Vật tư nông nghiệp và bài toán môi trường tại Việt Nam

Không chỉ ảnh hưởng đến môi trường, việc sử dụng tràn lan vật tư nông nghiệp còn đe dọa sức khỏe con người.
aa

Tác động tiêu cực của vật tư nông nghiệp đến môi trường

Vật tư nông nghiệp, bao gồm phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật và màng phủ nông nghiệp, đóng vai trò quan trọng trong sản xuất nông nghiệp hiện đại. Tuy nhiên, việc sử dụng quá mức và không kiểm soát các loại vật tư này đã và đang gây ra nhiều tác động tiêu cực đến môi trường tại Việt Nam.

Theo GS.TS Trần Đức Viên, nguyên Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam chia sẻ: “Việt Nam đang đối mặt với tình trạng ô nhiễm môi trường đất và nước nghiêm trọng do dư lượng hóa chất nông nghiệp tồn đọng. Nếu không có giải pháp kịp thời, hệ sinh thái và chất lượng đất nông nghiệp sẽ bị suy thoái trầm trọng”.

Một trong những hậu quả đáng lo ngại là ô nhiễm nguồn nước do dư lượng phân bón và thuốc trừ sâu. Các hợp chất nitrat, photphat từ phân bón rửa trôi xuống sông, hồ gây ra hiện tượng phú dưỡng, làm suy giảm chất lượng nước và ảnh hưởng đến sinh vật thủy sinh. Bên cạnh đó, việc lạm dụng thuốc trừ sâu còn làm mất cân bằng hệ sinh thái, tiêu diệt cả những sinh vật có lợi, dẫn đến tình trạng bùng phát sâu bệnh kháng thuốc.

vật tư nông nghiệp
Vật tư nông nghiệp tác động không hề nhỏ đến môi trường. (Ảnh: Thanh Hòa - TTXVN)

Không chỉ ảnh hưởng đến môi trường, việc sử dụng tràn lan vật tư nông nghiệp còn đe dọa sức khỏe con người. Các hợp chất hóa học tồn dư trong nông sản có thể gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm, đặc biệt là các bệnh liên quan đến hệ thần kinh và ung thư. Theo một số nghiên cứu, tỷ lệ mắc các bệnh do tiếp xúc với hóa chất nông nghiệp ở nông dân Việt Nam ngày càng tăng, đặc biệt ở các vùng chuyên canh sử dụng nhiều thuốc bảo vệ thực vật.

Giải pháp sử dụng vật tư nông nghiệp bền vững

Trước thực trạng đáng báo động này, các chuyên gia khuyến nghị chuyển đổi sang mô hình nông nghiệp bền vững với các phương pháp thân thiện với môi trường. GS.TS Trần Đức Viên nhấn mạnh: “Giải pháp quan trọng nhất là đẩy mạnh áp dụng vật tư sinh học và mô hình canh tác hữu cơ. Đây là hướng đi tất yếu giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của vật tư nông nghiệp đến môi trường và sức khỏe con người”.

Một trong những biện pháp hiệu quả là sử dụng phân bón hữu cơ thay thế phân bón hóa học. Các loại phân hữu cơ vi sinh, phân chuồng hoai mục không chỉ giúp cải thiện độ phì nhiêu của đất mà còn giảm nguy cơ ô nhiễm nguồn nước. Nhiều trang trại tại Việt Nam đã áp dụng mô hình sản xuất theo hướng hữu cơ, sử dụng chế phẩm sinh học để tăng năng suất mà không gây hại đến môi trường.

Bên cạnh đó, việc ứng dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật sinh học cũng đang được khuyến khích. Những chế phẩm này có nguồn gốc tự nhiên, an toàn cho con người và hệ sinh thái, giúp kiểm soát sâu bệnh mà không gây tồn dư hóa chất độc hại. Chính phủ cũng đã có nhiều chính sách hỗ trợ nông dân chuyển đổi từ thuốc trừ sâu hóa học sang thuốc sinh học, hướng đến một nền nông nghiệp xanh và bền vững.

