Nông dân Đồng Tháp đi lạc, tình cờ phát hiện loài hoa lạ - giờ là báu vật sân vườn

Bông trang (hay còn gọi là mẫu đơn ta) thuộc họ Trúc đào (Apocynaceae). Loài cây này có nguồn gốc từ Ấn Độ, Nam Trung Quốc và Đông Nam Á, hiện được trồng phổ biến làm cảnh ở nhiều nước nhiệt đới, trong đó có Việt Nam. Bông trang thường mọc thành bụi, cao khoảng 1-2 mét, lá xanh đậm, bóng, mọc đối xứng.

Hoa nở quanh năm, có mùi thơm nhẹ, nổi bật với dạng cánh xoắn giống bánh xe, đường kính 2-5 cm. Hiện nay, thị trường trong nước xuất hiện nhiều dòng bông trang đột biến với màu sắc hiếm như đỏ, cam, vàng rực hoặc hoa kép - trong đó có giống “bông trang vàng son” được săn lùng với giá hàng trăm triệu đồng. Ngoài giá trị cảnh quan, loài cây này còn được dùng trong y học cổ truyền với nhiều hoạt chất sinh học có tiềm năng giảm đau, kháng viêm. Tuy nhiên, cây có chứa nhựa mủ trắng dễ gây kích ứng và độc nếu ăn phải, vì vậy cần cẩn trọng khi trồng và sử dụng.

Cây bông tranglà loài cây cảnh ưa nắng, dễ chăm, nhưng để cây phát triển khỏe mạnh và cho hoa đẹp quanh năm thì người trồng cần lưu ý một số kỹ thuật cơ bản. Trước hết, bông trang cần được trồng ở nơi có ánh nắng trực tiếp ít nhất 4-6 tiếng mỗi ngày. Nếu trồng ở chỗ râm mát, cây sẽ còi cọc, ít hoa hoặc không ra hoa. Về nước tưới, cần duy trì độ ẩm vừa phải cho đất. Mùa nắng nên tưới mỗi ngày một đến hai lần vào sáng sớm hoặc chiều mát, còn mùa mưa cần giảm tưới để tránh úng gốc gây thối rễ. Loại đất lý tưởng cho bông trang là đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt, có thể phối trộn đất thịt với phân chuồng hoai, tro trấu và xơ dừa theo tỉ lệ 2:1:1:1.

Ngoài ra, việc bón phân đúng cách rất quan trọng. Nên bón định kỳ hàng tháng bằng phân hữu cơ hoai mục, kết hợp phân NPK có hàm lượng lân và kali cao (như 6-30-30 hoặc 15-30-15) để kích thích ra hoa. Sau mỗi đợt hoa tàn, nên cắt tỉa nhẹ để cây ra nhiều chồi mới, giúp tán cây dày hơn và ra hoa đều. Đối với cây bonsai, người chơi cần cắt tỉa định kỳ để giữ dáng và kích thích phân cành. Trong quá trình chăm sóc, người trồng cũng cần theo dõi sâu bệnh, phổ biến là rầy mềm, nhện đỏ và nấm lá, và có thể dùng thuốc sinh học hoặc các loại thuốc như Confidor, Score… luân phiên để phòng trừ. Khi tưới cây, cần tránh tưới nước lên lá vào buổi tối để hạn chế nguy cơ nấm bệnh.

Để nhân giống, người ta thường sử dụng phương pháp giâm cành vào đầu mùa mưa. Cành được chọn là loại bánh tẻ, có từ 3-4 mắt, giâm vào giá thể giữ ẩm tốt, đặt nơi râm mát đến khi ra rễ. Đặc biệt, với những giống quý hiếm như bông trang vàng son, cần trồng riêng trong chậu lớn, kiểm soát kỹ lưỡng điều kiện nước tưới, ánh sáng và dinh dưỡng để giữ màu sắc hoa ổn định và duy trì giá trị thẩm mỹ cao.