Theo quan niệm dân gian, những loại cây sau đây nếu đã bén rễ lâu năm trong vườn nhà thì nên giữ lại, bởi chặt bỏ đôi khi dễ dẫn tới xáo trộn về phong thủy, tâm lý và cả sinh hoạt thường nhật.
Cây mít – Tượng trưng cho tài lộc sinh sôi
 |
| Mít là loại cây ăn quả được biết đến hàng nghìn năm nay. Ảnh: xuongtretruc |
Mít là loại cây ăn trái phổ biến ở cả nông thôn và đô thị, xuất hiện trong nhiều khu vườn truyền thống Việt. Trong dân gian, cây mít thường được xem là biểu tượng của sự no đủ, đơm hoa kết trái từ gốc tới ngọn, vì quả thường mọc dọc thân cây, gần với gốc rễ – tượng trưng cho tài lộc bền vững, con cháu đông đúc.
Người xưa có quan niệm rằng, nếu sở hữu cây mít cổ thụ, đặc biệt là cây từng sai trái nhiều năm, thì nên giữ lại như một cách lưu giữ “gốc rễ lộc trời”. Việc đốn bỏ, theo niềm tin dân gian, có thể vô tình làm tổn hại đến khí vận tích tụ lâu năm của gia đình.
Cây xoài – Gắn với sự ổn định, vững bền
 |
| Cây xoài là biểu tượng của sự phồn thịnh và sự giàu có theo quan niệm dân gian. Ảnh: thienduonghoa |
Cây xoài với dáng cao, tán rộng, không chỉ cho trái ngọt mà còn được dân gian đánh giá cao về mặt phong thủy. Gốc xoài lớn, tỏa bóng mát và dễ sống, thường được trồng để tạo sự cân bằng trong sân vườn.
Theo lời truyền miệng, nếu cây xoài sống lâu năm và ra hoa đúng vào dịp đầu năm thì được xem là tín hiệu thuận lợi, báo hiệu một năm làm ăn suôn sẻ. Vì thế, nhiều gia đình kiêng việc chặt xoài nếu không thật sự cần thiết, bởi lo rằng có thể ảnh hưởng đến sự ổn định, thịnh vượng của đất nhà.
Cây cau – Dáng thẳng, khí nhẹ, mang lại sự thanh lọc
 |
| Dân gian vẫn lưu truyền rằng nhà có hàng cau thẳng tắp là nhà có nề nếp, gia phong. |
Cau vốn là loại cây gắn liền với đời sống truyền thống người Việt, từ nghi thức cưới hỏi đến các dịp lễ Tết. Với thân cao thẳng, tán nhỏ, cau được cho là có khả năng dẫn luồng khí xấu thoát lên cao, đồng thời tạo không gian thoáng đãng cho sân nhà.
Dân gian vẫn lưu truyền rằng nhà có hàng cau thẳng tắp là nhà có nề nếp, gia phong. Chính vì ý nghĩa đó, việc đốn bỏ cây cau – đặc biệt là cau trồng lâu năm – thường không được khuyến khích nếu không có lý do chính đáng. Một số người tin rằng hành động ấy có thể làm xáo trộn năng lượng quanh nhà, ảnh hưởng đến tinh thần và sinh khí của không gian sống.
Cây bưởi – Quả tròn đầy, giữ vượng khí
 |
| Cây bưởi Diễn dáng trực một thân, tổng chiều cao tính cả chậu là 5m; tán rộng 3,5m; có khoảng 400 quả đã chín vàng, được rao bán với giá 200 triệu đồng. Ảnh: Dân Trí |
Trong nhóm cây ăn trái, bưởi không chỉ được ưa chuộng vì vị ngon, dễ trồng mà còn bởi hình dáng quả tròn đầy, mọng nước – biểu trưng cho sự viên mãn, tài lộc dồi dào.
Dân gian cho rằng, nếu cây bưởi ra hoa đúng dịp cuối năm, đó là dấu hiệu của năm mới hanh thông, thuận buồm xuôi gió. Với những cây bưởi đã gắn bó lâu năm, bén rễ sâu trong đất vườn, người ta thường tránh việc thay thế hay đốn bỏ vì cho rằng có thể làm gián đoạn dòng khí tốt, ảnh hưởng đến tài vận.
Vì sao người xưa thận trọng khi chặt cây lâu năm?
Không giống những cây cảnh trồng chậu có thể thay thế thường xuyên, cây trồng lâu năm trong vườn – đặc biệt là các loại kể trên – thường được xem là đã "ăn rễ" vào mạch đất, mạch khí. Dân gian tin rằng chặt cây không khéo là chặt vào long mạch, khiến gia đạo bất an, tài lộc suy giảm.
Một số quan niệm cho rằng, cây cối lâu năm có “tính linh”, được xem như “người quen” của đất nhà, nên hành động đốn hạ cần có sự chuẩn bị, thậm chí là làm lễ xin phép. Trong trường hợp bắt buộc phải chặt bỏ, người xưa còn dặn nên trồng lại một cây cùng loại để tránh “khuyết khí” hoặc “trống trụ” trong khu vườn.
Giữ cây là giữ tâm
Dù quan niệm dân gian không phải lúc nào cũng mang tính khoa học, nhưng trong văn hóa Việt, sự gắn bó giữa con người với thiên nhiên, cây cối luôn được xem trọng. Cây lâu năm không chỉ là vật thể sống mà còn là phần ký ức, là chứng nhân của một dòng đời.
Bởi vậy, trước khi định chặt bỏ một cây đã bén rễ nhiều năm trong vườn nhà, hãy cân nhắc kỹ. Bởi đôi khi, giữ lại cây – cũng là giữ lại sự kết nối vô hình giữa đất trời, gia đạo và tâm hồn người sống dưới mái nhà đó.
Lê Anh (Tổng hợp)
