Cá quế được xem là món đặc sản độc đáo nhờ hương vị lạ miệng và giá trị dinh dưỡng cao. Loài cá này nổi bật với hàm lượng đạm dồi dào, giàu vitamin và khoáng chất thiết yếu, đặc biệt phù hợp với người cao tuổi, trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai.
Tên gọi “cá quế” bắt nguồn từ môi trường sinh sống tự nhiên. Chúng thường sống ở các con suối gần khu rừng quế, nơi lá quế rụng xuống nước và tiết tinh dầu, ngấm vào thịt cá, tạo nên mùi thơm thoang thoảng đặc trưng như vỏ quế – một hương vị quen thuộc trong ẩm thực Việt.
Cá quế có hình dáng thon dài, thân mảnh, vảy sáng đẹp mắt. Thịt cá trắng, ít xương, dai và ngọt. Mùi vị nhẹ, không tanh, dễ chế biến, nhờ đó trở thành lựa chọn được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng. Tại một số địa phương, cá quế còn được gọi là cá mồm hếch.
 |
| Cá quế là loài cá khó nuôi nhưng nhiều chất dinh dưỡng. |
Trước đây, cá quế chủ yếu sống ngoài tự nhiên và khá hiếm gặp. Những năm gần đây, nhờ kỹ thuật nuôi trồng thành công tại Hải Phòng, loài cá này bắt đầu được nhân rộng. Tuy nhiên, việc nuôi cá quế không dễ dàng do loài cá này khá “kỹ tính”, chỉ thích nghi tốt ở ngưỡng nhiệt độ 18–20°C và gặp khó khăn khi nhiệt độ vượt quá 35°C.
Trên thị trường, cá quế không có sẵn thường xuyên. Theo chia sẻ của một tiểu thương kinh doanh hải sản, cá chỉ được bán theo đợt, thường từ 5–7 ngày mới có hàng một lần. Giá cá dao động khoảng 180.000 đồng/kg, tùy thuộc vào nguồn cung và khu vực phân phối.
Nhờ hương vị riêng biệt, cá quế có thể được chế biến thành nhiều món như hấp xì dầu, chiên giòn, nấu canh chua, kho cà chua hoặc dùng trong lẩu. Trong đó, món cá quế hấp được đánh giá cao vì giữ được trọn vẹn hương vị tự nhiên.
Theo các tài liệu dinh dưỡng, cá quế là thực phẩm giàu protein chất lượng cao, chứa nhiều vitamin tổng hợp, niacin và các khoáng chất như canxi, kali, magie, selen. Những thành phần này giúp duy trì năng lượng và hỗ trợ hệ miễn dịch.
Trong Đông y, cá quế được xếp vào nhóm thực phẩm có tính bình, không độc, vị ngọt. Cá đi vào tỳ vị, giúp bổ khí huyết, kiện tỳ ích vị, hỗ trợ tiêu hóa và hấp thu sắt, canxi. Dân gian xem cá quế là món ăn tốt cho người thể trạng yếu, hay mệt mỏi hoặc chán ăn.
Với phụ nữ mang thai, cá quế là nguồn dinh dưỡng lý tưởng nhờ hàm lượng đạm cao, ít calo, chứa các chất chống oxy hóa tự nhiên và không gây tăng cân quá mức. Ngoài ra, lượng canxi và sắt trong cá giúp hạn chế thiếu máu và loãng xương trong thai kỳ.