Ngoài ra, mô hình canh tác hữu cơ và nông nghiệp tuần hoàn cũng được xem là giải pháp lâu dài để giảm thiểu tác động của vật tư nông nghiệp. Các hệ thống canh tác kết hợp như trồng trọt – chăn nuôi, luân canh cây trồng giúp hạn chế sâu bệnh, duy trì độ màu mỡ của đất và giảm phụ thuộc vào phân bón hóa học.

Định hướng phát triển nông nghiệp xanh tại Việt Nam

Để thúc đẩy nền nông nghiệp bền vững, Việt Nam cần có những chính sách đồng bộ từ nhà nước, doanh nghiệp đến người nông dân. Trước tiên, cần nâng cao nhận thức của nông dân về tác hại của vật tư nông nghiệp hóa học và lợi ích của phương pháp canh tác bền vững. Các chương trình đào tạo, tập huấn cần được triển khai rộng rãi để hướng dẫn nông dân sử dụng vật tư sinh học, áp dụng kỹ thuật nông nghiệp tiên tiến.

Bên cạnh đó, chính phủ cần có cơ chế hỗ trợ về tài chính và kỹ thuật để khuyến khích nông dân chuyển đổi sang nông nghiệp hữu cơ. Việc xây dựng hệ thống chứng nhận sản phẩm hữu cơ, tạo thị trường tiêu thụ ổn định cho nông sản sạch cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình này.

nông nghiệp
Nông nghiệp hữu cơ sẽ thúc đẩy nền nông nghiệp bền vững. (Ảnh: VGP/TT)

Theo GS.TS Trần Đức Viên, Việt Nam cần xây dựng một chiến lược tổng thể về quản lý vật tư nông nghiệp, trong đó tập trung vào việc kiểm soát chất lượng, giảm thiểu ô nhiễm và khuyến khích sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường. "Đây là yếu tố then chốt giúp nông nghiệp Việt Nam phát triển bền vững trong tương lai", ông nhấn mạnh.

Tóm lại, bài toán vật tư nông nghiệp và tác động đến môi trường đang đặt ra thách thức lớn cho ngành nông nghiệp Việt Nam. Việc chuyển đổi sang mô hình sản xuất xanh, giảm thiểu hóa chất nông nghiệp là xu hướng tất yếu để đảm bảo phát triển bền vững. Sự chung tay của chính quyền, doanh nghiệp và người nông dân sẽ là chìa khóa giúp Việt Nam xây dựng một nền nông nghiệp thân thiện với môi trường, bảo vệ sức khỏe con người và hệ sinh thái.

Minh Ngân

Tin mới

Chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo: Động lực bứt phá cho nông nghiệp xanh, hiệu quả và bền vững

Chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo: Động lực bứt phá cho nông nghiệp xanh, hiệu quả và bền vững

Chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo đang trở thành trụ cột chiến lược trong tái cơ cấu nông nghiệp Việt Nam. Từ quản lý ngành đến sản xuất, chế biến và xúc tiến thương mại, công nghệ số đang mở ra hướng đi mới giúp nông nghiệp không chỉ xanh hơn, minh bạch hơn mà còn bền vững và hiệu quả hơn.
Cây cảnh quý hơn 10 chậu kim ngân: Biến nhà thành rừng nhỏ, thanh lọc không khí, mang bình an

Cây cảnh quý hơn 10 chậu kim ngân: Biến nhà thành rừng nhỏ, thanh lọc không khí, mang bình an

Chỉ một chậu gỗ lim Brazil cũng đủ biến căn nhà thành khu rừng nhỏ, vừa thanh lọc không khí, vừa mang lại may mắn, bình an và vẻ đẹp tự nhiên.
Ứng dụng công nghệ số trong nông nghiệp: Đổi mới để phát triển và bảo vệ môi trường

