Tối 14/11, tại Hoàng thành Thăng Long, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp UBND thành phố Hà Nội tổ chức lễ khai mạc Festival Bảo tồn và Phát triển Làng nghề Quốc tế năm 2025. Sự kiện còn là hoạt động thiết thực kỷ niệm 80 năm ngày thành lập ngành Nông nghiệp và Môi trường (14/11/1945 - 14/11/2025), chào mừng thành công Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025-2030, tiến tới Đại hội XIV của Đảng. Với sự tham dự của lãnh đạo cấp cao, các tổ chức quốc tế và đại biểu từ 30 quốc gia, Festival năm nay khẳng định tầm vóc của Hà Nội trong vai trò trung tâm kết nối văn hóa – sáng tạo – hội nhập.
 |
| Toàn cảnh Lễ khai mạc Festival Bảo tồn và Phát triển Làng nghề Quốc tế 2025. - (Ảnh: Phương Linh) |
Không khí khai mạc trở nên trang trọng và giàu cảm xúc khi các đại biểu trong nước và quốc tế cùng hội tụ, trong đó có lãnh đạo Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các bộ ngành Trung ương và đại diện các tổ chức thủ công thế giới. Sự hiện diện đông đủ của nhiều lãnh đạo cấp cao thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong việc đưa làng nghề trở thành động lực phát triển kinh tế bền vững và là cầu nối giao lưu văn hóa quốc tế.
Festival diễn ra từ ngày 14 đến 18/11, gồm 350 gian hàng trưng bày, trình diễn và tạo tác sản phẩm làng nghề tiêu biểu của Hà Nội, các tỉnh trong nước và các quốc gia bạn bè. Chủ đề “Bảo tồn – Phát triển – Hội nhập” được thể hiện qua các không gian Bảo tồn, Phát triển, Hội nhập quốc tế, OCOP và ẩm thực, cho thấy cách tiếp cận toàn diện trong việc nuôi dưỡng giá trị văn hóa, thúc đẩy sản xuất và mở rộng các cơ hội thị trường cho sản phẩm làng nghề.
Bên cạnh các làng nghề truyền thống như gốm, lụa, mộc, kim hoàn, vai trò của làng nghề hoa – cây cảnh – sinh vật cảnh ngày càng rõ nét trong cơ cấu kinh tế nông thôn khi nhiều địa phương đã hình thành vùng chuyên canh quy mô lớn, gắn với du lịch cộng đồng. Du khách không chỉ đến để ngắm hoa, thưởng cảnh mà còn được trải nghiệm làm nông dân, tham gia các workshop nghệ thuật bonsai, học cắm hoa và khám phá đời sống văn hóa tại các làng nghề. Mô hình “một sản phẩm – một điểm đến” theo tiêu chuẩn OCOP đã giúp các làng nghề chuyển mình, tạo ra sản phẩm đặc trưng mang giá trị kinh tế – văn hóa – du lịch kết hợp.
Tại Festival, Hội thi sản phẩm thủ công mỹ nghệ Việt Nam thu hút hàng trăm nghệ nhân với gần 500 tác phẩm dự thi, thể hiện sự tinh xảo trong bàn tay người thợ Việt. Lễ rước tổ nghề, tôn vinh nghệ nhân tiêu biểu trở thành điểm nhấn, cho thấy sự tôn kính đối với những người gìn giữ tinh hoa cha ông. Bên cạnh đó, các hội thảo chuyên đề và diễn đàn giao lưu quốc tế tạo cơ hội để các nghệ nhân, chuyên gia và doanh nghiệp thảo luận về xu hướng thiết kế, thị trường xuất khẩu và ứng dụng công nghệ trong phát triển làng nghề.
Hà Nội – mảnh đất trăm nghề – với hơn 1.350 làng nghề, trong đó 337 làng nghề truyền thống đã được công nhận, tiếp tục là ngôi sao sáng trên bản đồ văn hóa nghề của cả nước. Việc hai làng nghề Bát Tràng và Vạn Phúc trở thành thành viên của Mạng lưới các thành phố thủ công sáng tạo toàn cầu là minh chứng cho nỗ lực hội nhập quốc tế mạnh mẽ. Cùng với đó, Sơn Đồng và Chuyên Mỹ đang được đề xuất công nhận, mở ra cơ hội lớn để quảng bá thương hiệu làng nghề Việt trên trường quốc tế.
 |
| Ông Nguyễn Đức Trung, Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội phát biểu khai mạc Festival Bảo tồn và Phát triển Làng nghề Quốc tế 2025. - (Ảnh: Phương Linh) |
Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Đức Trung, Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội, cho biết Festival năm nay không chỉ là nơi trưng bày sản phẩm tinh hoa mà còn là không gian giao lưu, chia sẻ, học hỏi và kết nối thương mại. Đây cũng là dịp để các nghệ nhân trong nước và quốc tế cùng thưởng thức, trải nghiệm nét văn hóa ẩm thực OCOP Việt Nam, nơi mỗi món ăn cũng là một “bản sắc kể chuyện”, một sợi dây nối kết văn hóa - con người - thiên nhiên.
