Giữa vòng xoáy khó khăn chưa từng có của thị trường phân bón, khi giá nguyên liệu đầu vào tăng cao, nguồn cung quặng Apatit ngày càng suy giảm về chất lượng, nhân lực kỹ thuật khan hiếm và những tác động ngày càng rõ rệt của biến đổi khí hậu phủ bóng lên toàn ngành, vẫn có một doanh nghiệp đứng vững như ngọn hải đăng – Công ty Cổ phần Phân lân nung chảy Văn Điển (Phân lân Văn Điển).
 |
| Hơn 60 năm qua (1963-2025), Phân lân Văn Điển đã có những bước phát triển không ngừng, đồng hành cùng nền nông nghiệp góp phần xây dựng kinh tế đất nước, đã chiếm lĩnh thị trường bằng những nhãn hiệu NPK nổi tiếng. - (Ảnh: BNEWS) |
Không ồn ào phô trương, không lùi bước trước khó khăn, Văn Điển âm thầm đổi mới, đầu tư công nghệ hiện đại, tận dụng tối đa nguồn lực và vận hành mô hình sản xuất tuần hoàn – từng bước hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững và giữ vững vị thế tiên phong của ngành phân bón Việt Nam.
Được thành lập từ năm 1960, Công ty CP Phân lân nung chảy Văn Điển không chỉ là thương hiệu lâu đời mà còn là biểu tượng của sự kiên cường và sáng tạo trong lĩnh vực sản xuất phân bón. Với năng lực sản xuất lên tới 300.000 tấn phân lân nung chảy và 150.000 tấn phân bón NPK mỗi năm, doanh nghiệp tiêu thụ một lượng nguyên nhiên liệu rất lớn, kéo theo đó là những áp lực không nhỏ về năng lượng, môi trường và chi phí sản xuất.
Tuy nhiên, điều đáng quý là thay vì chạy theo lợi nhuận tức thời, Phân lân Văn Điển lựa chọn con đường dài hạn: sản xuất xanh. Đây không phải là một khái niệm lý thuyết, mà là một chiến lược rõ ràng, bài bản và được triển khai đến từng bộ phận, từng dây chuyền và từng quyết sách đầu tư.
Nhận thức sâu sắc rằng bảo vệ môi trường chính là bảo vệ sự phát triển lâu dài, Phân lân Văn Điển không ngừng cải tiến kỹ thuật, thay đổi tư duy vận hành và mạnh tay đầu tư vào các giải pháp công nghệ sạch. Tại khu vực bơm tuần hoàn lò cao, công ty đã lắp đặt hệ thống đồng hồ điện tử nhằm giám sát dòng điện tiêu thụ.
Nhờ đó, các dấu hiệu làm việc non tải hoặc không tải của thiết bị được phát hiện sớm, từ đó nâng cao hiệu suất vận hành và giảm thất thoát năng lượng. Những động cơ cũ, tiêu tốn điện năng đã được thay thế bằng thiết bị có công suất phù hợp thực tế, lắp biến tần cho động cơ lớn, cài đặt tụ bù để nâng cao hệ số công suất – tất cả nhằm tiết kiệm tối đa điện năng và đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định.
Đặc biệt, hệ thống xử lý nước thải đã trở thành điểm nhấn trong mô hình sản xuất tuần hoàn của Phân lân Văn Điển. Gần như toàn bộ lượng nước thải được xử lý đạt chuẩn và tái sử dụng trở lại, giúp doanh nghiệp tiết kiệm khoảng 5 triệu kWh điện mỗi năm, đồng thời không cần khai thác tới 15 triệu mét khối nước ngầm – một con số ấn tượng phản ánh tinh thần trách nhiệm với tài nguyên quốc gia. Không dừng lại ở đó, công ty còn tận thu khoảng 100.000 tấn quặng mịn mỗi năm để tái sử dụng trong sản xuất, vừa giảm chi phí nguyên liệu đầu vào, vừa giảm lượng chất thải thải ra môi trường.
