Hoa ngọc lan với hương thơm thanh khiết và dáng vẻ mộc mạc từ lâu đã trở thành loài hoa quen thuộc trong nhiều khu vườn Việt. Hoa thường có màu trắng ngà hoặc vàng nhạt, chia làm hai loại chính: ngọc lan trắng (White Champaca, Michelia alba) và ngọc lan vàng (Champaca, Michelia champaca).
 |
Cây có dáng thẳng, nhiều nhánh, tán tròn, lá xanh bóng. Nếu trồng ngoài đất, ngọc lan có thể cao tới hơn 10 m; còn khi trồng chậu, cây thường được khống chế ở mức 1–1,5 m, rất thích hợp cho ban công, sân thượng hay trước hiên nhà.
Hoa nở rộ từ tháng 3 đến tháng 8, bung nở liên tục suốt ba mùa xuân – hạ – thu. Khi mới hé, hoa có sắc trắng ngà như ngà voi, còn khi nở rộ lại trông như những chiếc đèn lồng nhỏ duyên dáng.
Điều làm nên “thương hiệu” của ngọc lan chính là mùi hương – ngọt dịu, thanh mát, thoảng hương socola nhẹ nhàng, dễ chịu mà không hề gắt. Hương hoa lan tỏa trong gió, thấm đẫm không gian, mang lại cảm giác an yên và thư thái. Chỉ cần một chậu ngọc lan nơi ban công, mùi thơm tự nhiên đã đủ khiến cả ngôi nhà trở nên ấm cúng, tươi mới và đầy sức sống.
 |
 |
Không chỉ là loài hoa của sự tinh khiết, ngọc lan còn mang ý nghĩa phong thủy tốt lành. Cây tượng trưng cho sự thanh cao, đức hạnh và nguồn năng lượng tích cực. Người xưa tin rằng trồng ngọc lan giúp hóa giải điều xui, mang lại may mắn và thu hút tài khí cho gia đình.
Ngửi hương ngọc lan mỗi sáng sớm, con người như được “gột rửa” khỏi lo toan, tâm trí trở nên nhẹ nhõm, bình yên.
Theo Đông y, hoa ngọc lan có vị cay, hơi đắng, tính ấm; có tác dụng hỗ trợ trị ho, đầy hơi, khó tiểu, buồn nôn, sốt và điều hòa huyết áp. Hoa còn được dùng để pha trà – vừa giúp thanh lọc cơ thể, vừa mang lại cảm giác thư giãn tự nhiên.
Ngọc lan dễ trồng, có thể nhân giống bằng hạt, chiết hoặc giâm cành. Tuy nhiên, để cây khỏe mạnh, ra hoa đều và thơm lâu, cần lưu ý một số điểm sau:
Ngọc lan ưa đất tơi xốp, thoáng khí, thoát nước tốt. Tránh dùng đất sét hoặc đất nặng. Tốt nhất nên trộn đất dinh dưỡng với đất vườn theo tỷ lệ 1:1.
Cây thích hợp với đất hơi chua, không nên trồng ở nơi đất có tính kiềm cao. Nếu không chắc loại đất phù hợp, có thể dùng đất trồng hoa giấy – loại có tính chất lý tưởng cho ngọc lan.
 |
 |
Cây ưa sáng nhưng chịu bóng bán phần. Ngọc lan phát triển tốt dưới ánh nắng buổi sáng hoặc nửa ngày nắng.
Vào mùa xuân và thu – thời kỳ ra hoa mạnh – nên cho cây đón nắng nhiều hơn, vì ánh sáng tự nhiên chính là “phân bón” giúp cây ra hoa sai và hương thơm đậm hơn.
Vào trưa hè nắng gắt, nên đặt cây nơi thoáng mát, tránh nắng trực tiếp quá lâu để không bị cháy lá.
Ngọc lan không cần tưới thường xuyên, chỉ cần quan sát khi đất khô mới tưới lại. Tuy nhiên, tránh để cây thiếu nước quá lâu vì có thể làm khô rễ, chậm phát triển.
Trong mùa sinh trưởng và ra hoa (xuân – thu), nên bón phân định kỳ 2–3 lần/tháng. Có thể hòa phân bón chuyên dùng cho hoa cảnh theo tỷ lệ 1:500 với nước, tưới trực tiếp vào gốc.
 |
 |
Khi cây còn nhỏ, nên bấm ngọn định kỳ để cây phân nhiều nhánh. Cành nhánh càng nhiều thì càng dễ ra hoa. Sau mỗi đợt hoa tàn, nên cắt bỏ hoa khô và lá úa để cây ra đợt hoa mới khỏe hơn, dáng cây cũng gọn gàng, cân đối hơn.
Với vẻ đẹp thanh tao, mùi hương quyến rũ cùng ý nghĩa phong thủy cát tường, ngọc lan xứng đáng là “vua của các loài hoa thơm”. Một chậu ngọc lan nhỏ nơi ban công hay sân thượng không chỉ giúp thanh lọc không khí mà còn mang lại sự an yên, may mắn và thịnh vượng cho cả ngôi nhà.
