Nhật Tân, Tứ Liên ngập sâu – hàng nghìn gốc đào, quất đứng trước nguy cơ mất trắng

Những ngày đầu tháng 10, dọc tuyến đê sông Hồng, cảnh tượng tang thương hiện ra khi nước lũ dâng cao nhấn chìm hàng loạt vườn cây cảnh. Bãi bồi vốn xanh mướt nay chỉ còn trơ ngọn lá lấp ló trên mặt nước. Tại Nhật Tân, nhiều hộ dân phải dùng thuyền nhỏ di chuyển giữa những luống cây từng ngay ngắn, thẳng hàng. “Chưa năm nào nước lên nhanh như vậy. Cả vườn đào chăm suốt ba năm nay, giờ chỉ còn trông cây nào sống sót,” anh Hưng – một hộ trồng đào lâu năm – bần thần chia sẻ.

Từ bãi bồi Nhật Tân, Phú Thượng đến Tứ Liên, những luống cây vốn xanh mướt, thẳng hàng giờ chìm nghỉm giữa biển nước đỏ ngầu phù sa.

Không chỉ đào, vườn quất Tứ Liên cũng chịu thiệt hại nặng nề. Hơn nửa diện tích cây bị ngập, nhiều chậu quất úng gốc, lá úa vàng, quả rụng la liệt. Xen kẽ trong những luống quất, các ruộng hoa cúc coi như mất trắng vì không chịu được úng ngập. Nước lũ lên nhanh khiến người dân trở tay không kịp, nhiều đồ đạc, phân bón, dụng cụ chăm cây bị cuốn trôi theo dòng nước. Dù trời đã ngớt mưa, nắng đã lên, nhưng nước sông vẫn đỏ ngầu cuồn cuộn, bao quanh cả khu dân cư dưới chân cầu Long Biên như muốn nuốt trọn vườn hoa cổ.

Làng nghề trồng đào, quất ven sông Hồng có lịch sử hơn trăm năm, là biểu tượng văn hóa mỗi dịp Tết đến xuân về của người Hà Nội. Một gốc đào đẹp, một chậu quất trĩu quả không chỉ mang giá trị kinh tế mà còn chứa đựng tâm huyết, sự khéo léo của người nông dân. Để có được thành phẩm ưng ý, họ phải tỉ mỉ chăm sóc, tạo thế, uốn tán suốt nhiều năm. Vậy mà chỉ một trận lũ lớn, công sức ấy có thể trở về con số không. “Nhìn cây ngập dần, chúng tôi xót lắm, như mất người thân,” bà Lan – người trồng quất hơn 20 năm ở Tứ Liên – nghẹn ngào.

Làng nghề trồng đào, quất ven sông Hồng có lịch sử hơn trăm năm, là biểu tượng văn hóa mỗi dịp Tết đến xuân về của người Hà Nội.

Trong dòng nước đục ngầu, người dân vẫn miệt mài cứu cây. Họ bơm nước ra khỏi gốc, kê chậu lên cao, vớt rễ cây khỏi lớp bùn dày, hy vọng cứu được phần nào thiệt hại. Một số hộ chủ động di chuyển những chậu cây còn khỏe lên khu đất cao, nhưng cũng chỉ cầm cự được ít ngày. “Nếu nước không rút sớm, rễ thối, cây chết hàng loạt. Đào, quất cần đất tơi xốp, mà giờ cả bãi đã biến thành ao hồ,” ông Trí – người có 2.000 gốc đào ở bãi Phú Thượng – lo lắng.

Chính quyền địa phương đã cử lực lượng xuống hỗ trợ tiêu nước, kiểm tra mức độ ngập, thống kê thiệt hại và khuyến cáo người dân sớm di dời tài sản. Tuy vậy, công tác khắc phục gặp nhiều khó khăn do nước từ thượng nguồn sông Hồng vẫn đổ về mạnh. Theo dự báo, mực nước còn có thể tăng thêm trong vài ngày tới, khiến tình hình thêm phức tạp.

Các chuyên gia cho rằng hiện tượng ngập lụt bất thường này là hệ quả của biến đổi khí hậu kết hợp với việc xả lũ từ các hồ thủy điện thượng nguồn. Cũng là lời cảnh báo về nguy cơ thiên tai ngày càng cực đoan, đe dọa sinh kế người dân vùng ven sông. Để hạn chế thiệt hại lâu dài, cần sớm rà soát lại quy hoạch vùng trồng cây cảnh, chuyển đổi cơ cấu đất đai, xây dựng hệ thống cảnh báo và tiêu thoát nước đồng bộ.

Dẫu trước mắt còn ngổn ngang, người dân Nhật Tân – Tứ Liên vẫn không buông bỏ nghề truyền thống. Giữa cảnh nước lũ bao quanh, họ vẫn tin vào mùa xuân sau cơn bão. “Nước có thể cuốn đi vườn cây, nhưng không thể cuốn đi tình yêu nghề. Còn đất, chúng tôi còn trồng lại,” ông Hưng nói, mắt nhìn xa xăm về phía sông Hồng đang dâng đỏ. Trong sắc nước phù sa ấy, niềm tin vào ngày mai của người trồng đào, trồng quất vẫn lặng lẽ bừng sáng – như một mầm xuân kiên cường chờ ngày hồi sinh.