Ban công thường được nhiều gia đình tận dụng làm góc xanh nhỏ để trồng hoa, cây cảnh hay thậm chí là vài loại rau sạch. Nhìn thì đơn giản nhưng việc chăm sóc cây ban công lại không hề dễ, bởi cây phải chịu nhiều tác động trực tiếp từ thời tiết hơn so với cây trồng dưới đất. Vào mùa mưa, cây dễ bị ngập úng, rễ thối, nấm bệnh phát triển nhanh; còn mùa nắng thì lại dễ mất nước, héo lá, cháy ngọn. Vì thế, chăm sóc cây ban công theo mùa là điều rất quan trọng để cây luôn xanh tốt quanh năm.
 |
Cây trồng ngoài ban công có đặc thù: đất ít, gió nhiều, nắng và mưa đều chiếu trực tiếp. Nếu trồng dưới vườn, đất tự thoát nước hoặc giữ ẩm được phần nào, nhưng ban công thì phụ thuộc hoàn toàn vào chậu và giá thể bạn chọn. Chính vì thế, cùng một loại cây nhưng cách chăm sóc ở ban công phải tinh ý và linh hoạt hơn.
Vào mùa mưa, nước mưa liên tục khiến đất nhanh chóng bị sũng, rễ thiếu oxy, dễ xuất hiện rêu mốc, nấm bệnh. Nếu không thoát nước tốt, cây có thể chết chỉ sau vài ngày mưa dầm.
Vào mùa nắng, nắng gắt chiếu trực diện làm đất khô nhanh, cây mất nước, đặc biệt là các loại hoa nở nhiều. Nếu không tưới kịp, cây dễ héo rũ hoặc cháy lá.
Nắm được sự khác biệt này sẽ giúp bạn điều chỉnh cách chăm cây ban công hợp lý, cây không chỉ sống tốt mà còn ra hoa, xanh mướt quanh năm.
 |
Mùa mưa là thời điểm nhiều người chủ quan nhất vì nghĩ rằng mưa đã đủ nước cho cây. Thực tế, đây lại là giai đoạn cây dễ gặp rủi ro nhất.
Chậu cây ban công phải có lỗ thoát nước lớn và thông suốt. Nếu có điều kiện, bạn nên lót một lớp sỏi, viên đất nung hoặc than hoạt tính dưới đáy chậu để tạo độ thoáng cho rễ. Ngoài ra, việc chọn đất trồng ban công tơi xốp, thoát nước nhanh ngay từ đầu cũng là chìa khóa để cây không bị úng.
Không phải cây nào cũng chịu được mưa tạt trực diện. Những loại hoa mỏng manh như dạ yến thảo, phong lữ… rất dễ dập nát nếu dính mưa lớn. Bạn có thể căng lưới che, dùng mái hiên di động hoặc lắp tấm nhựa trong suốt để vừa chắn mưa vừa giữ ánh sáng. Với cây thân leo, nhớ cố định giàn thật chắc để không bị gãy khi gió mạnh.
Mùa mưa thường không cần tưới nhiều, thậm chí có những ngày mưa liên tục bạn phải ngưng tưới hoàn toàn. Thay vì tưới theo thói quen, hãy kiểm tra đất: nếu còn ẩm thì chưa cần bổ sung nước. Đây là cách đơn giản để tránh thừa nước, rễ thối.
Độ ẩm cao khiến nấm mốc và côn trùng phát triển nhanh. Bạn nên thường xuyên tỉa lá già, lá úa để cây thông thoáng hơn. Có thể phun dung dịch sinh học từ tỏi, gừng, sả hoặc nano bạc để phòng bệnh tự nhiên. Việc vệ sinh ban công sạch sẽ, khô ráo cũng góp phần hạn chế nấm bệnh lan rộng.
 |
Mùa nắng thường khiến người trồng lo lắng nhất, bởi nắng gắt trực tiếp trên cao dễ làm cây héo rũ chỉ sau một buổi.
Cần tưới ít nhất 2 lần/ngày, vào sáng sớm và chiều mát. Đây là thời điểm đất dễ hấp thụ, cây phục hồi nhanh. Tránh tưới vào trưa nắng vì nước gặp đất nóng có thể gây sốc nhiệt, làm cháy rễ. Với nhóm cây chịu hạn như xương rồng, sen đá thì chỉ cần tưới 2–3 lần/tuần, luôn đảm bảo đất khô giữa các lần tưới.
