Xuân lại về trên mọi miền đất nước, những cánh chim én từng đàn bay lượn giữa bầu trời xanh thẳm mừng đón xuân sang. Ngước nhìn những áng mây hồng quyện vào những cụm mây trắng, xanh biếc da trời nhẹ nhàng bay theo từng làn gió ngút ngàn không trung. Tiết trời mùa xuân mơn man mát mẻ, hoa lá cỏ cây như vui vầy với đất trời vào xuân, tưng bừng đâm hoa nảy lộc.
Tôi nghe thì thầm trong từng kẽ lá, tiếng chồi non “thức dậy”, những sớm mai, đào rực rỡ. Ngàn sắc hoa bung biếc, đung đưa trước làn gió lay lay, như má thiếu nữ thắm nụ tầm xuân... Năm nào cũng vậy, cứ mỗi khi bầu trời “vén màn” mây xua tan đi cái ảm đạm, lạnh lẽo của mùa đông, cũng là lúc đàn én tấu bản tình ca, từ phương trời nào bay đến. Trong cuộc đời mỗi người, có lẽ tuổi ấu thơ là khoảng thời gian trong trẻo nhất. Những cái tết của tuổi thơ, cũng là những cái tết đẹp, ấm áp đã in sâu vào kí ức của mỗi người. Và tôi đã gần 40 năm xa quê, xa mẹ hiền, xa dòng tộc... vùng Bãi Ngang – Thạch Hà – Hà Tĩnh, nơi đồng chua nước lợ. Nắng thì như đổ lửa, rét thì như cắt da cắt thịt, sản xuất nông nghiệp hồi ấy chủ yếu phụ thuộc vào thiên nhiên. Do vậy, tình trạng mùa màng thất bát là điều không thể tránh khỏi, những người nông dân chạy ăn từng bữa trong những ngày giáp hạt là điều không muốn cũng sẽ đến. “Đi xa càng muốn về. Khổ đau càng muốn về. Dù ngàn trùng cách xa...” (Hà Tĩnh mình thương của: Nhạc sỹ An Thuyên).
Dù ngàn trùng cách xa, nhưng lại càng muốn về để cảm nhận được những khổ đau, đói rét của những ngày tháng đã qua. Tết là để đoàn viên, để được gặp mẹ già, anh chị, cô bác, bạn bè... Một sáng xuân, tôi thăm lại những thửa ruộng ngày xưa cùng mẹ, một nắng hai sương để làm nên hạt lúa, củ khoai nuôi tôi khôn lớn, nơi Đồng Cạn, Đồng Lội, Vũng Su... Vào xuân, quê tôi lúa thì con gái xanh mơn mởn. Mãi dõi theo những đàn én chao lượn bắt mồi ngày xuân, tôi bỗng nghe tiếng gọi từ xa vọng tới: “L, L,... về quê lúc nào đấy bạn?”. Tôi lặng người chợt nhận ra, đấy là Anh Thư, cô bạn học cùng lớp thời THPT ngày xưa. Anh Thư học giỏi văn, nếu tôi nhớ không nhầm thì hồi ấy cô là Thủ khoa Văn của một trường đại học sư phạm có tiếng ở Hà Nội. Nhưng rồi vì một lý do nào đấy Anh Thư phải nghỉ học giữa chừng. Tay cầm cụm cỏ tỉa từ ruộng lúa, miệng cười tươi nhanh nhẹn hỏi: “L thấy quê mình vào xuân có đẹp không? Én đưa thoi, lúa xanh nõn...”. Rồi khe khẽ đọc cho tôi nghe câu thơ của Nguyễn Du: “ Ngày xuân con én đưa thoi. Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi. Cỏ non xanh tận chân trời. Cành lê trắng điểm một vài bông hoa...”
Mùa xuân đến rạo rực trong lòng tôi với biết bao kỷ niệm xao xuyến về tuổi thơ, về quê hương đất nước tươi đẹp…
Nguyễn Doãn Lương
