Định danh số cho sinh vật cảnh: “Chạm” để kết nối

Tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2023 và triển khai nhiệm vụ năm 2024 của ngành nông nghiệp, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) Lê Minh Hoan đã tặng Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chiếc bình gốm nghệ thuật đặc biệt, trên đó có khắc chữ nổi lời di huấn sâu sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Nông dân ta giàu thì nước ta giàu. Nông nghiệp ta thịnh thì nước ta thịnh”. Bộ trưởng Lê Minh Hoan (nay là Phó Chủ tịch Quốc hội) nhấn mạnh: "Nhãn mã hóa hình dấu vân tay trên bình gốm gợi mở về “chạm để kết nối” ngành nông nghiệp bằng công nghệ số nhằm chia sẻ, xử lý công việc với đa dạng ngành nghề, lĩnh vực, tích hợp đa giá trị cho sản phẩm nông nghiệp, nông thôn.”

Chiếc bình gốm là sản phẩm OCOP 5 sao đầu tiên – gốm men Suối Ngọc của nghệ nhân Trần Đức Tân, Giám đốc HTX sản xuất kinh doanh gốm sứ Tân Thịnh (Bát Tràng, Gia Lâm, Hà Nội) được gắn thêm “nhãn mã hóa” bằng công nghệ Nomion của Phygital Labs, giúp định danh số sản phẩm bằng một con chip điện tử. Theo đó, chỉ cần chạm chiếc điện thoại thông minh lên nhãn mã hóa, màn hình sẽ hiển thị đường dẫn cung cấp tất cả thông tin về nghệ nhân, về nguồn gốc, quá trình sáng tạo, chế tác, tên gọi…

Chiếc bình gốm đã được định danh.

Với nhãn mã hóa này, sản phẩm làng nghề Bát Tràng “tinh hoa từ đất - sinh ra từ lửa” ngay lập tức được thổi hồn bằng câu chuyện kể gắn liền với tác phẩm ẩn chứa tinh hoa của mỗi làng nghề vừa độc đáo, vừa sống động, khác hẳn với trước đây khi các nghệ nhân có thể tạo ra được sản phẩm tinh xảo, nhưng lại chưa thể lan tỏa được câu chuyện đó đến tất cả cộng đồng người Việt và vươn ra thế giới.

Trao đổi với tạp chí Việt Nam hương sắc về công nghệ này, ông Tony Trương, Giám đốc giải pháp Phygital Labs chia sẻ: “Khái niệm vật lý số (phygital) là thuật ngữ kết hợp giữa physical (vật lý) và digital (kỹ thuật số). Vật lý số được sinh ra từ việc kết hợp các sự phát triển từ công nghệ điện toán, thực tế tăng cường (AR) và thực tế ảo (VR). Việt Nam hiện có vô số làng nghề, vô số tác phẩm, tài sản, sản phẩm rất giá trị mà vì sự hữu hạn của không gian, thời gian, những câu chuyện chưa được kể hoặc chưa được kể đầy đủ. Ngay cả khi đã được kể đầy đủ, các câu chuyện không được gắn kết chặt chẽ với sản phẩm vật lý, khó được lan tỏa rộng rãi và gia tăng giá trị”.

Giải pháp công nghệ mà Phygital Labs đưa ra có tên là Nomion với chức năng định danh số vạn vật. Nomion tạo nên tính duy nhất cho từng sản phẩm vật lý bằng công nghệ RFID (nhận dạng đối tượng bằng sóng vô tuyến) và blockchain (công nghệ chuỗi khối). Công nghệ này bảo đảm tính minh bạch, độc bản của sản phẩm trên cả không gian thực và không gian số.

Một số sản phẩm độc bản đã được định danh.

Thông qua chip thông minh định danh, Phygital Labs ứng dụng thêm công nghệ LiDAR (quét và đo tia sáng hồng ngoại) và VR/AR (thực tế ảo, thực tế tăng cường) để đưa các sản phẩm vật lý lên môi trường số, góp phần gia tăng giá trị sản phẩm và trở thành mảnh ghép quan trọng của nền kinh tế số. Như vậy, vật lý số sẽ là cánh cổng kết nối thế giới thực và thế giới số, là nơi hai thế giới hội tụ và tồn tại song song. Đây sẽ là một dòng doanh thu hoàn toàn mới, tái định hình những chuẩn mực truyền thống và kiến tạo nền kinh tế số đầy tiềm năng.

