Huyền tích những cây chè cổ thụ trên đỉnh Suối Giàng

Nằm ở độ cao 1.400 m, xã Suối Giàng, huyện Văn Chấn (Yên Bái) không chỉ được biết đến với khí hậu trong lành, mát mẻ mà còn là nơi có những cây chè cổ thụ hàng trăm năm tuổi.
aa

Nằm ở độ cao 1.400 m, xã Suối Giàng, huyện Văn Chấn (Yên Bái) không chỉ được biết đến với khí hậu trong lành, mát mẻ mà còn là nơi có những cây chè cổ thụ hàng trăm năm tuổi.

Một ngày giữa mùa Thu tháng 9, chúng tôi tới thăm bản Pang Cáng, xã Suối Giàng, gặp ông Giàng A Tếnh để được nghe kể về sự tích những cây chè Shan tuyết cổ thụ. Tục truyền, từ thuở chưa có sự sống, có một nàng tiên bay khắp thế gian gieo hạt sự sống, đến vùng núi cao này, hạt giống đã hết, chỉ còn vài hạt thuốc quý, nàng bèn rắc xuống. Chẳng bao lâu sau, những hạt ấy nảy mầm và mọc thành cây xanh tốt với tán cây rộng, lá xanh ngắt, còn búp cây ngậm sương trắng như tuyết. Từ đó, người ta tin rằng giống chè này quý giá như một vị thuốc và là báu vật của người Mông ở Suối Giàng.

Cho đến nay, những cây chè cổ thụ ở Suối Giàng luôn gắn liền với các hoạt động văn hóa, văn nghệ, ẩm thực và nét văn hóa độc đáo, riêng biệt của đồng bào dân tộc Mông. Có thể khẳng định rằng, giá trị của cây chè cổ thụ ở Suối Giàng không chỉ dừng lại ở hương vị đặc biệt của một loại đồ uống mà nó còn mang theo trong đó cả dư vị về thời gian, những tinh túy của đất rừng, thiên nhiên và con người Mông nơi đây.

Ông Giàng A Tếnh năm nay đã 60 tuổi. Dẫn chúng tôi ra đồi chè, ông tự hào cho biết, chè Suối Giàng không chỉ là những thân cây chè to mà điều làm nên huyền thoại Suối Giàng chính là tên gọi “Shan tuyết” riêng có. Shan - theo nhiều người chỉ là cách đọc của “Sơn” - tức là núi, tức là chè được nuôi dưỡng bằng tất cả tinh túy của trời đất, được ngậm tuyết của vùng non cao. Búp chè có lông tuyết nên gọi là chè tuyết. Khác với các loại chè khác, khi sao khô lông tơ trắng ra như bám một lớp tuyết trên búp chè.

Cây chè cổ thụ nằm trong quần thể 400 cây chè Shan Tuyết ở Suối Giàng
được hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam công nhận là cây di sản Việt Nam. Ảnh: Tuấn Anh - TTXVN

Ông Tếnh chia sẻ thêm, vì là chè tự nhiên nên cây rất cao, khi thu hái phải trèo lên cây, mỗi năm chỉ phát cỏ 2 lần, năng suất so với chè khác là thấp hơn vì người dân không phun thuốc, không bón phân. Cây chè mọc tự nhiên như thế nào thì lá được thu hái như thế. Ngày xưa, người dân chỉ thu hái bán chè tươi, nhưng những năm gần đây đã chế biến được một số loại như trà xanh, một số hộ còn chế biến được hồng trà, diệp trà…

Thống kê của huyện Văn Chấn, trên địa bàn xã Suối Giàng hiện có trên 500 ha chè Shan tuyết đang được thu hái ổn định, trong đó có hơn 300 ha là những cây chè trên 100 năm tuổi với năng suất khoảng 620 tấn búp chè tươi/năm, giúp người dân có thu nhập từ 12 đến 15 tỷ đồng/năm.

