Từ năm 2024, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Chăn nuôi Gia cầm Vigova (VIGOVA) bắt đầu nghiên cứu giống gà đặc biệt có khả năng đẻ trứng vỏ màu xanh ngọc. Đây là một trong những hướng đi mới trong phát triển chăn nuôi gia cầm đặc sản, hướng đến nhu cầu ngày càng cao về thực phẩm sạch, lạ và dinh dưỡng.
Điểm nổi bật nhất của giống gà này chính là khả năng cho gần như 100% trứng có vỏ màu xanh ngọc – đặc điểm rất hiếm trong các giống gà phổ biến hiện nay. Màu vỏ này hình thành từ sắc tố biliverdin – một hợp chất sinh học có nguồn gốc từ quá trình phân hủy heme, thường tích tụ trong tuyến vỏ trứng. Đặc điểm này trước đây chủ yếu xuất hiện ở các giống gà quý hiếm như Araucana (Nam Mỹ).
Bên cạnh màu vỏ độc đáo, giống gà này còn sở hữu ngoại hình ấn tượng: lông, mỏ và chân đều đen, tương tự một số giống gà bản địa như gà ác. Thịt và xương gà cũng có màu đen, mang lại giá trị cảm quan khác biệt, phù hợp với xu hướng tiêu dùng sản phẩm “độc lạ” và giàu dưỡng chất.
 |
| Giống gà đen đặc sản được Trung tâm VIGOVA nghiên cứu và phát triển, sở hữu ngoại hình khỏe mạnh, thịt và xương đen, phù hợp với thị hiếu tiêu dùng thực phẩm bồi bổ. Ảnh: Lê Bình/ Báo Nông nghiệp và Môi trường. |
Theo đánh giá của Trung tâm VIGOVA, giống gà trứng xanh không chỉ thu hút bởi vẻ ngoài mà còn cho thấy hiệu quả kinh tế rõ rệt trong thực tế chăn nuôi. Gà mái trưởng thành có khối lượng từ 1,3–1,4kg, gà trống đạt 1,7–1,8kg. Khi vào giai đoạn sinh sản, gà tiêu thụ khoảng 80g thức ăn mỗi ngày – mức tiêu hao hợp lý cho mô hình nuôi thương phẩm.
Tỷ lệ sống của gà tại Trung tâm đạt trên 96%, cho thấy khả năng thích nghi cao trong cả hai hình thức nuôi: bán chăn thả và công nghiệp. Điều này mở ra hai hướng phát triển rõ ràng cho người nuôi: vừa có thể khai thác trứng đặc sản từ gà mái, vừa có thể sử dụng gà trống để lấy thịt đen – sản phẩm được ưa chuộng trong các món ăn bồi bổ sức khỏe.
Đây là điểm mạnh giúp người chăn nuôi tối ưu hóa giá trị trên cùng một đàn gà, giảm thiểu rủi ro và tăng hiệu quả kinh tế theo chuỗi.
 |
| Trứng gà xanh ngọc (phải) có vỏ dày, lòng đỏ đậm, giàu biliverdin và chất chống oxy hóa, được đánh giá cao về dinh dưỡng so với trứng thông thường (trái). Ảnh: Lê Bình/ Báo Nông nghiệp và Môi trường. |
Trứng của giống gà này không chỉ gây chú ý bởi màu vỏ xanh ngọc, mà còn được đánh giá cao về thành phần dinh dưỡng. Theo Thạc sĩ Nguyễn Đức Thỏa – Phó Giám đốc Trung tâm VIGOVA, trứng xanh chứa hàm lượng biliverdin và hợp chất chelate kẽm cao hơn so với trứng thông thường. Đây là những chất có đặc tính chống oxy hóa mạnh, hỗ trợ miễn dịch và bảo vệ tế bào khỏi tổn thương.
Ngoài ra, vỏ trứng xanh thường dày hơn, giúp kéo dài thời gian bảo quản và duy trì chất lượng bên trong. Mỗi quả trứng có trọng lượng trung bình 38–40g, lòng đỏ đậm, vị béo và thơm, phù hợp với khẩu vị của người tiêu dùng cũng như dễ dàng sử dụng trong các món ăn bổ dưỡng cho trẻ em và người cao tuổi.
Để duy trì năng suất và chất lượng trứng, các chuyên gia khuyến nghị người nuôi cần đặc biệt chú trọng chế độ ăn trong giai đoạn đầu sinh sản, đồng thời đảm bảo chuồng trại sạch sẽ, thoáng khí để hạn chế bệnh và stress cho vật nuôi.
Không chỉ dừng lại ở trứng, thịt của giống gà trứng xanh (đặc biệt là gà trống) cũng có giá trị dinh dưỡng cao. Với đặc điểm thịt đen, ít cholesterol xấu và giàu protein, loại thịt này từ lâu đã được sử dụng trong các món ăn phục hồi sức khỏe như gà hầm thuốc Bắc, cháo gà đen, gà hấp sâm…
Thịt gà đen cũng chứa nhiều khoáng chất thiết yếu như sắt, kẽm, vitamin nhóm B – những thành phần quan trọng cho hệ miễn dịch và chuyển hóa năng lượng trong cơ thể.
Tuy nhiên, để giữ trọn giá trị dinh dưỡng, việc chế biến thịt gà đen cũng cần kỹ thuật phù hợp. Gà nên được sơ chế sạch, giữ nguyên lớp da và ưu tiên các phương pháp nấu lành mạnh như luộc, hấp, hầm. Nếu áp dụng các kỹ thuật như chiên hoặc nướng, cần kiểm soát nhiệt độ để tránh làm mất đi độ ngọt tự nhiên và màu sắc đặc trưng của thịt.
Trên thị trường hiện nay, nhu cầu tiêu dùng các sản phẩm thực phẩm có nguồn gốc bản địa, tự nhiên và có giá trị bồi bổ đang tăng mạnh. Sự xuất hiện của giống gà trứng xanh đáp ứng đầy đủ các tiêu chí này: hình thức lạ, giá trị dinh dưỡng cao, thân thiện với mô hình chăn nuôi quy mô vừa và nhỏ.
Đây là điều kiện thuận lợi để phát triển giống gà này theo hướng sản phẩm OCOP (chương trình mỗi xã một sản phẩm), hướng tới nhóm thực phẩm cao cấp phục vụ nhà hàng, du lịch nông nghiệp và thị trường xuất khẩu.
Theo đánh giá của các chuyên gia trong ngành chăn nuôi, giống gà trứng xanh không chỉ là kết quả của nghiên cứu giống vật nuôi mới, mà còn là một giải pháp thiết thực trong chuyển đổi mô hình chăn nuôi từ số lượng sang chất lượng. Với sự đầu tư bài bản và hỗ trợ từ các trung tâm nghiên cứu, giống gà này hoàn toàn có thể trở thành sản phẩm chủ lực trong phân khúc đặc sản nông nghiệp Việt Nam.