Ứng dụng công nghệ số trong nông nghiệp: Đổi mới để phát triển và bảo vệ môi trường

Diễn đàn “Ứng dụng công nghệ số trong nông nghiệp: Đổi mới để phát triển và bảo vệ môi trường” do Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo tổ chức tại Hà Nội ngày 18/9/2025. Đây là cơ hội để nhà quản lý, chuyên gia, doanh nghiệp và người sản xuất cùng trao đổi kinh nghiệm, giới thiệu sáng kiến đổi mới, thúc đẩy quá trình số hóa nông nghiệp gắn với thương mại điện tử, tài chính xanh và phát triển bền vững.

Tin bài khác

Cây cảnh lá đẹp như trăng, ưa bóng râm, hút tài lộc quanh năm

Cây cảnh lá đẹp như trăng, ưa bóng râm, hút tài lộc quanh năm

Cây thường xuân “Đèn Trăng” với lá rộng, màu sắc biến hóa như ánh trăng, vừa đẹp vừa dễ trồng, thích hợp treo hay leo trang trí trong nhà. Loài cây này chịu bóng, ít sâu bệnh và quanh năm mang đến không gian xanh mát, đồng thời mang ý nghĩa phong thủy về tài lộc và may mắn.
Gợi ý thiết kế ban công thành khu vườn mini trong căn hộ

Gợi ý thiết kế ban công thành khu vườn mini trong căn hộ

Ban công nhỏ không chỉ là nơi phơi đồ hay đặt vài chậu cây, mà hoàn toàn có thể biến thành khu vườn mini xanh mát, vừa trồng rau, hoa, vừa tạo không gian thư giãn cho gia đình.
Đăng ký điện mặt trời mái nhà: Quy trình đơn giản, an toàn hệ thống điện quốc gia

Đăng ký điện mặt trời mái nhà: Quy trình đơn giản, an toàn hệ thống điện quốc gia

Không chỉ là quản lý, việc đăng ký điện mặt trời mái nhà còn là cơ sở quan trọng để vận hành an toàn hệ thống điện quốc gia. EVN đóng vai trò thống kê, kiểm soát, trong khi người dân, doanh nghiệp, nhà vườn cần ý thức tuân thủ, tránh những rủi ro pháp lý và kỹ thuật có thể phát sinh từ việc lắp đặt tự phát. Tạp chí Việt Nam hương sắc trân trọng giới thiệu quy trình đăng ký các hình thức lắp đặt điện mặt trời mái nhà đơn giản, đúng quy định pháp luật hiện hành.
Xem thêm
Ngỡ ngàng trước cây nhãn dáng rồng bay và cây thị cổ ở Hưng Yên

Ngỡ ngàng trước cây nhãn dáng rồng bay và cây thị cổ ở Hưng Yên

Miếu Hai Thôn ở Hưng Yên nổi bật với hai cây di sản hàng trăm năm tuổi: cây nhãn dáng rồng bay và cây thị cổ thụ.
Làng nghề dệt chiếu ở Hưng Yên chuyển mình trong thời hiện đại

Làng nghề dệt chiếu ở Hưng Yên chuyển mình trong thời hiện đại

Làng Hới (xã Long Hưng, tỉnh Hưng Yên) vẫn giữ được nghề dệt chiếu truyền thống, vừa lưu giữ bản sắc, vừa thích nghi với công nghệ mới.
Kiệt tác bonsai Thần Kim Quy từ cây me tây cổ thụ hơn 100 năm tuổi

Kiệt tác bonsai Thần Kim Quy từ cây me tây cổ thụ hơn 100 năm tuổi

Từ cây me tây trăm tuổi, nghệ nhân Lê Minh Phú (Đồng Tháp) tạo dáng bonsai “Thần Kim Quy” độc bản, được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận giá trị nghệ thuật.
“Long Vân Ngũ Phúc”: Biểu tượng rồng thiêng trong nghệ thuật cây cảnh Việt