Cây chè cổ nhất Suối Giàng có tuổi thọ trên 400 năm tuổi, được người dân gọi là cây chè tổ. Đặc biệt hơn, những cây chè cổ thụ này còn được các nhà khoa học xác định là thủy tổ của cây chè thế giới. Cùng với đó là quần thể 400 gốc chè cổ thụ trên 100 năm tuổi mọc tập trung ở 4 thôn của xã là Giàng A, Giàng B, Pang Cán và Bản Mới đang được hàng trăm hộ dân quản lý, chăm sóc. Quần thể 400 cây chè cổ thụ này được Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam công nhận là Cây di sản Việt Nam vào năm 2016.

Xã Suối Giàng, huyện Văn Chấn (Yên Bái). Ảnh: Tuấn Anh - TTXVN

Chè Shan tuyết Suối Giàng xưa nay được xếp vào hàng “đầu bảng” trong các loại chè ở Việt Nam. Được bà con nơi đây gọi là chè “ngũ cực”. Đó là “cực khổ” - khi trồng và thu hái; “cực sạch” - vì những điều kiện khí hậu, môi trường và cả công chăm sóc; “cực hiếm” - vì sản lượng ít; “cực ngon” - với đủ các phẩm chất đỉnh cao mà mỗi chén trà phải có như hương thơm, vị đậm, nước xanh và cuối cùng là "cực đắt”…

Ông Đặng Thái Sơn, Quản lý Không gian văn hóa chè Suối Giàng chia sẻ, chè Shan tuyết được xác định là một trong những sản phẩm du lịch của Suối Giàng, đây là sản phẩm kinh tế mũi nhọn của xã và cũng là sản phẩm du lịch chủ đạo. Do vậy, địa phương xác định kết hợp song song giữa việc phát triển du lịch và bảo tồn chè; từ đó coi việc tổ chức các hoạt động quảng bá, các sự kiện về lễ hội chè cũng chính là để thu hút phát triển du lịch đối với Suối Giàng.

Những năm gần đây, để nâng cao giá trị của cây chè Shan tuyết, cấp ủy, chính quyền địa phương đã chú trọng phát triển các sản phẩm OCOP từ chè. Xã Suối Giàng có sự đầu tư rất mạnh mẽ và quy mô nhằm thúc đẩy du lịch phát triển, nhất là đối với những điểm du lịch cộng đồng và kinh doanh dịch vụ, hướng tới các dịch vụ du lịch xanh, bản sắc, cùng với các hoạt động du lịch trải nghiệm, thưởng trà, khám phá văn hóa địa phương tạo thành một không gian văn hóa trà.

Cô gái Mông ở Suối Giàng thu hái chè. Ảnh: Tuấn Anh - TTXVN

Trao đổi với phóng viên TTXVN, ông Lường Văn Tâm, Chủ tịch UBND xã Suối Giàng, huyện Văn Chấn cho biết: Thời gian tới, huyện tiếp tục quản lý, bảo tồn thật tốt những diện tích vùng chè, nguyên liệu chè Shan tuyết hiện có. Hằng năm, địa phương khuyến khích người dân trồng mới, trồng dặm để mở rộng diện tích chè. Người dân cũng quan tâm chăm sóc thật tốt để cây chè sinh trưởng, phát triển, cho sản lượng và chất lượng tốt hơn, từ đó đời sống của bà con được cải thiện.

Hiện nay, người dân Suối Giàng đã biết phát triển kinh tế từ cây chè, làm ra sản phẩm chè quý để đưa ra thị trường. Đặc biệt bà con biết làm những sản phẩm được chứng nhận, công nhận sản phẩm OCOP, từ đó nâng cao giá trị chè Shan tuyết. Tại xã Suối Giàng đã có những cơ sở sản xuất chế biến và có cả công ty sản xuất chế biến chè được thành lập để cung ứng những sản phẩm tốt ra thị trường, thậm chí xuất khẩu ra nước ngoài, ông Lường Văn Tâm thông tin thêm.

