Nuôi dê kết hợp du lịch nông nghiệp – hướng sinh kế bền vững ở vùng đất khó Đồng Tháp

Hướng đến mục tiêu tổ chức lại sản xuất thích ứng biến đổi khí hậu và giảm nhẹ thiên tai, thời gian gần đây, nhiều nông dân ở các vùng khó khăn của tỉnh Đồng Tháp – như vùng kiểm soát lũ đầu nguồn sông Tiền, khu vực Đồng Tháp Mười, các cù lao nhiễm mặn hạ lưu sông Tiền hay vùng ven biển Gò Công – đã lựa chọn phát triển nghề nuôi dê thịt và dê sữa. Mô hình này không chỉ giúp cải thiện thu nhập mà còn góp phần ổn định đời sống và tạo việc làm cho người dân nông thôn.

Mô hình nuôi dê thịt tại Đồng Tháp. Ảnh tư liệu: Nhựt An/TTXVN.

Theo thống kê, tổng đàn dê toàn tỉnh hiện đạt khoảng 150.000 con. Tùy điều kiện từng địa phương, bà con triển khai nhiều hình thức chăn nuôi khác nhau: kết hợp trong mô hình VAC, chăn nuôi quy mô trang trại hoặc gắn nuôi dê sữa với du lịch nông nghiệp – lĩnh vực đang phát triển mạnh tại Đồng Tháp.

Nhận thấy tiềm năng lớn của nghề nuôi dê, ngành nông nghiệp tỉnh đã triển khai hàng loạt đề tài nghiên cứu và mô hình hỗ trợ người dân, như: “Cải tạo giống dê địa phương”, “Gieo tinh nhân tạo trên dê”, hay mô hình nuôi dê trên đệm lót sinh học giúp giảm ô nhiễm môi trường. Ngoài ra, mô hình nuôi dê vỗ béo theo hướng an toàn sinh học cũng được áp dụng tại nhiều nơi như vùng ngọt hóa Gò Công, cù lao Lợi Quan, vùng Đồng Tháp Mười và khu vực kiểm soát lũ đầu nguồn sông Tiền.

Từ các chương trình hỗ trợ này, nhiều mô hình chăn nuôi hiệu quả đã hình thành, mang lại giá trị kinh tế – xã hội rõ rệt. Một trong những điển hình là ông Đoàn Văn Hồng ở xã ven biển Gò Công Đông. Ông xây dựng trang trại quy mô lớn, chuyên cung cấp dê giống và dê thịt cho thị trường trong, ngoài tỉnh. Ông Hồng chú trọng áp dụng khoa học kỹ thuật, đầu tư chuồng trại kiên cố, sử dụng đệm lót sinh học để xử lý chất thải, vừa tăng hiệu quả chăn nuôi vừa bảo vệ môi trường. Nhờ hiệu quả đạt được, ông được công nhận là nông dân sản xuất – kinh doanh giỏi tiêu biểu của địa phương.

Không chỉ nuôi dê thịt, nhiều nông hộ còn thành công với mô hình nuôi dê sữa, điển hình là ông Nguyễn Hoàng Trí ở xã Long Hưng. Xuất phát từ niềm đam mê với nghề, ông đầu tư hơn 1 tỷ đồng xây dựng trang trại với tổng đàn khoảng 300 con dê sữa. Ông Trí không chỉ sản xuất mà còn tích cực chia sẻ kinh nghiệm, hướng dẫn kỹ thuật xây chuồng, chọn giống, chăm sóc đàn dê cho các hộ khác trong vùng.

Năm 2020, ông Trí vận động thành lập Hợp tác xã Nông nghiệp Đông Nghi với 10 thành viên chuyên chăn nuôi dê sữa. Hợp tác xã hỗ trợ con giống, kỹ thuật, nguồn thức ăn và đảm bảo thu mua sữa với giá ổn định. Hiện tổng đàn dê sữa của hợp tác xã đạt gần 500 con, cho sản lượng khoảng 150 lít sữa mỗi ngày.

Để nâng cao giá trị sản phẩm, Hợp tác xã Đông Nghi đầu tư thiết bị chế biến, đa dạng hóa các sản phẩm từ sữa dê như: sữa tươi có đường và không đường, sữa dê bột, sữa dê sấy thăng hoa, yaourt sữa dê và bánh flan sữa dê. Tất cả đều đạt chứng nhận OCOP 3 sao cấp tỉnh.

Gần đây, hợp tác xã còn liên kết với doanh nghiệp du lịch để phát triển mô hình du lịch nông nghiệp kết hợp trải nghiệm. Khu trang trại được quy hoạch gồm khu chăn nuôi dê giống Saanen, bãi trồng cỏ, khu tiếp khách sức chứa 500 người, hồ bơi và nhiều hạng mục phục vụ du khách. Tại đây, khách có thể tìm hiểu nghề nuôi dê sữa, thưởng thức sản phẩm tươi ngon, chèo xuồng giữa cảnh sông nước miệt vườn và ghi lại những khoảnh khắc đẹp của vùng quê Đồng Tháp.

Theo ông Nguyễn Hoàng Trí, mỗi tuần cơ sở đón hàng trăm lượt khách, cao điểm lễ Tết có thể lên đến hàng nghìn lượt. Mô hình này không chỉ tạo thêm thu nhập mà còn giải quyết việc làm ổn định cho hàng chục lao động địa phương.

Tại vùng đầu nguồn sông Tiền, nhiều nông hộ khác cũng kết hợp nuôi dê trong mô hình VAC. Như ông Trần Văn Đến ở xã Bình Phú hiện nuôi gần 20 con dê nái và dê thịt, đồng thời trồng cây ăn quả và nuôi cá. Nhờ mô hình này, gia đình ông có nguồn thu ổn định, vượt qua khó khăn. Ông cho biết, dê là vật nuôi dễ chăm sóc, ít bệnh, vốn đầu tư thấp và có thể tận dụng cỏ dại, phế phẩm nông nghiệp làm thức ăn.

Thị trường tiêu thụ thịt và sữa dê hiện rất khả quan. Trung bình mỗi năm, dê cái đẻ 1–2 lứa, mỗi lứa 2–3 con; sau 3–4 tháng nuôi có thể xuất bán. Với giá thịt dê dao động từ 100.000–150.000 đồng/kg, mỗi con dê thịt mang lại lợi nhuận khoảng 1,5–2 triệu đồng.

Thực tế cho thấy, tại các vùng ven sông, ven biển, cù lao nhiễm mặn hay vùng ngập lũ phía Tây Đồng Tháp, nghề nuôi dê đang trở thành sinh kế bền vững giúp người dân vươn lên ổn định cuộc sống. Tiêu biểu như ông Lê Công Lữ ở xã cù lao Tân Phú Đông, với đàn dê hơn 40 con, mỗi năm thu nhập 50–70 triệu đồng; hay ông Nguyễn Thành Phương ở xã cù lao Tân Thới, nuôi 5 con dê nái sinh sản trong mô hình VAC, mỗi năm bán khoảng 20 con dê giống, thu về 40–50 triệu đồng.