“Long Vân Ngũ Phúc”: Biểu tượng rồng thiêng trong nghệ thuật cây cảnh Việt

Trong khu vườn nhỏ ở xã Văn Giang, tỉnh Hưng Yên, có một tác phẩm cây cảnh được ví như “báu vật” của làng nghề, đó là tác phẩm “Long Vân Ngũ Phúc”.
Vĩnh Long: 5 cây cổ thụ trăm tuổi được công nhận Cây di sản Việt Nam

Vĩnh Long: 5 cây cổ thụ trăm tuổi được công nhận Cây di sản Việt Nam

Năm cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi tại Vĩnh Long, trong đó có cây gừa trên 200 năm tuổi với tán rộng gần 73 m, vừa được công nhận là Cây di sản Việt Nam.
Bí mật loài cây sống gần 2.000 năm giữa núi rừng Trường Sơn

Bí mật loài cây sống gần 2.000 năm giữa núi rừng Trường Sơn

Ẩn mình giữa đại ngàn Trường Sơn, rừng Pơ Mu hàng nghìn năm tuổi được đồng bào Cơ Tu tôn kính gọi là “cây của trời”, vừa là báu vật sinh thái vừa là di sản văn
Kỳ vĩ loạt cây đa cổ thụ ở Gia Lai: Gốc khổng lồ, tán phủ kín cả làng

Kỳ vĩ loạt cây đa cổ thụ ở Gia Lai: Gốc khổng lồ, tán phủ kín cả làng

Ở Gia Lai, những cây cổ thụ như đa và kơ nia không chỉ che bóng mát mà còn gắn liền với đời sống văn hóa, tinh thần của đồng bào Jrai.
Cây cổ thụ 800 tuổi ở Hà Tĩnh: Hoa chỉ nở một bên, tán che rộng 40 mét

Cây cổ thụ 800 tuổi ở Hà Tĩnh: Hoa chỉ nở một bên, tán che rộng 40 mét

Cây Trôi 800 tuổi ở xã Hương Vĩnh (Hà Tĩnh) cao gần 30 m, mỗi năm chỉ nở hoa một bên, gắn bó đời sống người dân bao đời nay.
Hai cây trầm hương cổ thụ hơn 200 năm tuổi ở Hà Tĩnh trở thành Cây Di sản Việt Nam

Hai cây trầm hương cổ thụ hơn 200 năm tuổi ở Hà Tĩnh trở thành Cây Di sản Việt Nam

Hai cây trầm hương (còn gọi là cây dó trầm) đã tồn tại hơn 200 năm trong khuôn viên đền Khoai Vạc (xã Hương Phố, huyện Hương Khê, Hà Tĩnh).
Về Trùng Khánh thăm cây dẻ trăm tuổi giữa núi rừng Cao Bằng

Về Trùng Khánh thăm cây dẻ trăm tuổi giữa núi rừng Cao Bằng

Giữa miền non nước hữu tình Trùng Khánh (Cao Bằng), cây dẻ hơn trăm tuổi ở xã Chí Viễn vẫn sừng sững xanh tươi và tỏa bóng mát quanh năm.
Nghệ An ra mắt điểm du lịch nông nghiệp dược liệu tại Vườn quốc gia Pù Mát

Nghệ An ra mắt điểm du lịch nông nghiệp dược liệu tại Vườn quốc gia Pù Mát

Điểm du lịch nông nghiệp Dược liệu Pù Mát ở Nghệ An chính thức được công nhận.
Trung Quốc biến “nguồn tài nguyên bị bỏ quên” thành lợi thế năng lượng toàn cầu

Trung Quốc biến “nguồn tài nguyên bị bỏ quên” thành lợi thế năng lượng toàn cầu

Trung Quốc khởi động lò phản ứng muối nóng chảy dùng thorium – 220.000 tấn quặng đủ cung cấp điện cho 1,4 tỷ người trong 20.000 năm.
Ấn Độ: Căn nhà độc lạ được tái chế từ hơn 6.200 món đồ chơi bỏ đi