Diện tích chè Shan tuyết tại xã Suối Giàng (Văn Chấn, Yên Bái). Ảnh: Tuấn Anh - TTXVN

Nhằm tôn vinh, tạ ơn trời đất đã ban cho vùng đất Suối Giàng có những vùng chè Shan tuyết cổ thụ, giúp đời sống của người dân ổn định, kinh tế phát triển từ cây chè, ngày 22/9, huyện Văn Chấn sẽ tổ chức Lễ hội chè Shan tuyết năm 2023. Đây là dịp để giới thiệu các sản phẩm trà Shan tuyết, sản phẩm OCOP, sản phẩm chủ lực của các địa phương; đồng thời quảng bá hình ảnh chè Shan tuyết đến du khách gần xa, kích cầu phát triển du lịch, kinh tế địa phương.

Theo: Tuấn Anh/TTXVN

Tin mới

Đạm Hà Bắc bao giờ sạch lỗ lũy kế?

Đạm Hà Bắc bao giờ sạch lỗ lũy kế?

Năm 2025, ban lãnh đạo Đạm Hà Bắc đặt kế hoạch doanh thu hơn 4.600 tỷ đồng và lợi nhuận 123 tỷ đồng. Trong khi đó, lỗ lũy kế của doanh nghiệp tính đến 31/3/2025 vẫn còn khoảng 2.088 tỷ đồng, gấp nhiều lần mức lãi mục tiêu của năm.
Bonsai mini: Những gốc cây nhỏ bé chinh phục cả cộng đồng mê cây cảnh

Bonsai mini: Những gốc cây nhỏ bé chinh phục cả cộng đồng mê cây cảnh

Dù sở hữu kích thước khiêm tốn, những chậu bonsai mini này vẫn toát lên vẻ đẹp tinh tế, thể hiện sự công phu và gu thẩm mỹ của người chơi cây cảnh.
Từ bồ câu Pháp ở Long An đến tổ yến Gia Lai: Hai nông dân kiếm tiền tỷ từ mô hình nuôi chim

Từ bồ câu Pháp ở Long An đến tổ yến Gia Lai: Hai nông dân kiếm tiền tỷ từ mô hình nuôi chim

Không trồng lúa, không nuôi bò, hai nông dân chọn nuôi những loài chim bé như nắm tay và kết quả khiến ai cũng bất ngờ. Mỗi năm thu về hàng tỷ đồng. Từ bồ câu lai đến yến sào, họ chứng minh rằng chỉ cần tư duy khác biệt, nông nghiệp vẫn là mảnh đất màu mỡ để làm giàu.

Tin bài khác

Ngành dịch vụ thú cưng tại Việt Nam: Cơ hội phát triển và giám sát chất lượng

Ngành dịch vụ thú cưng tại Việt Nam: Cơ hội phát triển và giám sát chất lượng

Trong xã hội hiện đại, thú cưng không chỉ là người bạn đồng hành mà còn là thành viên quan trọng trong mỗi gia đình. Kéo theo đó, hàng loạt dịch vụ spa, khách sạn, grooming, khám chữa bệnh và tư vấn dinh dưỡng cho thú cưng ra đời, trở thành ngành dịch vụ đầy tiềm năng và chuyên nghiệp. Bài viết sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về những điều cần biết xoay quanh ngành dịch vụ chăm sóc thú cưng đang phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam.
“Quán cà phê giữa ruộng lúa” gây sốt ở Hà Nội: Ngồi chòi lá, uống cà phê, ngắm đồng vàng

“Quán cà phê giữa ruộng lúa” gây sốt ở Hà Nội: Ngồi chòi lá, uống cà phê, ngắm đồng vàng

Quán cà phê giữa ruộng lúa ở Chương Mỹ (Hà Nội) thu hút giới trẻ với chòi lá mộc mạc, khung cảnh đồng quê và trải nghiệm sống chậm giữa thiên nhiên.
9 loài hoa vừa đẹp mê mẩn vừa ăn được, cực tốt cho sức khỏe

9 loài hoa vừa đẹp mê mẩn vừa ăn được, cực tốt cho sức khỏe

Từ hoa thiên lý, atisô cho đến điên điển, hoa không chỉ làm đẹp mâm cơm mà còn mang đến nhiều công dụng như thanh nhiệt, an thần, hỗ trợ tiêu hóa và làm đẹp da.
Xem thêm
Hành trình 10 năm phục hồi văn hóa chọi gà của doanh nhân Phạm Thanh Việt

