Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), cà chua đạt 20/20 điểm trên thang đánh giá sức khỏe dành cho rau củ quả. Một quả cà chua cỡ vừa chỉ chứa khoảng 22 calo, 1 g chất béo, 6 mg natri và 3 g đường, nhưng lại giàu dưỡng chất quan trọng.
 |
Cà chua (tên khoa học: Solanum lycopersicum) không chỉ phổ biến, giá rẻ mà còn dễ trồng. Với vị chua nhẹ, ngọt thanh và màu sắc bắt mắt, quả cà chua là nguyên liệu không thể thiếu trong nhiều món ăn.
Cà chua có nguồn gốc từ Trung và Nam Mỹ, sau đó được di thực sang châu Âu và châu Á từ thế kỷ 16–17. Quả thường hình tròn hoặc hơi bầu dục, có màu đỏ, vàng hoặc xanh tùy giống.
Tại Việt Nam, cà chua được trồng khắp cả nước. Một số vùng nổi tiếng với năng suất và chất lượng cao gồm Lâm Đồng, Sơn La, Hà Nội… Ở Lâm Đồng, cà chua có thể thu hoạch quanh năm nhờ khí hậu mát mẻ và đất giàu dinh dưỡng, trong khi ở đồng bằng Bắc Bộ, mùa vụ tập trung vào vụ hè thu và đông xuân. Là loại cây ngắn ngày, chỉ sau 60–90 ngày gieo trồng, người dân đã có thể thu hoạch.
Quả chín mọng thường có vị ngọt thanh, hơi chua dịu, nước quả mọng và mùi thơm đặc trưng. Cà chua có thể chế biến đa dạng: ăn sống trong salad, ép nước, nấu canh, xào, làm nước sốt cho mì Ý, pizza hoặc kết hợp với thịt, cá. Ngoài ra, cà chua còn được đóng hộp để sử dụng quanh năm.
 |
Tại các chợ và siêu thị, giá cà chua dao động theo giống, mùa vụ và vùng trồng. Cà chua đỏ thường có giá từ 10.000–30.000 đồng/kg, cà chua bi hoặc giống nhập khẩu có thể lên tới 80.000 đồng/kg.
Khi mua, nên chọn quả chín đều, đỏ tự nhiên, hơi mềm nhưng đàn hồi, cuống xanh tươi, vỏ căng bóng, không nứt nẻ. Tránh quả quá mềm, nhũn hoặc có đốm nâu – dấu hiệu cà chua đã hỏng. Một số hộ dân miền Bắc còn trồng cà chua trái vụ hoặc trong nhà kính để tăng năng suất và giá trị kinh tế.
Hỗ trợ hấp thụ sắt: Nhờ giàu vitamin C, cà chua giúp cơ thể hấp thụ sắt hiệu quả, góp phần tạo hemoglobin và myoglobin – protein vận chuyển oxy trong cơ thể.
Giúp vết thương nhanh lành: Vitamin C trong cà chua hỗ trợ tổng hợp collagen, thúc đẩy quá trình lành vết thương.
Cải thiện tâm trạng: Các chất chống oxy hóa, đặc biệt là lycopene, có thể giúp cải thiện tâm trạng và giảm căng thẳng.
Bảo vệ sức khỏe đôi mắt: Lycopene, vitamin A và C giúp phòng ngừa bệnh quáng gà, thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể.
Cung cấp vitamin C: Một cốc cà chua cung cấp khoảng 27% nhu cầu vitamin C hàng ngày, tăng cường miễn dịch và chống viêm.
Tốt cho đường ruột: Cà chua giúp cân bằng vi khuẩn đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa, phòng ngừa một số bệnh về gan và ung thư.
Hỗ trợ tim mạch: Các chất chống oxy hóa trong cà chua giảm viêm, bảo vệ mạch máu và duy trì sức khỏe tim.
Cà chua là thực phẩm bổ dưỡng nhưng cần ăn đúng cách. Tuy nhiên lưu ý không ăn hạt cà chua, cà chua xanh hoặc ăn lúc đói để tránh khó tiêu hoặc ngộ độc. Không nấu quá lâu để giữ vitamin và hương vị, đồng thời không để cà chua quá lâu vì dễ bị vi sinh vật gây hỏng.
