Những gốc đào từng được chăm sóc suốt nhiều tháng trời, kỳ vọng sẽ mang lại nguồn thu lớn dịp Tết, nay chỉ còn trơ thân cành, khiến người trồng rơi vào cảnh lao đao, xót xa nhìn công sức đổ sông đổ bể.
Tại Nghi Xuân – vùng trồng đào nổi tiếng nhiều năm nay, sau bão, cả cánh đồng đào ngổn ngang, cành lá gãy rụng, nhiều gốc bị bật rễ, trơ đất khô cằn. Ông Nguyễn Văn Thành, người có hơn 300 gốc đào trồng phục vụ thị trường Tết, thất thần nói: “Chưa năm nào tôi chứng kiến cảnh tượng như thế này. Bão quét qua chỉ một đêm mà gần một nửa số cây trong vườn bị gãy cành, bật gốc. Những cây còn lại cũng héo lá, khả năng phục hồi gần như không còn.”
 |
| Đào phai nổi tiếng nhiều năm nay, sau bão, cả cánh đồng đào ngổn ngang, cành lá gãy rụng, nhiều gốc bị bật rễ chết khô người nông dân thiệt hại nặng. Ảnh: Xuân Bắc |
Theo ông Thành, để có được vườn đào đẹp, người trồng phải bỏ công chăm sóc gần cả năm trời, từ khâu cắt tỉa, bón phân, uốn thế đến phòng sâu bệnh. Thế nhưng, chỉ sau vài giờ bão quét, mọi nỗ lực trở thành vô nghĩa. “Tính sơ sơ, gia đình tôi mất khoảng hơn 100 triệu đồng tiền giống, phân bón và công chăm sóc. Giờ chẳng biết lấy gì mà xoay xở dịp cuối năm,” ông nói.
Tại thôn Kim Sơn, xã Toàn Lưu, Hà Tĩnh có 170 hộ dân gắn bó với nghề trồng đào, với hơn 70.000 gốc đào phai và một số ít đào Nhật Tân. Nhưng sau con bão số 10 vừa qua đã quật ngã và làm chết hơn 30.000 gốc đào có độ tuổi từ 1 - 3 năm. Số lượng cây non bị thiệt hại lớn nhất, gần như xóa sổ lứa cây tiềm năng cho những năm tới, theo thống kê ban đầu của địa phương.
Anh Hồ Sỹ Sự là một trong những hộ trồng đào lớn của thôn với hơn 1.500 gốc. Năm nay, nhờ chăm sóc kỹ lưỡng, vườn đào phát triển tốt, cây khỏe, gốc đẹp. Thế nhưng, sau bão cơn bão số 10, hơn 400 gốc đào của gia đình anh Sự đã bị đổ ngã và chết. Nhớ lại thành quả năm trước, anh Sự không giấu nổi tiếc nuối: “Năm ngoái, chúng tôi bán được gần 1.000 gốc, với giá từ 500 nghìn đồng đến 1,2 triệu đồng/gốc, đem về nguồn thu khá cho gia đình. Năm nay, nếu suôn sẻ, chúng tôi kỳ vọng vượt mốc đó. Thế nhưng, bão số 10 gây thiệt hại nặng, coi như mất đi gần một nửa số vốn”.
 |
Vườn đào gần 1.000 gốc của gia đình ông Trần Văn Nam cũng thiệt hại hơn 200 gốc do bão số 10 hoành hành. Ảnh: Xuân Bắc |
Riêng hộ ông Trần Văn Trình cho biết: Vườn đào 300 gốc của gia đình gần như đã bị xóa sổ hoàn toàn. Thiệt hại 100% đối với người nông dân như chúng tôi chủ yếu trông chờ vườn đào vào vụ tết, bao nhiêu công sức chăm bón cả năm trời nay rơi vào cảnh trắng tay.
Không chỉ riêng Nghi Xuân, Toàn Lưu, tại phường Bắc Hồng Lĩnh, nhiều hộ trồng đào cũng rơi vào tình cảnh tương tự. Ông Trần Đình Hùng – chủ một vườn đào gần 500 gốc ở phường Bắc Hồng Lĩnh – cho biết, trận bão vừa rồi kèm mưa lớn nhiều giờ khiến đất ngập úng, rễ đào bị thối, cây chết khô hàng loạt. “Đào cảnh vốn rất nhạy cảm với nước, chỉ cần ngập quá 1 – 2 ngày là rễ thối, lá rụng. Chúng tôi đang cố cứu những cây còn sống bằng cách thoát nước, bón phân vi sinh, nhưng khả năng phục hồi rất thấp,” ông Hùng chia sẻ.
 |
| Không chỉ bão số 10 quật gãy đổ mà ngập úng khiến nhiều vườn đào bị úng nước héo lá. Ảnh: Xuân Bắc |
Theo thống kê sơ bộ của ngành nông nghiệp Hà Tĩnh, toàn tỉnh hiện có khoảng 80 – 100 ha đào cảnh phục vụ thị trường Tết, tập trung chủ yếu ở xã Toàn Lưu, với hơn 600 hộ dân tham gia vào nghề trồng đào. Sau bão số 10, ước tính có đến hơn 60% diện tích bị ảnh hưởng, trong đó nhiều vườn thiệt hại từ 70 – 100%. Nhiều hộ gia đình vốn trông chờ vào vụ Tết để gỡ gạc kinh tế sau một năm khó khăn, nay đứng trước nguy cơ trắng tay.
Không chỉ thiệt hại về kinh tế, người trồng đào còn đối mặt với nỗi lo mất giống cho các mùa sau. Những cây đào cổ, đào thế – vốn là “tài sản quý” được nuôi dưỡng qua nhiều năm – cũng bị gãy đổ, hư hại nặng. Ông Nguyễn Văn Phúc, một nghệ nhân tạo thế đào ở xã Xuân Thành, ngậm ngùi: “Đào thế không thể trồng lại trong một sớm một chiều. Có cây tôi uốn tạo dáng suốt 5 năm, giờ đổ gãy hết, coi như mất trắng công sức.”
 |
| Đào gốc lớn đẹp chuẩn bị vào vụ tết bị chết khô, nhiều hộ dân trồng đào lao đao. Ảnh: Xuân Bắc |
Được biết, sau bão địa phương thống kê thiệt hại, hướng dẫn bà con các biện pháp kỹ thuật để cứu những diện tích còn khả năng phục hồi. “Trước mắt, khuyến khích người dân cắt tỉa cành gãy, xử lý nấm bệnh, bổ sung phân hữu cơ và che phủ gốc để tránh khô hạn. Đồng thời, huyện sẽ đề xuất hỗ trợ giống và vật tư cho các hộ thiệt hại nặng,” một cán bộ xã Toàn Lưu cho hay.
Với người trồng đào Hà Tĩnh, vụ Tết năm nay có lẽ là một trong những mùa khó khăn nhất trong nhiều năm qua. Giữa khung cảnh vườn đào tan hoang, những người nông dân vẫn lặng lẽ bám vườn, hy vọng trời thương cho vài gốc sống sót kịp nở hoa vào độ xuân về. “Tết này chắc chẳng còn đào đẹp để bán, nhưng chúng tôi vẫn phải giữ nghề. Còn cây, còn đất, thì còn hi vọng,” ông Thành nói, giọng đầy tâm sự.