Hành trình 10 năm phục hồi văn hóa chọi gà của doanh nhân Phạm Thanh Việt

Hơn 10 năm qua, doanh nhân Phạm Thanh Việt – Giám đốc Công ty TNHH Starphar, người sáng lập Ba Bảo Farm – đã kiên trì phục dựng văn hóa chọi gà.
Đá quý Lan Phạm - Kiến tạo phong thủy thượng hạng: Từ trang sức đến không gian sống

Đá quý Lan Phạm - Kiến tạo phong thủy thượng hạng: Từ trang sức đến không gian sống

Đá quý Lan Phạm tự hào mang đến những tuyệt tác đá quý tinh xảo, kết hợp hài hòa giữa nghệ thuật chế tác và phong thủy ứng dụng.
Người “gom ký ức” vào từng mái ngói và hành trình tái hiện những ngôi nhà ở miền thương nhớ

Người “gom ký ức” vào từng mái ngói và hành trình tái hiện những ngôi nhà ở miền thương nhớ

Anh Nguyễn Văn Tiên (sinh năm 1996) ở Hải Hậu, Nam Định, nổi tiếng với nghề làm mô hình tiểu cảnh tái hiện những ngôi nhà cũ, giữ gìn ký ức tuổi thơ.
Nghệ nhân ưu tú Đức Tân và câu chuyện “hộ chiếu gốm” đưa bản sắc Việt ra thế giới

Nghệ nhân ưu tú Đức Tân và câu chuyện “hộ chiếu gốm” đưa bản sắc Việt ra thế giới

Doanh nhân – nghệ nhân ưu tú Đức Tân xem gốm không chỉ là sản phẩm ứng dụng mà còn là tác phẩm nghệ thuật độc đáo do bàn tay tài hoa của mình tạo nên.
Nghệ thuật cây cảnh: Khi rễ lộ cốt, khi hồn thành văn

Nghệ thuật cây cảnh: Khi rễ lộ cốt, khi hồn thành văn

Từ kỹ thuật đến triết lý, cây cảnh Việt Nam không chỉ là thú chơi thanh nhã mà còn là một hình thái nghệ thuật mang đậm tinh thần Á Đông.
Ngành hoa- cây cảnh trước cơ hội lớn: Cần gỡ nút thắt về chính sách và thủ tục xuất – nhập khẩu

Ngành hoa- cây cảnh trước cơ hội lớn: Cần gỡ nút thắt về chính sách và thủ tục xuất – nhập khẩu

Trong những năm gần đây, hoa - cây cảnh không chỉ đơn thuần là thú chơi tao nhã mà đang trở thành một ngành kinh tế giàu tiềm năng tại Việt Nam.
Đồng Tháp: Biến phế phẩm thành tài nguyên, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn

Đồng Tháp: Biến phế phẩm thành tài nguyên, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn

ừ vỏ xoài thành phân bón, từ phế phẩm thành tài nguyên – câu chuyện đang diễn ra tại Đồng Tháp là một lát cắt sống động của mô hình kinh tế tuần hoàn.
Hướng dẫn hội viên Hội Sinh vật cảnh đăng ký tài khoản định danh điện tử khi làm thủ tục thuế

Hướng dẫn hội viên Hội Sinh vật cảnh đăng ký tài khoản định danh điện tử khi làm thủ tục thuế

Theo Luật Giao dịch điện tử 2023 và hướng dẫn của Cục Thuế, từ ngày 01/7/2025, việc sử dụng tài khoản định danh điện tử là yêu cầu bắt buộc trong các giao dịch
Nông nghiệp Bắc Ninh: Hướng tới tương lai xanh bền vững

Nông nghiệp Bắc Ninh: Hướng tới tương lai xanh bền vững

Nông nghiệp Bắc Ninh đang chuyển động tích cực, từng bước định hình tương lai mới cho ngành nông nghiệp địa phương: Một tương lai xanh, sạch và bền vững.
Hội Nông dân TP. Hải Phòng: Đẩy mạnh chuyển đổi số trong nông nghiệp

