Vì sao 9 hội ngành, hàng đồng kiến nghị bỏ quy định hợp quy trong nông nghiệp?

VNHS - Nhiều doanh nghiệp chăn nuôi cho rằng quy định công bố hợp quy khiến quá trình nhập khẩu và lưu thông sản phẩm chậm hơn đáng kể, ảnh hưởng đến nguồn cung và cơ hội kinh doanh.

Mới đây, đại diện của 9 hội và hiệp hội ngành hàng (bao gồm Hội Chăn nuôi Việt Nam, Hội Thú y Việt Nam, Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi Việt Nam, Hiệp hội Gia cầm Việt Nam, Hiệp hội Chăn nuôi gia súc lớn Việt Nam, Hiệp hội Thuốc Thú y Việt Nam, Hiệp hội Phân bón Việt Nam, Hiệp hội Sữa Việt Nam, Hội Khoa học kỹ thuật An toàn toàn thực phẩm Việt Nam) đã gửi kiến nghị lên Tổng Bí thư Tô Lâm về những bất cập trong quy định công bố hợp quy đối với ngành chăn nuôi và nông nghiệp. Các hiệp hội đều cho rằng quy định này không chỉ gây phiền hà, tăng chi phí, mà còn làm giảm sức cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp nội địa.

Quy định công bố hợp quy trong nông nghiệp là gì?

Theo quy định hiện hành, nhiều mặt hàng trong ngành nông nghiệp và chăn nuôi, đặc biệt là thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y, khi đưa ra thị trường phải được công bố hợp quy. Việc này có nghĩa là doanh nghiệp phải tự chứng nhận sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn do nhà nước ban hành, và cần phải có dấu hợp quy trên bao bì sản phẩm.

Mục tiêu của quy định này là để kiểm soát chất lượng sản phẩm và bảo vệ người tiêu dùng tuy nhiên, trên thực tế cách thức thực hiện đang gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp.

9 hội ngành hàng đồng loạt kiến nghị bỏ quy định hợp quy

Một số chuyên gia cho rằng quy định hợp quy vẫn có vai trò nhất định trong việc kiểm soát chất lượng sản phẩm nông nghiệp, đặc biệt là đối với thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y, phân bón. Tuy nhiên, cách thực thi hiện nay còn nhiều bất cập, khiến mục tiêu quản lý trở thành rào cản kinh doanh hơn là biện pháp bảo vệ người tiêu dùng.

TS. Nguyễn Thị Lan, chuyên gia về quản lý chất lượng nông sản, nhận định: "Việc kiểm soát chất lượng sản phẩm là cần thiết, nhưng quan trọng là phải có cách làm hiệu quả. Nếu thủ tục quá rườm rà, doanh nghiệp mất thời gian, mất chi phí mà không thực sự cải thiện chất lượng sản phẩm thì cần xem xét sửa đổi".

Nhiều ý kiến phân tích từ đại diện các hội ngành, hàng cũng đã chỉ ra những bất cập, gây khó khăn cho doanh nghiệp, cũng như cản trở sức cạnh tranh của các sản phẩm nông sản Việt.

Theo ông Nguyễn Xuân Dương, Chủ tịch Hội Chăn nuôi Việt Nam, việc các bộ ngành tự ban hành danh mục hàng hóa thuộc nhóm cần hợp quy đã dẫn đến tình trạng quản lý chồng chéo, không hiệu quả. Ông Dương cho rằng, quy định chỉ nên đưa ra các tiêu chí kỹ thuật ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, môi trường và an ninh quốc gia, thay vì áp đặt kiểm soát lên quá nhiều sản phẩm.

Đại diện Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi Việt Nam cũng bày tỏ quan điểm, việc công bố hợp quy vừa làm mất thời gian vừa làm tăng chi phí lên đáng kể. Doanh nghiệp cứ phải chi hàng chục triệu đồng cho mỗi lần đăng ký hợp quy, chưa kể chi phí kiểm định, kiểm nghiệm định kỳ. Điều này khiến giá thành sản phẩm cao hơn so với các nước trong khu vực, làm giảm sức cạnh tranh của nông sản Việt Nam.

Cho rằng quy định này mang nặng tính hình thức hơn là thực chất, TS. Ninh Thị Len, đại diện Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi Việt Nam chỉ rõ, có nhiều sản phẩm dù đã có chứng nhận chất lượng từ các tổ chức quốc tế, khi nhập khẩu vào Việt Nam vẫn phải làm lại thủ tục công bố hợp quy, dẫn đến tốn kém không cần thiết.

Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp chăn nuôi cho rằng quy định công bố hợp quy khiến quá trình nhập khẩu và lưu thông sản phẩm chậm hơn đáng kể, ảnh hưởng đến nguồn cung và cơ hội kinh doanh. Việc chờ đợi thủ tục kiểm nghiệm, dán nhãn hợp quy khiến nhiều lô hàng bị chậm tiến độ, gây thiệt hại cho cả nhà sản xuất lẫn nông dân. Ông Nguyễn Văn Tuế, đại diện Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi Việt Nam, cũng chỉ ra rằng nhiều quốc gia không áp dụng quy định này, hoặc đơn giản hóa thủ tục hơn, giúp doanh nghiệp linh hoạt hơn trong kinh doanh.

9 hội ngành hàng kiến nghị sửa đổi gì trong quy định hợp quy?

Trên tinh thần mong muốn thủ tục đơn giản và linh hoạt, 9 hội ngành hàng đã đưa ra một số đề xuất nhằm điều chỉnh quy định hợp quy theo hướng hợp lý hơn: Thứ nhất, là quy định hợp quy chỉ áp dụng công bố hợp quy đối với những sản phẩm thực sự có nguy cơ cao về an toàn thực phẩm, môi trường hoặc sức khỏe con người. Loại bỏ yêu cầu công bố hợp quy đối với sản phẩm nhập khẩu đã có chứng nhận quốc tế.

Bên canh đó, làm sao để đơn giản hóa thủ tục hợp quy, rút ngắn thời gian xét duyệt để không làm gián đoạn nguồn cung. Đồng thời, tăng cường hậu kiểm thay vì bắt buộc tiền kiểm, giúp doanh nghiệp tự chịu trách nhiệm nhưng vẫn đảm bảo chất lượng.

Việc 9 hội ngành hàng đồng loạt kiến nghị lên Tổng Bí thư Tô Lâm cho thấy mức độ quan trọng của vấn đề này trong cộng đồng doanh nghiệp nông nghiệp. Các doanh nghiệp đều mong muốn có sự điều chỉnh, vừa gỡ khó cho doanh nghiệp cũng như tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm nông nghiệp quốc nội trên thị trường quốc tế.