Những năm gần đây, dịch bệnh trên tôm nước lợ diễn biến phức tạp khiến hàng loạt ao nuôi phải bỏ hoang. Việc tận dụng diện tích này để nuôi cá chim vây vàng được xem là giải pháp hợp lý, vừa đa dạng hóa đối tượng nuôi, vừa giúp người dân cải thiện thu nhập. Loài cá này có khả năng thích nghi tốt, phát triển nhanh, dễ chăm sóc và đặc biệt ít dịch bệnh hơn so với tôm.
 |
| Đoàn cán bộ Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp với Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh kiểm tra và hướng dẫn bà con nông dân kỹ thuật nuôi. (Ảnh: Xuân Bắc) |
Nắm bắt xu hướng đó, nhiều hộ nuôi trồng thủy sản ở Hà Tĩnh đã thử nghiệm nuôi cá chim vây vàng trên những vùng nuôi tôm kém hiệu quả. Thực tế cho thấy, cá có thể nuôi đơn hoặc nuôi ghép trong ao tôm, góp phần hạn chế dịch bệnh, đồng thời cải thiện môi trường nuôi.
Tại xã Thạch Khê, Hà Tĩnh đầu năm 2025, Công ty TNHH Trí Đức Hà Tĩnh đã chuyển đổi 1,3 ha ao nuôi tôm thường xuyên bị dịch bệnh sang nuôi cá chim vây vàng thương phẩm. Sau 5 tháng thả giống, cá đạt trọng lượng bình quân từ 0,5–0,6 kg/con, sinh trưởng tốt. Đại diện doanh nghiệp cho biết, mặc dù lợi nhuận chưa cao bằng nuôi tôm thẻ chân trắng, song mô hình nuôi cá chim vây vàng ít rủi ro, đầu ra ổn định, thị trường tiêu thụ ngày càng mở rộng.
Ông Phạm Văn Huy – Giám đóc công ty THHH Trí Đức Hà Tĩnh cho biết: Theo kinh nghiệm của đơn vị, để nuôi cá đạt hiệu quả cao trong vùng thường xảy ra ô nhiễm, người nuôi cần đầu tư theo hướng công nghiệp và thâm canh, trang bị hệ thống quạt nước, giàn sục khí đầy đủ nhằm xử lý khí độc trong ao. Nếu thực hiện đúng quy trình kỹ thuật, mô hình này có thể mang lại hiệu quả bền vững và lâu dài.
 |
Cá chim vây vàng – “cứu cánh” cho vùng nuôi tôm kém hiệu quả ở Hà Tĩnh. (Ảnh: Xuân Bắc) |
Không chỉ doanh nghiệp, nhiều hộ dân cũng mạnh dạn chuyển đổi. Đầu năm 2023, được Trung tâm Khuyến nông tỉnh hỗ trợ, ông Nguyễn Văn Mai ở tổ dân phố Yên Hà, xã Thiên Cầm, đã cải tạo 0,5 ha ao nuôi tôm cũ để thả cá chim vây vàng. Sau thời gian nuôi thử, cá phát triển nhanh, ít dịch bệnh, chi phí đầu tư thấp hơn so với tôm. Nhận thấy hiệu quả, ông Mai tiếp tục mở rộng diện tích lên 3.000 m², thả khoảng 4.000 con giống mỗi năm, cho sản lượng từ 2–3 tấn cá thương phẩm, mang lại nguồn thu ổn định.
Hiện nay, diện tích nuôi trồng thủy sản mặn lợ ở Hà Tĩnh vẫn còn lớn, nhưng phần nhiều hạ tầng đã xuống cấp. Trong bối cảnh đó, mô hình nuôi cá chim vây vàng được xem là hướng đi phù hợp, giúp tận dụng diện tích bỏ hoang, đồng thời cải thiện chất lượng môi trường và đa dạng hóa đối tượng nuôi.
 |
| Loài cá này có khả năng thích nghi tốt, phát triển nhanh, dễ chăm sóc và đặc biệt ít dịch bệnh hơn so với tôm. Ảnh: Xuân Bắc |
Để có cơ sở nhân rộng, năm 2025, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp với Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh triển khai dự án “Xây dựng mô hình nuôi cá chim vây vàng trong vùng nuôi tôm kém hiệu quả gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm”. Mục tiêu nhằm hoàn thiện quy trình kỹ thuật, hỗ trợ người dân áp dụng đồng bộ các giải pháp từ khâu xử lý ao hồ, chọn giống, chăm sóc đến thu hoạch, đảm bảo hiệu quả và bền vững.
Ông Nguyễn Văn Hòa, thôn 6, xã Thiên Cầm, là một trong hai hộ tham gia mô hình thí điểm với diện tích 0,5 ha, thả 15.000 con giống. Sau hơn 6 tháng chăm sóc, cá đạt tỷ lệ sống 75%, trọng lượng trung bình 0,5 kg/con, sản lượng ước đạt 5,5 tấn. Với giá bán 130.000–140.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí, ông thu lãi hơn 200 triệu đồng.
 |
| Mô hình nuôi cá chim vây vàng hiệu quả hơn và được nhân rộng diện tích ao hồ nuôi ngày càng rộng lớn. (Ảnh: Quang Toản) |
Theo ông Hòa, cá chim vây vàng có tốc độ sinh trưởng nhanh, dễ chăm sóc, chi phí đầu tư vừa phải và đặc biệt ít gặp rủi ro dịch bệnh. Tuy nhiên, khi nuôi trên các ao từng nuôi tôm, người dân cần đặc biệt chú trọng khâu cải tạo ao, xử lý nguồn nước và duy trì môi trường nuôi ổn định. “Trong ao phải có máy sục khí để đảm bảo oxy hòa tan, định kỳ 3–5 ngày thay nước một lần nhằm giữ môi trường sạch, hạn chế khí độc và mầm bệnh”, ông chia sẻ.
 |
| Liên tục mở rộng ao, hồ nuôi. Tạo thu nhập cao cho người dân. (Ảnh: Quang Toản) |
Kết quả bước đầu từ các mô hình cho thấy, cá chim vây vàng hoàn toàn có thể phát triển tốt tại các vùng nuôi tôm cũ nếu được đầu tư bài bản, tuân thủ đúng quy trình kỹ thuật. Đây không chỉ là giải pháp thay thế phù hợp cho những vùng nuôi tôm kém hiệu quả, mà còn góp phần chuyển đổi cơ cấu vật nuôi theo hướng bền vững, nâng cao thu nhập cho người dân ven biển Hà Tĩnh.
