Sáng 6/11/2025, tại Hà Nội, Bộ Nội vụ tổ chức Hội nghị nghiệp vụ quản lý nhà nước và tổ chức hoạt động của hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện. Dự Hội nghị có Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng; Vụ trưởng Vụ Tổ chức phi chính phủ Thang Thị Hạnh, cùng đại diện lãnh đạo các hội, quỹ trên toàn quốc. Đây là hoạt động thường niên nhằm tổng kết thực tiễn, chia sẻ kinh nghiệm và định hướng phương thức quản lý mới trong bối cảnh chuyển đổi số và cải cách thể chế mạnh mẽ.
 |
| Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng phát biểu tại Hội nghị nghiệp vụ quản lý nhà nước và tổ chức hoạt động của hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện. |
Phát biểu khai mạc và chỉ đạo Hội nghị, Thứ trưởng Vũ Chiến Thắng cho biết, cả nước hiện có hơn 70.000 hội và 3.080 quỹ đang hoạt động. Hệ thống tổ chức hội, quỹ phát triển mạnh mẽ, đa dạng, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của nhân dân, góp phần phát huy quyền làm chủ của nhân dân, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Đặc biệt, các tổ chức này đã có đóng góp tích cực trong việc triển khai các Nghị quyết về phát triển kinh tế, an sinh xã hội, bảo vệ môi trường và tham gia hỗ trợ đồng bào khắc phục hậu quả thiên tai, bão lụt.
Thứ trưởng Vũ Chiến Thắng nhấn mạnh, trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, chuyển đổi số và phát triển kinh tế tri thức, các hội, quỹ phải thích ứng linh hoạt, hoạt động hiệu quả, đúng tôn chỉ và góp phần vào sự phát triển bền vững. Ông cho rằng, Bộ Nội vụ không chỉ đóng vai trò cơ quan quản lý, mà còn là người đồng hành, hỗ trợ để các tổ chức xã hội phát huy được tính tự chủ, sáng tạo, minh bạch và trách nhiệm trước cộng đồng.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn tồn tại không ít hạn chế. Một số hội chưa tổ chức đại hội đúng kỳ hạn, chưa kiện toàn nhân sự, lỏng lẻo trong quản lý tài chính hoặc để xảy ra mất đoàn kết nội bộ. Đáng chú ý, vẫn còn tình trạng thành lập cơ quan báo chí và pháp nhân trực thuộc sai quy định, thương mại hóa hoạt động, làm sai tôn chỉ, mục đích; thậm chí có trường hợp lợi dụng danh nghĩa hội để trục lợi, ảnh hưởng đến uy tín tổ chức và niềm tin xã hội. Không ít hội vẫn quản lý thủ công, thiếu hệ thống lưu trữ, thiếu công cụ số phục vụ điều hành, khiến việc giám sát, thống kê và hỗ trợ hoạt động của hội gặp khó khăn.
Để khắc phục những bất cập trên, Bộ Nội vụ đã xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về hội, quỹ, giúp quản lý thống nhất trên toàn quốc. Tuy nhiên, tỷ lệ cập nhật thông tin hiện còn thấp, nhiều tổ chức vẫn quản lý hồ sơ thủ công, thiếu số hóa, khiến công tác giám sát và hỗ trợ gặp nhiều hạn chế. Do đó, Bộ Nội vụ đặt mục tiêu đẩy mạnh chuyển đổi số trong toàn hệ thống, coi đây là nền tảng để đổi mới phương thức quản lý, minh bạch thông tin và tăng tính kết nối giữa Nhà nước với các tổ chức xã hội.
Việc tiếp tục hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu về hội, quỹ đảm bảo “đúng – đủ – sạch – sống”, là một trong 117 cơ sở dữ liệu quốc gia và chuyên ngành được Chính phủ ưu tiên triển khai theo Nghị quyết 71/NQ-CP, có ý nghĩa quan trọng trong việc chuyển đổi mô hình quản lý và thực hiện dịch vụ công trực tuyến. Đây cũng là cơ sở để Bộ Nội vụ từng bước xây dựng hệ sinh thái số trong quản lý hội, quỹ, đáp ứng yêu cầu về minh bạch, liên thông và hiệu quả.
