VNHS - Nói về cây sen, ai cũng biết, sen có rất nhiều ý nghĩa, nhiều giá trị,  nhiều công dụng… tuy nhiên có 1 số đặc tính cực kỳ quý giá của cây sen, mà không phải ai cũng đã biết về nó. Nhân sự kiện TP Hà Nội tổ chức lễ hội hoa sen lần thứ nhất 2024 diễn ra từ 12 - 16/7/2024 tại Không gian Văn hóa sáng tạo Tây Hồ, quận Tây Hồ, Hà Nội. Tôi xin tổng hợp 1 số đặc tính quý này của sen, để những ai quan tâm đến sen, hiểu thêm đặc tính, rất đặc biệt này của nó.   

Hạt sen có tuổi thọ rất lâu, chưa loài nào vượt qua. Các phát hiện ở TQ, Nhật Bản đã chỉ ra rằng hạt sen được chôn dưới lòng đất hơn 1.300 năm ở Đông Bắc Trung Quốc vẫn có thể nảy mầm. Mầm sen chôn dưới lòng sông Nhật Bản 2.000 năm, gặp điều kiện thuận lợi vẫn mọc thành cây. Việc hiểu được cơ chế cơ bản của tuổi thọ hạt sen có thể góp phần nâng cao khả năng lưu trữ hạt giống trong nông nghiệp và trong chăm sóc sức khỏe con người.

Lá sen thể hiện tính kỵ nước cực cao:  còn được gọi là “hiệu ứng lá sen”.  Những giọt nước lăn trên lá sen, đã giúp loại bỏ các hạt bụi bẩn bám trên bề mặt lá sen và tạo ra hiện tượng tự làm sạch. Nhiều nghiên cứu sâu hơn về thành phần hóa học và cấu trúc của lá sen, đã rất hữu ích trong việc sản xuất các vật liệu có tính năng siêu kỵ nước và tự làm sạch, điều này rất hữu ích trong cuộc sống.

Hoa sen có khả năng sinh nhiệt lớn :  đây cũng là một đặc điểm độc đáo chỉ ở hoa sen mới có. Đặc điểm này có tầm quan trọng với sinh sản hữu tính của hoa sen, thông qua việc thu hút côn trùng thụ phấn. Nhiệt sinh ra trong nhị, nhụy sen, đế bông sen, cung cấp môi trường ấm áp và giúp giải phóng các hợp chất thơm dễ bay hơi để thu hút côn trùng đến thụ phấn, từ đó làm tăng tỷ lệ đậu hạt ở sen ở mùa Đông lạnh.

Ngoài ra, cây sen còn có đặc tính sinh trưởng “Nhân đôi”,  điều này đã trở thành một “định lý hồ sen” như sau:  

Trong một hồ sen, ngày đầu tiên hoa nở rất ít, nhưng sang ngày thứ hai hoa đã nở gấp đôi ngày thứ nhất. Cứ như vậy, mỗi ngày hoa sen sẽ nở với số lượng gấp đôi ngày trước đó.

Nếu như đến ngày thứ 30, hoa sen sẽ nở đầy mặt hồ, vậy xin hỏi: Hoa sen nở đầy hồ trong ngày thứ mấy?

Trong ngày thứ 15 sao?  Sai rồi! Là ngày thứ 29.

Đây chính là định lý hồ sen.

Đạo lý sâu sắc đằng sau sự thật này chính là: thành công luôn cần có sự tích lũy và thời gian, cần phải luôn kiên trì đến cùng.

Đặng Văn Đông ( Tổng hợp)