Chính sự đầu tư quyết liệt và bài bản đó đã mang lại những thành quả vượt mong đợi. Năm 2024, Phân lân Văn Điển không chỉ hoàn thành mà còn vượt xa toàn bộ các chỉ tiêu sản xuất kinh doanh đã đề ra. Cụ thể, giá trị sản xuất công nghiệp đạt 1.240 tỷ đồng (tương đương 131% kế hoạch), doanh thu 1.228 tỷ đồng (117% kế hoạch), lợi nhuận lên tới 76,12 tỷ đồng – vượt 46% kế hoạch.
Tổng sản lượng sản xuất đạt 283.629 tấn, trong đó riêng phân lân đã chiếm tới 243.401 tấn – vượt 29% kế hoạch. Những con số không chỉ phản ánh hiệu quả quản trị và năng lực sản xuất của doanh nghiệp, mà còn là minh chứng cho sự đúng đắn của mô hình “sản xuất xanh” mà Phân lân Văn Điển kiên định theo đuổi.
 |
| Đến dự đại hội có đồng chí Phùng Quang Hiệp – Uỷ viên BCH Đảng bộ Chính phủ, Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Hoá chất Việt Nam (Vinachem); đồng chí Hoàng Mạnh Thắng – Ủy viên BTV, Thành viên HĐTV, Trưởng Ban Tổ chức Đảng uỷ Vinachem cùng 108 đảng viên Công ty CP Phân lân nung chảy Văn Điển. - (Ảnh: vandienfmp.vn) |
Sự phát triển bền vững của doanh nghiệp không thể thiếu vai trò lãnh đạo toàn diện và bản lĩnh của tổ chức Đảng. Sáng ngày 10/4/2025, tại Hà Nội, Phân lân Văn Điển đã tổ chức Đại hội Đảng bộ lần thứ XXXI, nhiệm kỳ 2025–2030. Sự kiện quan trọng này có sự tham dự của nhiều lãnh đạo cấp cao từ Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem), cùng 108 đảng viên đại diện cho khối kỹ sư, cán bộ và người lao động công ty.
Báo cáo trình tại Đại hội cho thấy, nhiệm kỳ 2020–2025, dù đối diện với không ít khó khăn do dịch bệnh COVID-19, khủng hoảng nguyên liệu và biến động thị trường, nhưng Đảng bộ công ty đã linh hoạt, vững vàng trong công tác lãnh đạo, giữ vững được các mục tiêu then chốt.
Theo đó, giá trị sản xuất công nghiệp từ năm 2020 đến 2024 đã tăng từ 727 tỷ đồng lên 1.240 tỷ đồng; tổng doanh thu tăng từ 748 tỷ lên 1.266 tỷ; lợi nhuận tăng gần gấp ba lần từ 27,29 tỷ lên 76,12 tỷ đồng. Thu nhập bình quân đầu người tăng từ 9,25 triệu đồng/tháng năm 2020 lên 18,16 triệu đồng/tháng vào năm 2024.
Đặc biệt, trong giai đoạn 5 năm, Công ty đã triển khai và ghi nhận 52 sáng kiến, giải pháp kỹ thuật, mang lại giá trị làm lợi gần 4,7 tỷ đồng. Ngoài ra, các sáng kiến cũ vẫn tiếp tục được áp dụng và mang lại hiệu quả trên 8 tỷ đồng/năm. Những con số ấy phản ánh hiệu quả rõ nét từ tư duy đổi mới, quản trị khoa học và vai trò điều hành của Đảng bộ trong việc kết nối mục tiêu chính trị với năng lực sản xuất thực tế.
Tuy nhiên, không phải mọi điều đều thuận buồm xuôi gió. Báo cáo tài chính quý II/2025 cho thấy doanh thu thuần của công ty đạt 346,5 tỷ đồng – tăng 5,7% so với cùng kỳ năm trước. Biên lợi nhuận gộp cũng tăng từ 20,1% lên 23,6%.