Hội Nông dân TP. Hải Phòng: Đẩy mạnh chuyển đổi số trong nông nghiệp

Hội Nông dân TP.Hải Phòng vừa tổ chức hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị, sơ kết công tác Hội, phong trào nông dân 6 tháng.
Vĩnh Phúc: Nhiều đối tượng bị khởi tố về hành vi buôn lậu cây dó bầu

Vĩnh Phúc: Nhiều đối tượng bị khởi tố về hành vi buôn lậu cây dó bầu

Công an tỉnh Vĩnh Phúc vừa triệt phá thành công một vụ án buôn lậu quy mô lớn, liên quan đến mặt hàng cây dó bầu loài thực vật quý hiếm.
Hà Tĩnh: Ốc bươu vàng bùng phát, nông dân lo mất mùa vụ Hè Thu

Hà Tĩnh: Ốc bươu vàng bùng phát, nông dân lo mất mùa vụ Hè Thu

Hiện nay, trên nhiều cánh đồng tại tỉnh Hà Tĩnh, ốc bươu vàng xuất hiện với mật độ dày đặc, gây hại nghiêm trọng đến lúa Hè Thu vừa gieo cấy.
Nông dân làm kinh tế bài bản: Bắt đầu từ hiểu luật và áp dụng công nghệ

Nông dân làm kinh tế bài bản: Bắt đầu từ hiểu luật và áp dụng công nghệ

Từ sản xuất nhỏ lẻ sang làm kinh tế bài bản, nông dân Việt Nam đang đứng trước bước ngoặt quan trọng: hiểu luật để tuân thủ, áp dụng công nghệ để tối ưu.
Thủ phủ vải thế giới bội thu nhờ công nghệ cao: AI, robot, drone đồng loạt ra trận

Thủ phủ vải thế giới bội thu nhờ công nghệ cao: AI, robot, drone đồng loạt ra trận

Trong mùa vải 2025, tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc) không chỉ đạt sản lượng kỷ lục, mà còn trở thành hình mẫu toàn cầu về ứng dụng cao trong nông nghiệp.
Tạp chí Việt Nam hương sắc ra số đặc biệt: Sinh vật cảnh trong không gian sống đô thị

Tạp chí Việt Nam hương sắc ra số đặc biệt: Sinh vật cảnh trong không gian sống đô thị

Trong số báo này, Tạp chí Việt Nam hương sắc chia sẻ nhiều góc nhìn đa dạng về vai trò của sinh vật cảnh trong không gian sống hiện đại.
Hải Phòng tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại

Hải Phòng tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại

Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng đã yêu cầu các cấp, ngành, đơn vị trên địa bàn thành phố tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả
Hội thảo “Chính sách phát triển thị trường tín chỉ carbon - Những vấn đề đặt ra và khuyến nghị"

Hội thảo “Chính sách phát triển thị trường tín chỉ carbon - Những vấn đề đặt ra và khuyến nghị"

Sáng ngày 17/6, Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam phối hợp với Viện Kinh tế và Phát triển tổ chức hội thảo về thị trường tín chỉ carbon.
Câu chuyện của người nông dân Hà Tĩnh: Thú chơi cây cảnh lên ngôi, nhiều nhà vườn đổi đời

Câu chuyện của người nông dân Hà Tĩnh: Thú chơi cây cảnh lên ngôi, nhiều nhà vườn đổi đời

Với tình yêu đặc biệt dành cho sinh vật cảnh, ông Trần Quốc Thành (SN 1971) ở Hà tĩnh đã dày công xây dựng một vườn cây cảnh nghệ thuật có quy mô.
Đạm Hà Bắc bao giờ sạch lỗ lũy kế?

Đạm Hà Bắc bao giờ sạch lỗ lũy kế?

