Từ bao đời nay, núi rừng trung du và miền núi phía Bắc vẫn lưu giữ một loài cây nhỏ bé nhưng giá trị lại vô cùng to lớn – đó chính là trà hoa vàng, hay còn gọi là kim hoa trà, chè hoa vàng. Thuộc họ Chè (Theaceae), cây phát triển tốt ở những nơi khí hậu mát mẻ, ẩm và có bóng râm. Chính điều kiện tự nhiên đặc thù ấy đã giúp loài cây này trở thành báu vật, không chỉ về mặt kinh tế mà còn ở giá trị y học, được nhiều người mệnh danh là thần dược “quý như vàng”.
Khác với nhiều loại thảo dược khác, trà hoa vàng có thể sử dụng gần như toàn bộ – từ lá, búp non đến hoa. Trong đó, lá và búp non có thể thu hái quanh năm mà không làm giảm dược tính của cây. Riêng hoa trà vàng lại đặc biệt quý giá. Thời điểm thu hoạch tốt nhất là vào khoảng tháng 3 – 4, khi hoa đạt độ chín sinh học, chứa hàm lượng cao các dưỡng chất có lợi.
Hoa sau khi hái có thể dùng tươi hoặc được chế biến thành trà hoa vàng khô. Để tạo ra 1kg trà khô chất lượng, cần từ 6 – 10kg hoa tươi. Chính vì vậy, giá thành của loại trà này vô cùng cao. Nếu hoa tươi chỉ dao động khoảng 600.000 đồng/kg, thì trà hoa vàng khô có thể đạt mức 15 – 20 triệu đồng/kg, trở thành một trong những loại trà đắt đỏ bậc nhất tại Việt Nam.
 |
Không phải ngẫu nhiên trà hoa vàng được tôn vinh là “nữ hoàng của các loại trà”. Đông y cho rằng loài thảo dược này có tính bình, vị ngọt, hương thơm nhẹ, quy vào ba kinh Tâm – Thận – Can. Uống trà hoa vàng giúp thanh nhiệt, giải độc, điều hòa cơ thể, tăng cường chức năng gan, ngăn ngừa nhiều chứng bệnh mạn tính, đồng thời hỗ trợ giấc ngủ ngon và sâu hơn.
Y học hiện đại cũng đã chứng minh nhiều lợi ích nổi bật của trà hoa vàng. Trong hoa có chứa saponin, polyphenol, flavonoid – những hợp chất chống oxy hóa mạnh, có khả năng trung hòa các gốc tự do, bảo vệ tế bào, làm chậm quá trình lão hóa. Ngoài ra, trà còn có tác dụng giảm cholesterol, hạ lipid máu, từ đó hỗ trợ tim mạch, điều hòa huyết áp và giảm nguy cơ đột quỵ.
Không chỉ dừng lại ở tim mạch, các hoạt chất trong trà hoa vàng còn có khả năng:
Kiểm soát đường huyết, hỗ trợ phòng ngừa và điều trị tiểu đường.
Kháng viêm, kháng khuẩn, tăng cường sức đề kháng.
Hỗ trợ điều trị ung thư trong một số trường hợp nhờ khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ác tính.
An thần, giảm căng thẳng, giúp ngủ ngon, cải thiện tình trạng mất ngủ kéo dài.
Ngăn ngừa hình thành huyết khối, giảm nguy cơ tai biến.
Hỗ trợ thần kinh trong các bệnh lý như Alzheimer, Parkinson.
Giúp giảm cân, giữ vóc dáng nhờ tác dụng thúc đẩy chuyển hóa.
Có thể nói, hiếm có loại thảo dược nào lại hội tụ nhiều công dụng đa dạng và toàn diện như trà hoa vàng.
 |
Để thưởng thức trọn vẹn hương vị và dưỡng chất, người dùng nên lấy khoảng 6 – 10 bông hoa cho vào ấm hoặc bình thủy tinh, hãm với nước sôi trong 10 – 15 phút. Trà thành phẩm có màu vàng óng, hương thơm dịu, vị hơi đắng nhưng để lại hậu ngọt dễ chịu. Tốt nhất nên uống vào buổi sáng sau bữa ăn để phát huy tác dụng, có thể dùng hàng ngày.
Một số lưu ý quan trọng:
Không nên uống khi bụng đói, vì dễ gây cảm giác cồn cào khó chịu.
Không dùng trà đã để qua đêm, tránh sản sinh độc tố.
Người đang điều trị bệnh và dùng thuốc tây y nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để tránh tương tác thuốc.
