 |
Ông Nguyễn Văn Đức - Giám đốc HTX Trường Sơn đưa số hóa vào bảo tồn, phát triển thương hiệu trà hoa vàng. |
Số hóa không chỉ là xu hướng mà là con đường tất yếu để bảo vệ và phát triển thương hiệu trà hoa vàng - một tài sản quý của thiên nhiên và văn hóa Việt Nam. Việc ứng dụng công nghệ vào sản xuất, quản lý, tiếp thị và phân phối sẽ giúp các doanh nghiệp, hợp tác xã và nông dân nâng cao giá trị sản phẩm, tiếp cận thị trường rộng lớn hơn, đồng thời gìn giữ và phát huy bản sắc vùng miền.
Trà hoa vàng được mệnh danh là “Nữ hoàng của các loại trà”, không chỉ mang giá trị dược liệu cao mà còn là biểu tượng đặc sắc của vùng trung du và miền núi phía Bắc Việt Nam. Tuy nhiên, trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt và hàng giả tràn lan, việc số hóa trở thành một giải pháp then chốt giúp bảo vệ và phát triển thương hiệu trà hoa vàng một cách bền vững, hiện đại và hiệu quả.
Dù có giá trị cao, nhưng trà hoa vàng chưa được nhiều người tiêu dùng trong và ngoài nước biết đến do thiếu hoạt động truyền thông và nhận diện thương hiệu bài bản.
Việc trà hoa vàng bị làm giả, bán trôi nổi không nguồn gốc khiến người tiêu dùng mất niềm tin và ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín các nhà sản xuất chân chính.
Phần lớn các cơ sở sản xuất vẫn bán hàng theo phương thức truyền thống, chưa tận dụng tốt các nền tảng số và thương mại điện tử.
Mục tiêu của số hóa trong bảo vệ & phát triển thương hiệu trà hoa vàng: Bảo vệ nguồn gốc xuất xứ - Chống hàng giả, hàng nhái; Xây dựng thương hiệu số - Nâng cao hình ảnh, giá trị trong mắt người tiêu dùng trong và ngoài nước; Tăng hiệu quả kinh doanh - Tự động hóa quản lý, marketing, bán hàng; Tiếp cận thị trường rộng hơn - Thương mại điện tử, xuất khẩu số.
Tại tỉnh Bắc Giang, gia đình ông Nguyễn Văn Lựu - Phó giám đốc Hợp tác xã dược liệu công nghệ cao Trường Sơn (HTX Trường Sơn) đang đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát triển trà hoa vàng. Với lòng nhiệt huyết và sự tận tâm, đã phát hiện và trồng trà hoa vàng với quy mô lớn tại xã Trường Sơn, huyện Lục Nam.
 |
| Ông Nguyễn Văn Lựu - Phó giám đốc Hợp tác xã (HTX) dược liệu công nghệ cao Trường Sơn đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát triển trà hoa vàng. |
Theo ông Lựu: “Đầu những năm 2000, các thương lái Trung Quốc về địa phương thu mua cây chè hoa vàng, những thương lái này không chỉ thu mua phần hoa, lá mà còn thu mua cả cây, hệ lụy là trong một thời gian ngắn, số lượng cây chè hoa vàng có nguy cơ cạn kiệt. Cũng vì tâm huyết với cây dược liệu quý hiếm này, ông đã lặn lội sang Trung Quốc để tìm hiểu nguyên nhân thương lái thu mua và học hỏi được quy trình sản xuất trà hoa vàng. Ông đã tự bỏ vốn, mua giống cây về trồng và gây dựng lại nguồn cây dược liệu quý hiếm này tại địa phương.
Từ cuối năm 2018, gia đình ông Lựu đã trồng khoảng 2.000 cây trà hoa vàng từ giống cây được cung cấp qua dự án nghiên cứu và phát triển. Ông Lựu đã tham gia các chương trình tập huấn về kỹ thuật chăm sóc cây trà hoa vàng và chứng kiến sự phát triển tốt của cây trong vườn. Hiện tại, với diện tích trên 4ha của gia đình, với hơn 4000 cây trà hoa vàng trong vườn của ông đã và đang cho thu hoạch, là nguồn nguyên liệu để tạo nên thương hiệu Trà Hoa Vàng của HTX Trường Sơn hiện tại. Những nỗ lực này của ông không chỉ giúp bảo tồn loài cây quý hiếm mà còn mở ra cơ hội phát triển bền vững cho cây dược liệu này tại địa phương.
