 |
| Các nhà khảo cổ phát hiện dấu tích quy mô khu di tích Tháp đôi Liễu Cốc tại Huế. |
Đoàn khảo cổ đã mở 2 hố khai quật (60m²) và 2 hố thám sát (6m²), tập trung vào khu vực mặt phía đông của tháp Bắc và phía bắc – đông của tháp Nam. Qua đó, đã xác định được mặt bằng, quy mô và kết cấu của kiến trúc tháp Bắc và tháp Nam. Đặc biệt, cấu trúc kiến trúc của tháp Nam được xác định gồm 4 phần: móng, đế, thân và mái – trong đó phần mái và phần lớn thân tháp đã bị sụp đổ. Tiền sảnh và các cửa giả ở ba phía cũng được nhận diện tương đối rõ nét, với nhiều chi tiết kiến trúc thể hiện sự tinh xảo, công phu.
 |
| Trong quá trình thăm dò khai quật, đoàn đã phát hiện một số cổ vật quan trọng của di tích Tháp đôi Liễu Cốc tại Huế. |
Kết quả khai quật cho thấy di tích được xây dựng trên gò đất phù sa ven sông Bồ, có xử lý nền móng bằng đất sét pha cát và lớp đất laterite màu đỏ sẫm. Vật liệu xây dựng chủ yếu là gạch nung có độ cứng cao. Trong quá trình khai quật, đoàn cũng đã thu được hơn 9.000 tiêu bản và mảnh hiện vật, gồm các loại gạch, ngói, vật liệu trang trí bằng đá và đất nung, bia ký có khắc chữ Phạn niên đại thế kỷ X, đồ gốm, sành, đồ sứ Trung Quốc và các mảnh kim loại đồng.
 |
| Nhiều cổ vật đã được tìm thấy trong quá trình khai quật tại di tích Tháp đôi Liễu Cốc ở Huế. |
Đáng chú ý, kiến trúc tháp Nam được đánh giá có quy mô lớn và đầu tư công phu hơn tháp Bắc. Những đặc điểm về cấu trúc và nghệ thuật trang trí cho thấy hai tháp được xây dựng cách nhau khoảng 10–20 năm, trong đó tháp Bắc có thể được xây dựng vào cuối thế kỷ IX và tháp Nam vào đầu thế kỷ X – giai đoạn chuyển tiếp giữa phong cách nghệ thuật Đồng Dương và Bình Định.
Thông qua hai hố thám sát, đoàn xác định không có sự hiện diện của tháp thứ ba trong khuôn viên di tích, qua đó khẳng định Tháp đôi Liễu Cốc là tổ hợp kiến trúc đặc biệt với chỉ hai đền tháp thờ chính – một mô hình hiếm gặp trong hệ thống đền tháp Chăm ở Việt Nam và khu vực Đông Nam Á.
 |
| Đây là một kiểu kiến trúc hiếm gặp trong hệ thống tháp Chăm ở Việt Nam nói chung, Huế nói riêng và khu vực Đông Nam Á. |
Từ kết quả bước đầu, đoàn khảo cổ kiến nghị cần tiếp tục mở rộng diện tích khai quật (hiện mới đạt 6% diện tích quy hoạch) để làm rõ cấu trúc tổng thể của di tích, bao gồm tháp cổng, tường bao phía tây, tháp hỏa, nhà bia và hệ thống đường nội bộ. Đồng thời, đề xuất nghiên cứu bảo tồn kết cấu kiến trúc, xây dựng mái che bảo vệ 02 tòa tháp chính, phục dựng cảnh quan và bảo tồn miếu Dương Phi (Bà Chúa Tháp) – vốn có ý nghĩa văn hóa và tín ngưỡng sâu sắc với cộng đồng dân cư địa phương.
 |
| Bảo tồn Tháp đôi Liễu Cốc góp phần nhận diện giá trị di sản văn hóa Champa tại Huế. |
Việc đầu tư nghiên cứu và bảo tồn Tháp đôi Liễu Cốc không chỉ góp phần nhận diện giá trị di sản văn hóa Champa tại Huế, mà còn mở ra hướng đi mới trong việc xây dựng không gian trưng bày chuyên đề hoặc bảo tàng văn hóa Champa tại chỗ, góp phần làm phong phú sản phẩm du lịch văn hóa – di sản của thành phố Huế trong thời kỳ phát triển mới.