Ngoài tưới nước, bạn có thể đặt khay nước hoặc sỏi ướt dưới chậu để tăng độ ẩm không khí quanh cây. Nếu ban công hướng tây nắng gắt, hãy lắp thêm rèm che, lưới lan hoặc sắp xếp cây có tán lớn che bớt cho cây nhỏ.
Mùa nắng cây mất sức nhanh, đặc biệt là cây ra hoa. Nên bổ sung phân hữu cơ hoai mục, dịch chuối, phân trùn quế hoặc phân bón chậm tan để cây duy trì sức khỏe. Với cây hoa, bón thêm lân và kali giúp hoa nở đều, bền màu và lâu tàn hơn.
Đất vào mùa nắng dễ nứt mặt và khô cứng. Bạn có thể trộn thêm xơ dừa, trấu hun, perlite hoặc vermiculite để tăng khả năng giữ ẩm. Đây cũng là lý do bạn nên chọn đúng đất trồng cây ban công từ đầu, vừa giàu dinh dưỡng vừa thoát nước tốt, giúp cây ít bị ảnh hưởng bởi nắng nóng.
 |
Khi mới bắt đầu chơi cây ban công, nhiều người thường vô tình lặp lại một số sai lầm phổ biến, khiến cây khó phát triển khỏe mạnh:
Mùa mưa vẫn tưới quá nhiều: Nước mưa đã đủ ẩm cho đất, việc tưới thêm khiến rễ bị ngập úng và thối nhanh.
Mùa nắng quên tưới hoặc tưới vào trưa gắt: Đất khô nhanh, cây mất nước, cộng thêm nước gặp đất nóng dễ gây sốc nhiệt và cháy rễ.
Không phân biệt loại cây: Cây ưa ẩm và cây chịu hạn có nhu cầu nước khác nhau, nếu chăm giống nhau cây rất dễ bị úng hoặc khô héo.
Bỏ qua việc tỉa lá già: Lá úa, lá già không được loại bỏ khiến cây rậm rạp, thiếu thoáng khí, tạo môi trường thuận lợi cho sâu bệnh.
Chỉ cần lưu ý và tránh những thói quen trên, cây ban công của bạn sẽ luôn xanh tốt, ít bệnh tật và dễ chăm sóc hơn nhiều.
Chăm sóc cây ban công theo mùa thực ra không khó, chỉ cần bạn quan sát kỹ và điều chỉnh cách chăm cho phù hợp. Vào mùa mưa, hãy chú trọng thoát nước và phòng bệnh; còn mùa nắng, tập trung giữ ẩm, tưới nước và bổ sung dinh dưỡng. Bên cạnh đó, việc chọn đúng đất trồng ban công ngay từ đầu cũng sẽ giúp cây có nền tảng khỏe mạnh, chống chịu tốt hơn trước sự thay đổi của thời tiết.
Khi bạn chăm cây ban công đúng cách, không chỉ có một khoảng xanh đẹp mắt mà còn là nơi để thư giãn, tận hưởng không khí trong lành ngay tại nhà.
 |
Mùa mưa có cần tưới thêm cho cây ban công không?
Nếu trời mưa liên tục, bạn không cần tưới thêm. Chỉ nên kiểm tra đất, nếu mặt đất đã khô thì bổ sung một ít nước. Quan trọng nhất là đảm bảo chậu có lỗ thoát nước tốt để cây không bị úng.
Làm sao để cây ban công không bị héo trong mùa nắng gắt?
Bạn nên tưới cây vào sáng sớm và chiều mát, kết hợp lắp lưới che hoặc rèm chắn nắng. Ngoài ra, dùng đất trồng tơi xốp, giữ ẩm tốt cũng giúp cây khỏe hơn.
Cây ban công nào dễ sống cả mùa mưa lẫn mùa nắng?
Một số cây dễ trồng, ít tốn công chăm như trầu bà, lưỡi hổ, xương rồng, hoa giấy, lan ý. Đây là những loại chịu được thay đổi thời tiết, rất hợp với người bận rộn.
Có nên bón phân cho cây ban công vào mùa mưa không?
Có, nhưng nên bón ít và chọn phân hữu cơ, phân tan chậm. Mưa nhiều dễ rửa trôi dinh dưỡng, nếu bón quá nhiều phân hóa học cây dễ sốc hoặc hỏng rễ.
Bao lâu nên thay đất cho cây ban công?
Trung bình 6–12 tháng bạn nên thay đất hoặc bổ sung lớp đất mới giàu dinh dưỡng. Với chậu nhỏ, nên xới đất định kỳ để đất không bị nén chặt.