"Năm nay, Festival Làng nghề Quốc tế Hà Nội được tổ chức trong sự hòa quyện độc đáo giữa Lễ hội Hoa và Lễ hội Làng nghề. Những đóa hoa khoe sắc cùng bàn tay tài hoa của nghệ nhân từ khắp năm châu sẽ cùng nhau thắp sáng Thăng Long ngàn năm. Hoa là biểu tượng của cái đẹp, của sự vươn mình; làng nghề là kết tinh của bàn tay và trí tuệ. Sự hòa quyện ấy chính là thông điệp: Văn hóa và sáng tạo - kết nối để lan tỏa, hội nhập để phát triển.
Sự kiện cũng là minh chứng sống động cho định hướng của Đảng về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam: Vừa bảo tồn di sản, vừa kiến tạo giá trị mới, đưa văn hóa trở thành nguồn lực nội sinh, động lực cho phát triển bền vững", ông chia sẻ.
Ở góc độ hội nhập quốc tế, Festival 2025 trở thành điểm gặp gỡ của các làng nghề thế giới với các sản phẩm đặc sắc như gốm Nhật Bản, lụa Thái Lan, chạm bạc Lào, thổ cẩm Indonesia, thêu tay Pháp hay dệt truyền thống châu Phi. Mỗi sản phẩm là một câu chuyện văn hóa, góp phần tạo dựng bức tranh đa sắc của tinh hoa thủ công toàn cầu. Điều này cũng mở ra cơ hội vô cùng lớn cho làng nghề Việt Nam – đặc biệt là nhóm sản phẩm hoa, cây cảnh và sinh vật cảnh – tiếp cận thị trường quốc tế, tham gia các chuỗi giá trị mới dựa trên sáng tạo xanh và sản phẩm sinh thái.
 |
| Thứ trưởng Võ Văn Hưng bày tỏ, sự gặp gỡ giữa nghệ nhân Việt Nam và quốc tế tại Festival không chỉ là cuộc giao lưu nghề nghiệp, mà là cuộc đối thoại văn hoá sâu sắc. - (Ảnh: Phương Linh.) |
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Võ Văn Hưng nhấn mạnh tầm quan trọng của nghề truyền thống trong thời đại mới. Ông khẳng định những sản phẩm thủ công không chỉ là sinh kế mà còn là linh hồn văn hóa dân tộc. Các làng nghề hoa – cây cảnh – sinh vật cảnh với giá trị xuất khẩu cao đang đóng góp đáng kể vào sự phát triển của ngành nghề nông thôn. Kim ngạch xuất khẩu sản phẩm thủ công mỹ nghệ năm 2024 đạt hơn 2,3 tỷ USD cho thấy sức sống bền bỉ và tiềm năng lớn của khu vực này.
Thứ trưởng cũng chỉ ra rằng mỗi làng nghề là một biểu tượng văn hóa, một câu chuyện của vùng đất. Khi gắn kết với du lịch cộng đồng, sản phẩm OCOP và chương trình xây dựng nông thôn mới, các làng nghề trở thành hạt nhân phát triển kinh tế – văn hóa bền vững. Sự phát triển của làng nghề không chỉ tạo việc làm, tăng thu nhập mà còn góp phần bảo vệ môi trường và nâng tầm hình ảnh Việt Nam trên trường quốc tế.
 |
| Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan (giữa) và các lãnh đạo tham quan gian hàng tại Festival. - (Ảnh: Phương Linh.) |
Sự giao lưu giữa các nghệ nhân Việt Nam và quốc tế tại Festival không chỉ là trao đổi nghề nghiệp mà còn là đối thoại văn hóa. Những câu chuyện về hoa – cây cảnh, về vẻ đẹp của tự nhiên và bàn tay sáng tạo con người trở thành nhịp cầu nối kết các dân tộc. Đây cũng là hướng đi mới để các sản phẩm sinh vật cảnh của Việt Nam tiếp cận thị trường thế giới qua triển lãm, hội chợ và hợp tác kỹ thuật.
Kết thúc lễ khai mạc, Ban tổ chức đã trao giải cho các tác giả của Hội thi sản phẩm Thủ công mỹ nghệ Việt Nam và Hội thi làng nghề Hà Nội 2025, khép lại một ngày hội rực rỡ sắc màu và mở ra kỳ vọng về sự phát triển mạnh mẽ của khu vực ngành nghề nông thôn trong tương lai.
