Chanh đào rừng xuất hiện chủ yếu ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Sơn La, Phú Thọ, Lạng Sơn. Theo chị Hải, một người bán chanh đào rừng online, loại quả này mọc tự nhiên trên đồi núi hoặc được trồng rải rác, chỉ vào mùa trong khoảng 1–2 tháng, từ tháng 9 đến tháng 10 âm lịch. Chính vì thời vụ ngắn, chanh đào rừng luôn “cháy hàng” khi mùa đến.
 |
Khác với chanh đào trồng thông thường, chanh rừng có vỏ xù xì, màu đỏ hồng khi chín và ruột bên trong cũng ánh hồng rực rỡ. Quả mọng nước, thơm nồng, vị đậm đà nhờ sinh trưởng trong điều kiện khí hậu, đất đai đặc thù của vùng núi cao. Mỗi kg chanh đào rừng thường có từ 12–20 quả, vừa phải, tròn đều.
Người dân địa phương cho biết khi chọn quả để ngâm mật ong hoặc đường phèn nên ưu tiên những quả vỏ dày, kích thước vừa, vì phần tinh dầu trong vỏ và hạt là yếu tố quan trọng giúp trị ho, giảm viêm họng. Những quả to và nhiều nước hơn thường dùng để pha nước giải khát hoặc chế biến món ăn.
Anh Tiến, một hộ trồng chanh đào rừng ở Sơn La, chia sẻ: “Trước đây, chanh đào mọc hoang trong rừng, bà con hái về dùng. Nhưng vài năm gần đây, khách thành phố chuộng loại chanh này, nhiều hộ đã trồng thêm để bán. Cây dễ trồng, ít sâu bệnh và sai quả. Mỗi mùa thu hoạch, tôi hái cả tạ gửi cho khách các tỉnh.”
 |
Chanh đào rừng không chỉ là thực phẩm, mà còn là vị thuốc dân gian quý. Vỏ và lá chứa nhiều tinh dầu có tác dụng trị ho, cảm cúm, hạ sốt, thường dùng để xông giải cảm. Ruột quả giàu vitamin A, B1, B2, đặc biệt là vitamin C, giúp tăng sức đề kháng, kháng viêm và giải nhiệt.
Chị Lan Anh, ở phường Nghĩa Đô, Hà Nội, chia sẻ: “Mình biết đến chanh đào rừng khoảng hai năm trước, nhờ đồng nghiệp người Sơn La giới thiệu. Khác hẳn với chanh trồng thông thường, chanh rừng thơm hơn, vỏ dày vừa phải, màu sắc bắt mắt. Từ đó, mỗi mùa mình đều đặt vài kg về ngâm đường phèn hoặc mật ong dùng dần cho cả nhà.”