Ấn Độ: Căn nhà độc lạ được tái chế từ hơn 6.200 món đồ chơi bỏ đi

Ở Kerala (Ấn Độ), studio kiến trúc Wallmakers vừa giới thiệu công trình độc đáo mang tên Toy Storey – một ngôi nhà được tạo nên từ hơn 6.200 món đồ chơi bỏ đi.
Hơn 73 tỷ đồng “hồi sinh” lá phổi xanh Rú Chá thành phố Huế

Hơn 73 tỷ đồng “hồi sinh” lá phổi xanh Rú Chá thành phố Huế

Thông tin từ UBND TP Huế cho biết, vừa phê duyệt chủ trương đầu tư dự án mở rộng rừng ngập mặn Rú Chá thuộc phường Hóa Châu. Khu rừng ngập mặn nguyên sinh
Bắc Ninh chọn số 99 biểu tượng để trưng bày sinh vật cảnh kết hợp thả chim bồ câu hòa bình

Bắc Ninh chọn số 99 biểu tượng để trưng bày sinh vật cảnh kết hợp thả chim bồ câu hòa bình

Hội SVC tỉnh Bắc Ninh lần đầu tiên tổ chức trưng bày sinh vật cảnh kết hợp thả chim bồ câu hòa bình tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Bắc Ninh, Quảng trường 3/2.
"Báu vật đại dương” ở Việt Nam, trong bụng chứa vàng, giá trị hàng tỷ đồng

"Báu vật đại dương” ở Việt Nam, trong bụng chứa vàng, giá trị hàng tỷ đồng

Cá sủ vàng – loài cá quý hiếm ở Việt Nam được ví như “báu vật đại dương” nhờ thịt ngon, bong bóng giàu dược tính và giá trị kinh tế cao.
Từ ao nhỏ đến lợi nhuận lớn: Nông dân Lào Cai mách cách chọn cá giống chuẩn

Từ ao nhỏ đến lợi nhuận lớn: Nông dân Lào Cai mách cách chọn cá giống chuẩn

Thay vì mua cá giống trôi nổi, không rõ nguồn gốc, nhiều hộ nuôi ở Lào Cai đang tìm đến các trại giống của tỉnh để đảm bảo chất lượng.
Cô gái biến rau dại quanh nhà thành sản phẩm xuất khẩu châu Âu

Cô gái biến rau dại quanh nhà thành sản phẩm xuất khẩu châu Âu

Chị Nguyễn Ngọc Hương đã biến rau má – loại rau dân dã quanh nhà thành sản phẩm bột rau xuất khẩu sang châu Âu.
Nông dân Tuyên Quang nuôi lợn đen, gà mía thu tiền tỷ

Nông dân Tuyên Quang nuôi lợn đen, gà mía thu tiền tỷ

Từ mô hình nuôi lợn đen và gà mía thả vườn, ông Phạm Hồng Giang (xã Ngọc Đường, tỉnh Tuyên Quang) mỗi năm thu về hàng tỷ đồng.
Quả "cứng như đá" nay thành đặc sản, nông dân thu hàng trăm triệu mỗi năm

Quả "cứng như đá" nay thành đặc sản, nông dân thu hàng trăm triệu mỗi năm

Từng chỉ trồng trong vườn để ăn, cây hồng giòn nay trở thành cây chủ lực ở nhiều địa phương, mang lại nguồn thu ổn định cho nông dân.
5 loại cây đặt trong phòng khách, gia chủ dễ phát tài

5 loại cây đặt trong phòng khách, gia chủ dễ phát tài

Không chỉ làm đẹp không gian sống, 5 loại cây này khi đặt trong phòng khách còn được xem là bí quyết hút tài lộc.
Bonsai phong thủy: Hoa đỏ rực, quả trĩu cành - biểu tượng của may mắn

