Tam Đảo – dãy núi có khí hậu mát lạnh quanh năm và hệ sinh thái phong phú – được xem là “kho thuốc quý” của Phú Thọ. Ở đó, trà hoa vàng (Yellow Camellia) nổi tiếng với giá trị dược liệu cao, được coi là “vàng xanh” của núi rừng.
Những năm 2014–2015, chứng kiến cảnh thương lái nước ngoài mua gom từng gốc trà hoa vàng tự nhiên, anh Nguyễn Đức Độ (kỹ sư nông nghiệp, sinh năm 1993, quê Tam Dương Bắc, Phú Thọ) nhận thấy loài cây này có thể biến mất nếu không sớm có biện pháp bảo tồn. Tốt nghiệp Học viện Nông nghiệp Việt Nam năm 2015, anh trở về quê với quyết tâm xây dựng thương hiệu trà hoa vàng đặc trưng của Tam Đảo.
Thử nghiệm đầu tiên không mấy thuận lợi: 200 cây trồng và 2.000 cây giống ươm đã chết hơn một nửa do thiếu kinh nghiệm. Tuy nhiên, chàng trai trẻ không bỏ cuộc mà tìm đến các nhà khoa học trong và ngoài nước để nghiên cứu kỹ thuật nhân giống, chăm sóc.
 |
Bí quyết thành công nằm ở việc mô phỏng điều kiện sinh trưởng trong tự nhiên: cây phát triển dưới tán 2–3 tầng, đất tơi xốp, giữ ẩm tốt nhưng thoát nước nhanh. Nhờ tối ưu kỹ thuật, vụ trồng thử lần hai cho tỷ lệ cây sống đạt 90%.
Đến năm 2017, anh Độ đã mở rộng diện tích lên hơn 3 ha và nhân giống thành công 13 loài trà hoa vàng quý hiếm của dãy núi Tam Đảo.
Kết quả kiểm nghiệm dược lý bước đầu trên động vật ghi nhận những tín hiệu tích cực: hỗ trợ ức chế sự phát triển của khối u, cải thiện chức năng tim mạch, giảm cholesterol và ổn định huyết áp – đặc biệt hữu ích cho người cao huyết áp.
 |
Mỗi bông trà hoa vàng mất đến 10 tháng để nở và đạt trạng thái tốt nhất. Ngay khi thu hái, hoa được sấy thăng hoa nhằm giữ nguyên màu sắc, hương vị và hoạt chất tự nhiên. Nhờ giá trị kinh tế cao, trà hoa vàng sấy khô hiện có giá khoảng 20 triệu đồng/kg.
Người tiêu dùng phản hồi tích cực. Chị Nguyễn Thị Kim Tuyến (phường Vĩnh Phúc, tỉnh Phú Thọ) chia sẻ sau khi sử dụng trà hoa vàng: “Huyết áp của tôi ổn định hơn, ngủ ngon và các chỉ số mỡ máu cải thiện rõ rệt”.
 |
Năm 2017, anh Nguyễn Đức Độ thành lập Công ty TNHH Trà Hoa Vàng Tam Đảo, phát triển thương hiệu TĐ – Golden TeaViet. Sản phẩm đa dạng từ trà sấy thăng hoa, sấy nhiệt đến trà túi lọc hoa – lá.
Năm 2019, sản phẩm trà hoa vàng Tam Đảo đạt chứng nhận OCOP 4 sao. Năm 2022, anh Độ được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen vì đóng góp cho phát triển kinh tế địa phương.
Không chỉ làm giàu, anh còn liên kết với nông hộ lân cận để mở rộng vùng nguyên liệu hữu cơ, bao tiêu đầu ra, tạo sinh kế bền vững cho người dân trồng xen canh trà hoa vàng.
Bên cạnh phát triển sản phẩm, doanh nghiệp chú trọng quảng bá hình ảnh Tam Đảo bằng việc đưa hình các loài cây và động vật đặc hữu địa phương lên bao bì. Anh Độ đặt mục tiêu xuất khẩu sang thị trường cao cấp như Nhật Bản, đồng thời nghiên cứu sản phẩm mới như nước giải khát và nano trà hoa vàng.