Hiện nay, trong quá trình bảo tồn, phát triển thương hiệu trà hoa vàng của HTX Trường Sơn đang ngày càng đổi mới thông qua việc số hóa quy trình sản xuất từ trồng chăm sóc, thu hái, chế biến và đưa sản phẩm ra thị trường như: Livestream bán hàng trên mạng xã hội thông qua kịch bản được chuẩn bị kỹ lưỡng, tuy ban đầu còn bỡ ngỡ nhưng ban lãnh đạo, nhưng các thành viên HTX Trường Sơn đã không ngừng cố gắng để quảng bá sản phẩm ra thị trường; xây dựng quảng bá sản phẩm trên các sàn thương mại điện tử như TikTok, Facebook, YouTube, Website…
Việc đưa sản phẩm trên sàn thương mại điện tử giúp người tiêu dùng khắp cả nước có thể nhìn thấy giá sản phẩm mà không phải thông qua khâu trung gian; ứng dụng khoa học kỹ thuật đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số: ứng dụng phần mềm hiệu quả trong truy xuất quy trình sản xuất sản phẩm trà hoa vàng; nâng cao máy móc công nghệ trong chế biến sản phẩm sạch, sản hữu cơ; tích hợp mã QR trên bao bì sản phẩm giúp người tiêu dùng tra cứu: Nguồn gốc cây trồng, quy trình canh tác, thu hái,cơ sở sản xuất,chứng nhận (OCOP, VietGAP, hữu cơ...).
 |
| Sản phẩm Trà hoa vàng của HTX Trường Sơn được UBND tỉnh Bắc Giang công nhận, cấp giấy chứng nhận sản phẩm OCOP đạt hạng 4 sao. |
Theo ông Nguyễn Văn Đức - Giám đốc HTX Trường Sơn cho biết: “Sau khi được hỗ trợ từ Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang thì HTX Trường Sơn đã ứng dụng được công nghệ, nhất là công nghệ chuyển đổi số và đã kiểm soát được quy trình sản xuất từ công đoạn nhỏ nhất là gieo trồng, chăm sóc, thu hái, thành phẩm. Trước đây, các công đoạn làm bằng phương pháp thủ công rất mà vất vả, kém hiệu quả. Tuy nhiên từ ngày được hỗ trợ chuyển giao ứng dụng phẩn mềm quản lý thì đến bây giờ công việc quản lý rất hiệu quả, tăng khả năng giám sát, nâng cao chất lượng sản phẩm”.
Với những nỗ lực không ngừng của ban lãnh đạo, các thành viên HTX Trường Sơn, ngày 19/3/ 2025, UBND tỉnh Bắc Giang đã ban hành Quyết định số 263/QĐ-UBND về việc phê duyệt kết quả đánh giá phân hạng và cấp giấy chứng nhận sản phẩm Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) tỉnh Bắc Giang đợt 2 năm 2024
Theo đó, sản phẩm Trà hoa vàng của HTX Trường Sơn (thôn Nhân Lý, xã Trường Sơn, huyện Lục Nam) được UBND tỉnh công nhận, cấp giấy chứng nhận sản phẩm OCOP đạt hạng 4 sao.
Sản phẩm OCOP được công nhận đạt 4 sao có giá trị trong thời hạn 36 tháng, kể từ ngày ký quyết định. Đồng thời, được sử dụng biểu trưng của Chương trình OCOP và thứ hạng sao in trên bao bì sản phẩm, được UBND tỉnh khen thưởng, hỗ trợ theo quy định.
HTX Trường Sơn có trách nhiệm duy trì chất lượng sản phẩm theo quy định của Chương trình OCOP, tiếp tục chuẩn hóa các sản phẩm đã được công nhận để nâng cấp sản phẩm đạt thứ hạng sao cao hơn.
Ngoài ra, ngày 10/12/2021, sản phẩm trà hoa vàng do HTX Trường Sơn Sản Xuất được trao Cup và Bằng Khen top sản phẩm Công Nghiệp Nông Thôn Tiêu Biểu Quốc Gia.
