Ở nhiều vùng quê Việt Nam, lá nguyệt quế chỉ là thứ cây bụi xanh, rụng đầy góc vườn mà ít người để mắt tới. Thế nhưng, chính những chiếc lá tưởng chừng tầm thường ấy lại mang trong mình hương thơm đặc biệt, đủ sức chinh phục những căn bếp khó tính nhất ở nước ngoài và được định giá tới cả triệu đồng mỗi kg.
Cây nguyệt quế thường mọc một cách tự nhiên, chẳng cần ai chăm bón. Người dân dễ dàng bắt gặp loài cây bụi xanh mướt này trong những khu vườn nhỏ, trên triền đồi hay dọc theo những con suối có độ ẩm cao.
 |
Vốn là cây bụi lâu năm, xanh tốt quanh năm, cây có đặc điểm cành nhiều, lá mọc so le, bề mặt lá dày, mịn, xanh sẫm, hình mác và có mép lá hơi gợn sóng. Vẻ ngoài không mấy nổi bật, nhưng giá trị thực sự của loại lá này nằm ở mùi hương tinh tế: dịu nhẹ, dễ chịu, vừa giúp tinh thần thư giãn vừa mang đến vị đặc trưng cho món ăn. Chính mùi thơm ấy đã khiến lá nguyệt quế trở thành gia vị quen thuộc trong ẩm thực và dược liệu quý trong y học.
Người trồng hoặc thu hái thường cho rằng lá nguyệt quế có thể thu hoạch quanh năm. Tuy nhiên, để đạt được hương vị đậm sâu nhất, lá cần được phơi khô từ 48 – 72 giờ sau khi hái. Chỉ một hoặc hai lá nhỏ bỏ vào nồi canh, nước hầm, món kho hay khi ướp thịt, hương thơm đã đủ lan tỏa và tạo nên vị riêng biệt. Đây cũng chính là lý do nhiều đầu bếp quốc tế đánh giá cao loại gia vị tưởng chừng bình thường này.
Không chỉ dừng lại ở ẩm thực, nguyệt quế còn được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp khác. Tinh dầu chiết xuất từ lá nguyệt quế là nguyên liệu sản xuất nước hoa, xà phòng, đồ uống, pho mát, rượu và thậm chí cả các sản phẩm chăm sóc răng miệng. Nhờ vậy, nhu cầu tiêu thụ loại lá này trên thế giới ngày một tăng cao, kéo theo giá trị kinh tế vượt xa suy nghĩ của nhiều người.
 |
 |
Tại Việt Nam, trên các chợ truyền thống hoặc cửa hàng gia vị, 100 gram lá nguyệt quế khô chỉ có giá khoảng 50.000 – 70.000 đồng. Thế nhưng, khi xuất khẩu sang Mỹ hay châu Âu, mức giá được đẩy lên tới 1,5 – 2 triệu đồng/kg. Con số này khiến không ít người bất ngờ, bởi thứ lá mà ở quê nhà đôi khi còn chẳng ai để ý tới, ra nước ngoài lại trở thành “gia vị xa xỉ”.
Ngành xuất khẩu gia vị của Việt Nam nhiều năm qua vẫn dựa vào những sản phẩm quen thuộc như quế, hồi, hồ tiêu. Song, lá nguyệt quế đang dần khẳng định vị thế khi mang về nguồn thu không nhỏ, góp phần vào tổng kim ngạch xuất khẩu hàng trăm triệu USD mỗi năm. Hiện sản phẩm này đã có mặt tại nhiều thị trường khó tính như Ấn Độ, Bangladesh, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Mỹ và các nước thuộc Liên minh châu Âu.
Ngoài lá tươi, các doanh nghiệp còn chế biến nguyệt quế thành nhiều dạng khác nhau để đáp ứng thị hiếu và thuận tiện vận chuyển: lá khô nguyên bản, lá đông lạnh giữ nguyên màu và hương, bột xay mịn, hay tinh dầu chiết xuất phục vụ công nghiệp. Chính sự đa dạng trong hình thức chế biến này đã giúp nguyệt quế Việt Nam ngày càng được ưa chuộng trên thị trường toàn cầu.
 |
Từ loài cây mọc dại, ít được chú ý, nguyệt quế đã vươn mình thành mặt hàng xuất khẩu có giá trị. Điều đó cũng cho thấy tiềm năng của những loại cây gia vị, dược liệu bản địa nếu được khai thác đúng cách và kết nối với thị trường quốc tế. Biết đâu, một ngày nào đó, những chiếc lá bình dị trong vườn nhà Việt Nam sẽ trở thành “vàng xanh” mang lại thu nhập cao cho người nông dân.
