Từng là một kỹ sư cơ khí với thu nhập ổn định, anh Bùi Văn Doanh ở xã Giao Hà, huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định cũ (nay thuộc xã Giao Phúc, tỉnh Ninh Bình) đã quyết định từ bỏ công việc ở thành phố để trở về quê, khởi nghiệp bằng việc trồng hoa sen. Hiện tại, mô hình của anh mang lại doanh thu gần 500 triệu đồng mỗi năm, đồng thời tạo việc làm ổn định cho nhiều lao động địa phương.
Tốt nghiệp Trường Đại học Công nghiệp TP. Hồ Chí Minh, anh Doanh từng được nhiều doanh nghiệp mời gọi làm việc. Nghề kỹ sư cơ khí đem lại mức thu nhập khá, nhưng công việc di chuyển liên tục, xa nhà khiến anh nhiều lúc cảm thấy mệt mỏi. Một năm anh chỉ có thể về thăm gia đình vài lần, trong khi cha mẹ ngày một già yếu, điều này khiến anh trăn trở về hướng đi mới trong cuộc đời.
 |
| Anh Bùi Văn Doanh ở xã Giao Hà (huyện Giao Thủy, Nam Định cũ, nay là xã Giao Phúc, tỉnh Ninh Bình) bỏ nghề cơ khí để gắn bó với nghề trồng sen. |
Vào cuối năm 2016, anh Doanh quyết định nghỉ hẳn công việc kỹ sư cơ khí và trở về quê, nhận vị trí giám sát công trình tại một công ty xây dựng địa phương. Công việc này đem lại thu nhập vừa đủ để trang trải cuộc sống, nhưng anh nhận thấy cần phải tìm cách tạo bước đột phá để cuộc sống không còn “nhàng nhàng” như trước.
Một lần đi qua cánh đồng lúa bỏ hoang, anh Doanh xót xa khi thấy những thửa ruộng màu mỡ, bờ xôi, ruộng mật từng một thời trù phú, nay bị bỏ hoang do chi phí trồng lúa cao, hiệu quả kinh tế thấp. Hình ảnh này ám ảnh anh nhiều đêm, dẫn đến ý nghĩ thử trồng hoa sen trên những mảnh đất màu mỡ này.
“Trước đó, tôi tình cờ gặp một người quen đang trồng sen và khá thành công. Nghe anh ấy chia sẻ, tôi quyết định thử sức,” anh Doanh kể.
Để thực hiện ý tưởng này, anh Doanh phải tự học mọi thứ về kỹ thuật trồng sen – từ sách báo, internet đến việc tham quan, học hỏi các mô hình ở các tỉnh khác. Năm 2017, anh thuê lại hơn 25.000m² đất để cải tạo thành ao trồng sen.
Ban đầu, lứa sen đầu tiên gặp nhiều khó khăn, năng suất thấp, lợi nhuận gần như không đáng kể. Anh Doanh đối mặt với áp lực về vốn đầu tư, chi phí thuê nhân công, và kỹ thuật chăm sóc còn hạn chế. Tuy nhiên, nhờ kiên trì học hỏi, anh từng bước cải thiện kỹ thuật trồng, chọn giống sen phù hợp, áp dụng đúng quy trình chăm sóc và thu hoạch.
Nhờ đó, diện tích sen của anh bắt đầu cho năng suất cao. Anh chọn giống sen hồng ta vì sức sống tốt, phát triển đều, đồng thời mở rộng diện tích trồng. Những năm sau, các vụ sen của anh đều bội thu nhờ thời tiết thuận lợi và kỹ thuật chăm sóc bài bản.
 |
| Anh Doanh cho biết toàn bộ cây sen từ đài, ngó, củ đến lá đều có thể thu hoạch. |
Ngoài việc bán hoa sen, anh Doanh còn biến mô hình trồng sen thành điểm du lịch sinh thái, thu hút người dân và du khách đến tham quan, chụp ảnh. Đồng thời, anh tích cực chia sẻ kinh nghiệm trồng sen với những ai muốn học hỏi.
Anh Doanh cho biết, để sen phát triển tốt, mực nước trong ao nên duy trì từ 25 – 30 cm, bùn canh tác không quá 50 cm, giúp việc thu hoạch thuận tiện. Tùy vào mục đích trồng – hoa, đài, ngó, củ hay lá – mà người trồng nên chọn giống sen phù hợp, ví dụ: sen Phượng Hoàng Lửa, sen Bác Trân Hồng, sen Phật Âm… nếu trồng lấy hoa; sen Hồng, sen Huế, sen Đồng Tháp… nếu lấy ngó, củ, lá.
 |
| Kỹ thuật thu hoạch sen quyết định đến 70% giá trị thương phẩm. |
Anh cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của kỹ thuật gieo hạt, ủ hạt và chăm sóc sau thu hoạch, như dọn xác thực vật, cày ải đất, bón phân lót, duy trì mực nước phù hợp để cây sinh trưởng tốt. Kỹ thuật thu hoạch cũng quyết định tới 70% giá trị thương phẩm, do đó việc thu hoạch đúng thời điểm và kỹ thuật sẽ đem lại hiệu quả kinh tế cao.
Hiện nay, anh Doanh đã mở rộng diện tích trồng sen lên 126.000m², mỗi vụ thu hoạch khoảng 7 tấn sen tươi, 1 tấn sen khô, 1,5 tấn củ và 1 tấn lá, với mức giá bán lần lượt 50.000 đồng/kg sen tươi, 150.000 đồng/kg sen khô, 30.000 đồng/kg củ sen, mang về gần 500 triệu đồng/năm. Mô hình này cũng tạo việc làm thường xuyên cho 8 – 15 lao động địa phương, góp phần phát triển kinh tế cộng đồng.
