của địa phương”.

Ông Phạm Nam – Phó Giám đốc Ban Quản lý Xây dựng Buôn Hồ – cho biết thêm: “Thực hiện Quy hoạch thị xã Buôn Hồ đến năm 2030 và tầm nhìn 2045 theo Quyết định 621 của UBND tỉnh, sau khi sáp nhập hành chính theo mô hình chính quyền 2 cấp, Ban Quản lý đầu tư xây dựng thị xã đã chuyển về Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng các công trình giao thông và nông nghiệp phát triển nông thôn tỉnh. Ngày 21/10/2025, Ban đã có buổi làm việc với phường Buôn Hồ để trao đổi hướng xử lý, tuy nhiên do lãnh đạo phường đi công tác, chỉ có đại diện Phòng Kinh tế – Hạ tầng tham dự”. Ông Nam khẳng định, Ban sẽ phối hợp cùng các cơ quan liên quan tìm hướng giải quyết “hợp tình, hợp lý” để vừa đảm bảo lợi ích chung, vừa bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân.

Cây xanh được ví như “lá phổi” của đô thị, giúp thanh lọc không khí, cân bằng hệ sinh thái và tạo bản sắc kiến trúc. Tuy nhiên, để phát huy hiệu quả, công tác quy hoạch và trồng cây cần tính toán khoa học, phù hợp hạ tầng, không gian dân cư và đảm bảo an toàn giao thông. Việc phát triển cây xanh đô thị không chỉ góp phần cải thiện khí hậu, nâng cao chất lượng sống mà còn tạo dấu ấn văn minh, hiện đại cho diện mạo phường Buôn Hồ.

Hướng tới mục tiêu phát triển đô thị bền vững, chính quyền địa phương cùng các Ban quản lý, chủ đầu tư hạ tầng cần tăng cường phối hợp, tuân thủ nghiêm quy định pháp luật về môi trường và thiết kế cây xanh, đảm bảo hài hòa giữa lợi ích cộng đồng và đời sống người dân hai bên hành lang đường bộ.