Tại ấp An Lạc Trung, xã Bình Ninh, tỉnh Đồng Tháp (trước sáp nhập là một phần diện tích của huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang), có một khu vườn đặc biệt đang gây chú ý trong giới chơi kiểng. Hàng ngàn chậu bonsai mini và siêu mini được tạo hình tinh xảo từ cây linh sam và sam hương – loài cây rừng quý hiếm – trở thành điểm đến của nhiều người yêu nghệ thuật bonsai. Chủ nhân của khu vườn là anh Lê Tấn Thanh Bình, một chàng trai 9X đam mê cây cảnh từ nhỏ.
 |
| Anh Bình bên hàng nghìn chậu bonsai mini và siêu mini của mình. |
Sinh ra trong gia đình có truyền thống trồng mai vàng, Bình sớm tiếp xúc với nghề uốn nắn, chăm sóc cây kiểng. Sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở về quê vào năm 2011, anh tiếp tục theo cha học nghề, rồi dần tự tìm tòi thêm về kỹ thuật bonsai.
Trong một lần giao lưu với câu lạc bộ cây cảnh, Bình tình cờ biết đến cây linh sam – loại cây có dáng đẹp nhưng nhiều gai, khó tạo thế. Anh đã tìm mua giống từ Ninh Thuận về trồng thử. Không nản trước khó khăn, Bình dành nhiều năm nghiên cứu, uốn nắn, cho đến khi gặp được một người thầy truyền nghề, đồng thời chia lại cho anh giống linh sam hồng – loại ít gai, lá tròn, hoa thơm. Đây là bước ngoặt đưa Bình đến với hướng đi mới.
 |
| Mỗi năm, anh Bình bán ra thị trường khoảng 10.000 cây giống linh sam. |
Hiện tại, Bình sở hữu khu vườn rộng trên 5.000 m², chuyên ươm phôi giống linh sam hồng, linh sam tím chùm và linh sam trắng phớt hồng. Theo anh, cây linh sam có sức sống mạnh mẽ, dễ nhân giống: chỉ cần bầu một cành, chờ ra rễ là có thể tách nhánh.
Mỗi năm, vườn Ngọc Ánh của anh xuất bán khoảng 10.000 cây giống linh sam ra thị trường, giá dao động từ vài chục nghìn đồng đến vài triệu đồng, tùy dáng thế và độ quý hiếm.
Không dừng lại ở cây giống, Bình còn đầu tư nhiều công sức cho dòng bonsai mini và siêu mini. Những chậu bonsai chỉ cao từ 1 – 5cm, đặt vừa trong lòng bàn tay, nhưng vẫn đủ gốc, rễ, tán lá như một cây cổ thụ thu nhỏ. Hiện vườn có tới 5.000 chậu bonsai siêu mini, trở thành bộ sưu tập độc đáo hiếm nơi nào có.
 |
| Với bonsai siêu mini, khó khăn lớn nhất là lượng đất trong chậu quá ít, cây rất dễ mất nước. |
“Chăm sóc bonsai cũng giống như nuôi một đứa trẻ, phải kiên nhẫn uốn nắn và phát hiện thế mạnh của cây để tạo hình phù hợp”, Bình chia sẻ.
Với bonsai siêu mini, khó khăn lớn nhất là lượng đất trong chậu quá ít, cây rất dễ mất nước. Người chơi phải am hiểu đặc tính cây, bổ sung đất, tưới nước hợp lý thì mới giữ được sức sống lâu bền. Bình từng nhiều lần thất bại, nhưng với tính kiên trì của người lính, anh vẫn bền bỉ thử nghiệm.
Đến nay, anh Bình đã xây dựng hệ thống phân loại bonsai theo năm cấp độ rõ ràng. Loại nhỏ nhất là bonsai siêu mini, có chiều cao dưới 7cm. Tiếp đến là bonsai mini, cao từ 7,1 đến 15cm. Nhỉnh hơn là bonsai tiểu, dao động trong khoảng 15,1 đến 50cm. Bonsai trung có chiều cao từ 51,1 đến 80cm. Cuối cùng là bonsai đại, với kích thước từ 80cm đến khoảng 1,5m, mang dáng dấp gần giống những cây cảnh truyền thống.
Trong đó, dòng mini và siêu mini từ sam hương và linh sam được thị trường ưa chuộng nhất vì vừa độc đáo vừa dễ trưng bày trong nhà, văn phòng.
 |
Trung bình mỗi chậu bonsai của Bình có giá từ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng. Ngoài khách đến tận vườn, anh còn bán qua mạng xã hội, vừa giới thiệu sản phẩm, vừa giao lưu chia sẻ kinh nghiệm với những người yêu cây kiểng.
Các sản phẩm của Bình không chỉ mang tính nghệ thuật mà còn có giá trị kinh tế. Đặc biệt, bonsai từ linh sam và sam hương đã được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao, khẳng định thương hiệu cây cảnh địa phương.
Chủ tịch Hội Nông dân xã Bình Ninh, ông Nguyễn Ngọc Tuyền nhận xét: “Mô hình bonsai mini và siêu mini của anh Bình là tiên phong, hiệu quả rõ nét nhất tại địa phương, vừa tạo thu nhập, vừa lan tỏa đam mê chơi kiểng đến cộng đồng.”
 |
| Anh Bình tự tay uốn tỉa những chậu bonsai siêu mini. |
Không chỉ dừng lại ở kinh doanh, Bình còn tích cực truyền đạt kỹ thuật, kinh nghiệm cho những người yêu bonsai khác. Anh thường xuyên tham gia trưng bày tại các hội chợ hoa, dịp Tết và giao lưu với hội sinh vật cảnh.
Năm 2025, anh được Hội Sinh vật cảnh Việt Nam công nhận là nhà vườn tiêu biểu và nghệ nhân sinh vật cảnh cấp tỉnh.
“Điều thú vị là lá sam hương trồng ngoài trời to gần bằng lá mít, nhưng khi được ép chậu và cắt tỉa nhiều năm, lá dần nhỏ lại chỉ như lá me. Chính sự biến đổi đó khiến mỗi cây bonsai mini có một vẻ đẹp rất riêng,” anh Bình bộc bạch.
Với tình yêu cây cảnh, sự sáng tạo và bàn tay khéo léo, chàng trai 9X ở Đồng Tháp đã biến niềm đam mê thành nghề, tạo ra hàng nghìn “tác phẩm nghệ thuật tí hon”, góp phần đưa cây rừng quý hiếm đến gần hơn với đời sống đô thị.
