Cách phố cổ Hội An khoảng 3 km về phía tây, làng gốm Thanh Hà hình thành từ thế kỷ 16, gắn bó với nguồn đất sét nâu dọc bờ sông Thu Bồn. Trải qua hơn 500 năm, Thanh Hà trở thành một trong những làng gốm lâu đời bậc nhất miền Trung và được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
 |
| Thanh Hà là một làng gốm truyền thống nổi tiếng, gắn liền với phố cổ Hội An và mang trong mình dấu ấn lịch sử lâu đời. Ảnh: TTXVN. |
Gốm Thanh Hà không tráng men, sản xuất hoàn toàn thủ công. Người dân sử dụng bàn xoay, lửa nung và đôi bàn tay khéo léo để tạo ra nhiều sản phẩm: từ chum vại, bát đĩa, nồi niêu cho đến tượng nhỏ, con giống dân gian. Điểm đặc biệt là sự phân chia thành hai dòng: gốm sành nâu nung ở nhiệt độ cao (800–1.000 độ C), bền chắc và thích hợp cho đồ gia dụng; và gốm đỏ nung ở nhiệt độ thấp (dưới 300 độ C), có màu sắc ấm áp, thường dùng để làm đồ trang trí.
 |
| Những nồi đất được chuốt, nặn theo đơn đặt hàng từ nhiều vùng trên cả nước đang được phơi khô trước khi đưa vào lò nung. |
Ngày nay, ngoài việc tham quan và mua sản phẩm, du khách đến Thanh Hà có thể trực tiếp trải nghiệm nặn gốm, vẽ họa tiết ngay trong các gia đình nghệ nhân. Đặc biệt, Công viên đất nung Thanh Hà trở thành điểm nhấn ấn tượng khi tái hiện hàng loạt công trình kiến trúc nổi tiếng của Việt Nam và thế giới – tất cả đều bằng gốm.
 |
| Làng mộc Kim Bồng có lịch sử hình thành từ thế kỷ thứ 15. Ảnh: Từ Ân. |
Chỉ cách Thanh Hà 5 km về phía đông, làng mộc Kim Bồng nằm bên bờ sông Thu Bồn, đối diện khu phố cổ Hội An. Nghề mộc ở đây khởi phát từ thế kỷ 16, nổi danh khắp vùng bởi các sản phẩm gia dụng, chạm khắc tinh xảo và đặc biệt là nghề đóng tàu thuyền.
Trong quá khứ, Kim Bồng từng là “xưởng đóng tàu” lớn nhất miền Trung. Nhiều thương thuyền từng ra khơi từ chính nơi đây, góp phần vào sự sầm uất của thương cảng Hội An thế kỷ 17 – 18. Đầu những năm 2000, nghề đóng tàu vẫn còn phát triển rực rỡ. Ngày nay, do thay đổi nhu cầu, làng chuyển hướng sang mộc mỹ nghệ và nội thất, phục vụ du lịch và trưng bày.
 |
| Một nghệ nhân đang chạm khắc để tạo ra những sản phẩm độc đáo từ gỗ. Ảnh: Thanh niên. |
 |
| Nghệ nhân Huỳnh Sướng ở làng mộc Kim Bồng phác họa hình con trâu trên khúc gỗ lớn để chế tác tại ngày hội làng nghề truyền thống Kim Bồng. |
Không chỉ có tàu thuyền, nghệ nhân Kim Bồng còn tạo ra những sản phẩm tinh xảo như tủ thờ, hoành phi câu đối, bàn ghế chạm trổ. Thậm chí, nhiều công trình cổ ở Hội An như nhà thờ tộc, chùa, đình… cũng mang dấu ấn của bàn tay thợ mộc Kim Bồng. Trên con đường chính của làng, các cửa hàng nhỏ bày bán tranh chạm gỗ, tượng và sản phẩm mỹ nghệ – nơi du khách có thể tận mắt thấy sự tài hoa của những đôi bàn tay làng nghề.
Đi tiếp 9 km về phía bắc, qua trung tâm Hội An, du khách sẽ đến làng rau Trà Quế, nơi có lịch sử hơn 400 năm. Đây là vùng rau nổi tiếng bậc nhất Quảng Nam, được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Trà Quế có hàng chục loại rau, đặc biệt là rau gia vị như húng, tía tô, hành, ngò, diếp cá… Rau nơi đây được chăm bón bằng phân chuồng hoai mục, kết hợp với rong rêu lấy từ sông Thu Bồn, nên có hương vị đặc trưng mà các vùng khác khó sánh. Nước tưới chủ yếu là nước giếng khoan đã qua xử lý. Chính cách canh tác truyền thống này giúp rau Trà Quế giữ được độ thơm, giòn và an toàn cho người dùng.
 |
| Trà Quế có đến hơn 40 loại rau, trong đó nổi bật phải kể đến rau thơm. Vẫn là hành, răm, tía tô, húng, rau mùi nhưng rau Trà Quế thơm và có vị đặc trưng không thể lẫn đi đâu được. Ảnh: Thanh niên. |
Ngoài việc trải nghiệm trồng trọt, Trà Quế còn thu hút khách nhờ các hoạt động du lịch sinh thái: đạp xe quanh làng, tham gia lớp học nấu ăn với nguyên liệu tươi ngay tại vườn, thưởng thức các món ăn nổi tiếng như tam hữu (tôm – thịt – rau quấn), bánh xèo Trà Quế, cao lầu ăn kèm rau sống địa phương.