Bonsai phong thủy: Hoa đỏ rực, quả trĩu cành - biểu tượng của may mắn

Sở hữu bonsai phong thủy hoa đỏ, quả trĩu cành, rước lộc, tài lộc và may mắn vào nhà với cách chăm sóc và tạo dáng đơn giản.
"Người chăm hoa ba năm, hoa giúp người cả đời": 10 cây ban công đáng trồng nhất

"Người chăm hoa ba năm, hoa giúp người cả đời": 10 cây ban công đáng trồng nhất

Trồng cây nơi ban công không chỉ làm đẹp không gian mà còn mang lại sinh khí và tài lộc cho gia đình.
3 cây phong thủy cho ban công: Trồng là giàu, bỏ lỡ thì tiếc cả đời

3 cây phong thủy cho ban công: Trồng là giàu, bỏ lỡ thì tiếc cả đời

3 loại cây phong thủy cho ban công vừa dễ trồng, vừa mang ý nghĩa chiêu tài hút lộc: Kim ngân lượng, sen đá ống điếu và lan ý Nhật.
Đại sư phong thủy cảnh báo: 3 vật tuyệt đối không đặt ở tài vị, kẻo tiền bạc thất thoát

Đại sư phong thủy cảnh báo: 3 vật tuyệt đối không đặt ở tài vị, kẻo tiền bạc thất thoát

Trong phong thủy, tài vị được xem là “vị trí giữ của, giữ vận” trong ngôi nhà. Nếu bố trí sai chỗ, tài lộc không những không tăng mà còn dễ thất thoát.
Thăm vườn cảnh đặc biệt của anh Nguyễn Duy Toàn ở xã Tuy Phước, Gia Lai

Thăm vườn cảnh đặc biệt của anh Nguyễn Duy Toàn ở xã Tuy Phước, Gia Lai

Tọa lạc tại xã Tuy Phước, tỉnh Gia Lai, khu vườn cảnh của anh Nguyễn Duy Toàn được biết đến như một trong những điểm đến tiêu biểu của giới sinh vật cảnh.
Xem thêm
Triển lãm Sinh vật cảnh xã Bắc Tiên Hưng, tỉnh Hưng Yên năm 2025

Triển lãm Sinh vật cảnh xã Bắc Tiên Hưng, tỉnh Hưng Yên năm 2025

Triển lãm Sinh vật cảnh xã Bắc Tiên Hưng 2025 giới thiệu những tác phẩm cây cảnh, bonsai, đá cảnh và tiểu cảnh tiêu biểu của địa phương.
Xem thêm
Khai mạc Liên hoan, Triển lãm SVC Gia Lai mở rộng lần thứ nhất 2025

Khai mạc Liên hoan, Triển lãm SVC Gia Lai mở rộng lần thứ nhất 2025

Liên hoan, Triển lãm Sinh vật cảnh tỉnh Gia Lai mở rộng lần thứ nhất 2025 diễn ra từ ngày 14/9 đến 21/9 tại phường Quy Nhơn.
Xem thêm
Giao lưu đá cảnh Suiseki tại Tam Kỳ – Nghệ thuật & Thơ ca hòa quyện

Giao lưu đá cảnh Suiseki tại Tam Kỳ – Nghệ thuật & Thơ ca hòa quyện

Tại buổi giao lưu nghệ thuật đá cảnh Suiseki, các nghệ nhân chia sẻ đam mê, chiêm ngưỡng những tác phẩm đá độc đáo.
Xem thêm
Triển lãm SVC Gia Lai mở rộng lần thứ nhất 2025 chuẩn bị khai mạc

Triển lãm SVC Gia Lai mở rộng lần thứ nhất 2025 chuẩn bị khai mạc

Triển lãm Sinh vật cảnh Gia Lai mở rộng lần thứ nhất năm 2025 đang được gấp rút hoàn tất công tác chuẩn bị.
Xem thêm