Trong lĩnh vực sinh vật cảnh, ông Tony Trương chia sẻ: “Trước đây, khi công nghệ chưa phát triển thì đối với mỗi tác phẩm, từ người kinh doanh cho tới người chơi hầu như phải tới tận nơi để “thấy” tận mắt, “sờ” tận tay vào hiện vật. Tuy nhiên, với công nghệ gắn chip định danh Nomion của Phygital Labs thì chủ nhân của các tác phẩm có thể chủ động quay phim, chụp ảnh, kể chuyện… rồi đẩy lên không gian mạng các tác phẩm tâm đắc nhất của mình phục vụ cộng đồng và những người đam mê lĩnh vực này.

Hiện nay, đã có một số cá nhân, tổ chức chuyên cung cấp cây cảnh (dòng cây Bonsai) và đá cảnh tìm tới Phygital Labs để tìm kiếm cơ hội hợp tác bằng giải pháp gắn chip định danh, giúp người dùng được tiếp cận với câu chuyện về hành trình phát triển, chăm sóc, tạo tác trong từng giai đoạn của sản phẩm. Từ đó xác định chính xác giá trị thực sự của các tác phẩm sinh vật cảnh. Tôi cho rằng, sự “trung thực” về quá trình hình thành và phát triển là giá trị cốt lõi của bất cứ sản phẩm nào. Sứ mệnh của Phygital Labs là dùng công nghệ tiên phong lan tỏa được văn hóa, sản phẩm của Việt Nam và kể ra một cách tự hào về chất lượng sản phẩm, tinh hoa làng nghề và tài năng của những người nghệ nhân Việt ra toàn cầu."

Hiện nay, Phygital Labs đã tiếp cận và đưa ứng dụng của mình đến với các sản phẩm như thời trang như Ortho, sản phẩm nông nghiệp như Cà phê Le J’, The Hồ Tiêu, thủ công mỹ nghệ như Đá mỹ nghệ Non Nước, Bảo tàng di tích Cố Đô Huế, Linh vật Nghê Văn Miếu - Quốc Tử Giám… để định danh số, đưa lên bảo tàng số sau đó dùng để phục vụ giáo dục, quảng bá, triển lãm và thương mại sản phẩm.

Một con nghê quý đã được định danh.

Ví dụ, với bảo tàng trên không gian số, khách hàng có thể xem xét từng loại sản phẩm gốm điêu khắc được định danh số, có thể tìm hiểu nguồn gốc, lịch sử, từng câu chuyện văn hoá gắn với sản phẩm này. Khách hàng có thể mua sản phẩm mà không phải lo lắng về thương hiệu, chất lượng hay sự minh bạch của sản phẩm.

Phải có nhiều sản phẩm của Việt Nam trên không gian vật lý số thì mới có thể đưa câu chuyện về Việt Nam đi xa. Kế hoạch của Phygital Labs trong năm 2025 là tập trung phát huy tối đa tính ứng dụng của công nghệ mới tại thị trường Việt Nam với việc ứng dụng vào các lĩnh vực như văn hóa, thủ công mỹ nghệ, nông nghiệp, nghệ thuật… Xa hơn nữa, trong vòng 2 năm tới, sẽ tiến ra Đông Nam Á. Đây là thị trường hàng trăm triệu dân có dư địa để phát triển khá lớn vì giàu tính lịch sử, văn hóa và là “miền đất mới” đối với thế giới.

“Tôi tin là trong 5-10 năm nữa, vật lý số - định danh vạn vật sẽ trở thành mắt xích thiết yếu trong quy trình công nghệ như cách mà AI, Chat GPT hiện tại đang len lỏi vào các ngành nghề trong cuộc sống. Đội ngũ Phygital Labs sẽ là ngọn cờ tiên phong để thực hiện được mong ước lan tỏa văn hóa, sản phẩm Việt Nam ra toàn cầu”, CSO của Phygital Labs chia sẻ.