Lợi nhuận sau thuế quý này đạt mức cao kỷ lục – 40,5 tỷ đồng, tăng gần 300% so với quý II/2024. Tính chung 6 tháng đầu năm, doanh thu đạt 1.028,6 tỷ đồng – hoàn thành khoảng 81,7% kế hoạch cả năm, với sản phẩm phân lân nung chảy đóng vai trò chủ lực. Thị trường trọng điểm vẫn là khu vực miền Trung – Tây Nguyên – miền Nam, đóng góp hơn 84% tổng doanh thu toàn công ty.
 |
| Hơn 60 năm trên thương trường “Chất lượng dẫn đầu - Đồng hành cùng Nhà nông”. Phân lân Văn Điển đã chiếm lĩnh thị trường bằng những nhãn hiệu NPK nổi tiếng. - (Ảnh: vandienfmp.vn) |
Thế nhưng, một điểm tối lại xuất hiện trên thị trường chứng khoán: cổ phiếu VAF của công ty bị Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM chuyển từ diện cảnh báo sang diện kiểm soát từ ngày 20/3/2025, do bị kiểm toán đưa ra ý kiến ngoại trừ liên tiếp hai năm.
Nguyên nhân bắt nguồn từ việc công ty đang tiến hành kiện Công ty CP Đầu tư và Xây dựng HUD4 để đòi khoản bồi thường 25 tỷ đồng liên quan đến dự án nhà máy tại Thanh Hóa. Do hồ sơ chưa đủ minh chứng, đơn vị kiểm toán không thể đánh giá được khả năng thu hồi cũng như triển vọng triển khai tiếp của dự án này.
Đây cũng là vấn đề từng khiến báo cáo tài chính 2023 bị ghi ý kiến ngoại trừ. Bên cạnh đó, chi phí tài chính, chi phí bán hàng và chi phí quản lý trong năm 2024 cũng tăng cao, khiến lợi nhuận sau thuế cả năm chỉ còn khoảng 61 tỷ đồng, giảm nhẹ gần 4% so với năm trước. Nợ xấu cũng là một vấn đề được nhắc tới, với hơn 1,8 tỷ đồng liên quan đến tranh chấp pháp lý với một số đơn vị khách hàng, chủ yếu là Công ty CP Vật tư Nông nghiệp Bình Dương.
Dẫu vậy, với bản lĩnh thép và chiến lược phát triển bền vững đã được kiểm chứng, Phân lân Văn Điển vẫn đặt ra mục tiêu tăng trưởng mạnh trong năm 2025. Cụ thể: tăng giá trị sản xuất công nghiệp thêm 8%, đạt doanh thu 1.256 tỷ đồng, sản lượng sản xuất 265.000 tấn, và nâng thu nhập bình quân người lao động vượt 19 triệu đồng/người/tháng.
Để đạt được điều đó, công ty đề ra một loạt giải pháp đồng bộ: từ siết chặt kỷ luật nội bộ, đẩy mạnh đào tạo nhân sự, nghiên cứu thị trường, đến mở rộng hệ thống tiêu thụ và nâng cao năng lực quản trị. Mặt khác, Phân lân Văn Điển tiếp tục đầu tư mạnh cho khoa học công nghệ – từ việc ứng dụng robot xếp bao, cải tạo dây chuyền ép Ab, nâng cấp hệ thống xử lý khí thải cho đến nghiên cứu đầu tư hệ thống lò casper nhằm đảm bảo tiêu chuẩn khí thải cao hơn và hiệu quả năng lượng tối ưu.
Hành trình hơn 60 năm của Công ty CP Phân lân nung chảy Văn Điển không đơn thuần là câu chuyện của một doanh nghiệp phân bón, mà là hình ảnh thu nhỏ của tinh thần đổi mới, dám nghĩ, dám làm, kiên trì theo đuổi con đường phát triển xanh giữa muôn vàn khó khăn.
Trong khi nhiều đơn vị vẫn loay hoay tìm lối đi giữa khủng hoảng, thì Phân lân Văn Điển đã âm thầm chuyển mình, làm chủ công nghệ, bảo vệ môi trường và nâng cao giá trị cho nông nghiệp Việt. Đó không chỉ là bản lĩnh, mà là minh chứng sống động cho câu nói: “Sản xuất xanh không phải là lựa chọn – mà là sứ mệnh.”
Phạm Hùng