Thứ trưởng Vũ Chiến Thắng đề nghị các hội, quỹ tập trung vào bốn nhóm nhiệm vụ trọng tâm. Trước hết, cần rà soát, hoàn thiện quy chế hoạt động, điều lệ, quy định nội bộ cho phù hợp với mô hình chính quyền hai cấp và yêu cầu của thời kỳ chuyển đổi số, bảo đảm mỗi tổ chức hoạt động đúng pháp luật, lấy hiệu quả và uy tín làm thước đo. Tiếp theo, đổi mới phương thức hoạt động theo hướng tăng cường tự chủ, sáng tạo, ứng dụng công nghệ trong quản lý hội viên, tài chính, tổ chức sự kiện, thay cho mô hình hành chính cũ. Đồng thời, chú trọng công tác nhân sự, lựa chọn những người có năng lực, tâm huyết, gắn bó với tổ chức, chủ động giải quyết mâu thuẫn nội bộ để tránh phát sinh khiếu nại, tố cáo kéo dài. Cuối cùng, tăng cường quản lý cơ quan báo chí, pháp nhân trực thuộc, không để thương mại hóa hoạt động, thực hiện nghiêm chế độ báo cáo định kỳ điện tử trên hệ thống của Bộ.
Đến nay, cả nước có 146.836 người nghỉ việc sau sắp xếp bộ máy đã được nhận tiền chính sách, chế độ theo Nghị định số 178/2024/NĐ-CP. Bộ Nội vụ đang tiếp tục xây dựng lại định mức biên chế giai đoạn 2026–2031 theo hướng giảm thêm 15% biên chế, đồng thời đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ và chuyển đổi số trong hoạt động hành chính. Những nỗ lực này thể hiện rõ quyết tâm của Bộ trong việc tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đồng thời tạo điều kiện để công tác hội và quỹ phát triển theo hướng hiện đại, linh hoạt, bền vững.
Tại Hội nghị, các đại biểu đã thảo luận sâu về những vấn đề mang tính thực tiễn và thời sự trong công tác hội và quỹ. Nhiều chuyên đề được trình bày như: đánh giá toàn diện tình hình tổ chức, hoạt động của hội, quỹ gắn với các chủ trương về mô hình chính quyền hai cấp; hướng dẫn sắp xếp tổ chức, nhân sự và chế độ cho cán bộ các hội do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ; hướng dẫn công tác hợp tác quốc tế, tiếp nhận viện trợ nước ngoài; phòng, chống rửa tiền và tài trợ khủng bố theo chuẩn quốc tế.
Hội nghị cũng khẳng định vai trò chiến lược của hệ thống cơ sở dữ liệu về hội, quỹ trong tiến trình chuyển đổi số. Đây là một trong chín cơ sở dữ liệu chuyên ngành của Bộ Nội vụ, thuộc Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW ngày 19/6/2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Khi hoàn thiện, hệ thống này sẽ trở thành công cụ quan trọng phục vụ tra cứu, giám sát và hỗ trợ trực tuyến, đảm bảo thông tin minh bạch, kịp thời và chính xác.
Từ các ý kiến trao đổi của lãnh đạo hội, quỹ tại Hội nghị, Bộ Nội vụ sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế, sửa đổi, bổ sung các nghị định liên quan đến tổ chức và hoạt động của hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện. Mục tiêu là thể chế hóa chủ trương mới của Đảng về công tác hội quần chúng, đảm bảo thống nhất với mô hình chính quyền hai cấp, đồng thời đổi mới phương thức quản lý theo hướng tăng cường chuyển đổi số và công khai, minh bạch dựa trên cơ sở dữ liệu quốc gia thống nhất.
Bộ Nội vụ cũng sẽ chú trọng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức làm công tác quản lý hội, quỹ, nâng cao năng lực chuyên môn, đạo đức công vụ và tinh thần phục vụ nhân dân. Bên cạnh đó, tăng cường phối hợp với các bộ, ngành liên quan để xử lý dứt điểm các khó khăn trong việc sáp nhập, hợp nhất hội, quỹ; tháo gỡ vướng mắc trong việc chuyển các hội do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ về trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đảm bảo sự đồng bộ trong hệ thống chính trị.
Theo định hướng mới, Bộ Nội vụ sẽ chuyển trọng tâm từ “quản lý” sang “đồng hành, hỗ trợ”, coi các hội, quỹ là một phần quan trọng trong khối sức mạnh toàn dân. Mục tiêu không chỉ là kiểm soát hoạt động, mà là tạo lập một môi trường phát triển lành mạnh, nơi các tổ chức xã hội có thể tự tin đóng góp trí tuệ, nguồn lực và sáng kiến cho cộng đồng, góp phần xây dựng đất nước ngày càng minh bạch, năng động và hiện đại.