Lỗ lũy kế của doanh nghiệp tính đến 31/3/2025 vẫn còn khoảng 2.088 tỷ đồng, gấp nhiều lần mức lãi mục tiêu của năm.
Chân dung những nông dân làm kinh tế giỏi: Biến đất cằn thành vườn cây tiền tỷ

Chân dung những nông dân làm kinh tế giỏi: Biến đất cằn thành vườn cây tiền tỷ

Biến đất cằn thành vườn cây ăn quả hay cây cảnh giá trị không còn là câu chuyện hiếm gặp ở Việt Nam.
Lan Ngọc Điểm: "Nữ hoàng lan rừng" giữa lòng phố thị

Lan Ngọc Điểm: "Nữ hoàng lan rừng" giữa lòng phố thị

Lan Ngọc Điểm không chỉ cuốn hút bởi vẻ đẹp tự nhiên mà còn bởi khả năng thích nghi và phát triển trong điều kiện khí hậu đô thị.
Khám phá 4 làng cá cảnh nổi tiếng Việt Nam: Nơi nghề nuôi cá cảnh trở thành sinh kế thịnh vượng

Khám phá 4 làng cá cảnh nổi tiếng Việt Nam: Nơi nghề nuôi cá cảnh trở thành sinh kế thịnh vượng

Dưới đây là 4 làng cá cảnh tiêu biểu, nơi lưu giữ tinh hoa nghề cá cảnh và mở ra những tiềm năng phát triển đầy hứa hẹn. ​​​​​​​
Chàng trai Cần Thơ kiếm thu nhập hàng trăm triệu mỗi năm nhờ nuôi chó Bully

Chàng trai Cần Thơ kiếm thu nhập hàng trăm triệu mỗi năm nhờ nuôi chó Bully

Bén duyên với dòng chó Bully từ niềm đam mê cơ bắp săn chắc, anh Phạm Thanh Giang (TP.Cần Thơ) đã xây dựng thành công mô hình chăn nuôi Exotic Bully.
Người xưa chọn trồng 5 loài cây này để nhà yên, của bền, con cháu hiển vinh

Người xưa chọn trồng 5 loài cây này để nhà yên, của bền, con cháu hiển vinh

Trồng cây trong sân, là gieo phúc trước cửa. Người xưa tin rằng, có những loài cây không chỉ tỏa bóng mát mà còn là "trấn vật sống", thu khí lành, giữ vận tốt.
5 làng cây cảnh nổi tiếng Việt Nam mang giá trị kinh tế cao, giúp nông dân đổi đời

5 làng cây cảnh nổi tiếng Việt Nam mang giá trị kinh tế cao, giúp nông dân đổi đời

Với gần 600 làng nghề sinh vật cảnh, Việt Nam đang chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ của ngành cây cảnh, từ thú chơi truyền thống thành ngành kinh tế quy mô lớn.
Làng hoa Tây Tựu: Di sản truyền thống và “thủ phủ hoa” của Hà Nội

Làng hoa Tây Tựu: Di sản truyền thống và “thủ phủ hoa” của Hà Nội

Không chỉ mang vẻ đẹp mỹ miều, làng hoa Tây Tựu còn đóng góp những giá trị kinh tế vô cùng quan trọng, góp phần thay đổi diện mạo nông nghiệp đô thị.
Độc lạ tranh "xuyên sáng" giá chục triệu đồng làm từ... cành lá dừa ở Hội An

Độc lạ tranh "xuyên sáng" giá chục triệu đồng làm từ... cành lá dừa ở Hội An

Tận dụng cành lá dừa nước tưởng chừng bỏ đi, các nghệ nhân ở Hội An (Quảng Nam) đã biến chúng thành những bức tranh "xuyên sáng" độc đáo để bán cho du khách.
Trồng 3 cây cảnh này trong nhà, cả năm bình an - trường thọ - phát tài

Trồng 3 cây cảnh này trong nhà, cả năm bình an - trường thọ - phát tài

Dưới đây là 3 loại cây cảnh nên trồng trong nhà để đón may mắn, giữ gìn sức khỏe và thu hút vượng khí quanh năm.
Festival Sinh vật cảnh TP Dĩ An lần thứ II: Lan tỏa giá trị xanh, kết nối văn hóa và thương mại

Festival Sinh vật cảnh TP Dĩ An lần thứ II: Lan tỏa giá trị xanh, kết nối văn hóa và thương mại

Ngày 21/6 đã diễn ra Festival Sinh vật cảnh TP Dĩ An lần thứ II tại Quảng trường Xanh - vòng xoay Thái Bình, phường Đông Hòa, tỉnh Bình Dương.
Xem thêm