Giữa những ngọn đồi xanh mướt của xã Xuân Quang, tỉnh Lào Cai, trang trại gà thả vườn của anh Phan Nhật Quang (sinh năm 1970) hiện là một trong những mô hình chăn nuôi lớn và hiệu quả nhất tỉnh, nơi áp dụng hài hòa giữa nông nghiệp truyền thống và công nghệ số.
Với hệ thống chuồng trại rộng rãi, camera giám sát, máng ăn uống và quạt gió tự động, anh Quang chỉ cần ngồi tại căn nhà nhỏ giữa trang trại cũng có thể theo dõi từng chuyển động của đàn gà qua màn hình. Đây chính là minh chứng sống động cho mô hình “5 chung, 3 riêng” đã giúp anh trở thành tỷ phú nông dân.
 |
| Trang trại gà thả vườn trên đồi của anh Quang hiện là một trong những trang trại lớn nhất tỉnh Lào Cai. Ảnh: Bích Hợp/ Nông nghiệp và Môi trường. |
Năm 1991, tốt nghiệp chuyên ngành Quản lý kinh tế (Đại học Nông lâm Thái Nguyên), anh Quang trở về công tác tại UBND tỉnh Lào Cai. Bốn năm sau, anh rời cơ quan nhà nước, thử sức mở cơ sở chế biến chè Xuân Quang nhưng thất bại. Không nản chí, anh tiếp tục thử nghiệm nhiều lĩnh vực khác nhau.
Mãi đến năm 2008, anh mới tìm thấy hướng đi phù hợp: nuôi gà thả vườn. Bắt đầu từ quy mô nhỏ, anh cùng một số hộ dân thành lập HTX Quý Hiền với 200.000 con gà. Sau gần 10 năm tích lũy kinh nghiệm, năm 2017, anh tách ra lập HTX Xuân Tiến, chuyên nuôi các giống gà đặc sản như gà đen, gà ác, gà ri và gà Mía.
HTX Xuân Tiến hoạt động theo mô hình “5 chung, 3 riêng”:
5 chung: chung đường, chung mua, chung bán, chung tiền, chung chia sẻ.
3 riêng: riêng cơ sở sản xuất, riêng tổ chức lao động, riêng hạch toán.
Nhờ đó, HTX vừa đảm bảo tính liên kết, vừa phát huy sự chủ động của từng xã viên. Việc chung mua giúp đồng đều chất lượng giống, thức ăn, thuốc thú y; chung bán giúp giá ổn định; chung chia sẻ tạo quỹ dự phòng cho xã viên gặp rủi ro.
 |
| Anh Quang nổi bật là nông dân 4.0 nhờ ứng dụng công nghệ trong chăn nuôi. Ảnh: Bích Hợp/ Nông nghiệp và Môi trường. |
Mỗi năm, HTX Xuân Tiến cung cấp 400–500 tấn gà thịt, doanh thu trên 40 tỷ đồng, lợi nhuận khoảng 4 tỷ đồng. Thu nhập bình quân thành viên đạt từ 200 triệu đến hơn 2 tỷ đồng/năm, tạo việc làm ổn định cho 40 lao động địa phương, thu nhập 7–8 triệu đồng/tháng.
Anh Quang còn tiên phong ứng dụng công nghệ số, AI, camera, cảm biến tự động trong quản lý chuồng trại. Các giao dịch, chốt giá, hướng dẫn khách tham quan hay vào trại bắt gà đều thực hiện qua điện thoại và Google Maps, giảm chi phí nhân công và đảm bảo an toàn sinh học.
 |
| Tại HTX Xuân Tiến, anh Quang kết hợp AI với mô hình “5 chung, 3 riêng” trong quản lý chăn nuôi. Ảnh: Bích Hợp/ Nông nghiệp và Môi trường. |
Ngoài kinh doanh hiệu quả, HTX Xuân Tiến tổ chức 3 lớp tập huấn kỹ thuật mỗi năm, hợp tác với Công ty thuốc thú y Việt Nam, có nhân viên thú y túc trực thường xuyên để hỗ trợ xã viên.
Nhờ những nỗ lực bền bỉ, anh Phan Nhật Quang trở thành hình mẫu nông dân thế hệ 4.0, dám nghĩ dám làm, biết làm chủ công nghệ, giúp nhiều nông dân Lào Cai vươn lên phát triển kinh tế. Năm 2019, anh được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen vì thành tích xuất sắc trong phát triển mô hình sản xuất hiệu quả, xóa đói giảm nghèo và tạo việc làm ổn định cho lao động nông thôn.
