Nghị quyết 57-NQ/TW do Bộ Chính trị ban hành ngày 22/12/2024 đánh dấu một cột mốc quan trọng trong chiến lược phát triển dài hạn của đất nước, đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu đang đối mặt với những thách thức to lớn như biến đổi khí hậu, cạn kiệt tài nguyên, và áp lực chuyển đổi mô hình tăng trưởng. Trong đó, vai trò của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được xác định là trụ cột trung tâm, giữ vai trò then chốt trong nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Chiều ngày 5/5, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức họp báo công bố Kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
 |
| Thứ trưởng Phùng Đức Tiến chủ trì buổi họp báo |
Phát biểu tại buổi họp báo trước thềm hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết, ngày 10/05/2025, tại Trung tâm Văn hóa Kinh Bắc, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với UBND tỉnh Bắc Ninh tổ chức Hội nghị triển khai kế hoạch thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia ngành Nông nghiệp và Môi trường. Hội nghị được tổ chức nhằm triển khai kịp thời, có hiệu quả Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 193/2025/QH15 của Quốc hội, Nghị quyết số 71/NQ-CP và Nghị định số 88/2025/NĐ-CP của Chính phủ, Quyết định số 503/QĐ-BNNMT ngày 27/3/2025 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia trong ngành Nông nghiệp và Môi trường. Đây là nguồn cổ vũ rất lớn cho những người làm công tác nghiên cứu, nhất là trong bối cảnh cả nước đang vươn mình vào kỷ nguyên mới.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, trong bối cảnh của cuộc cách mạng Chuyển đổi số, lần đầu tiên tại Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị, khoa học công nghệ cùng với đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số được đặt lên vị trí “là đột phá quan trọng hàng đầu” với những mục tiêu quan trọng, cụ thể cùng các giải pháp quyết liệt chưa từng có. Ngày 27/03/2025, Bộ Nông nghiệp và Mội trường đã ban hành Quyết định số 503/QĐ-BNNMT về Kế hoạch đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; trong đó, tập trung vào 7 nhiệm vụ then chốt để tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia của ngành, đó là: (1) Nâng cao nhận thức, đổi mới tư duy, quyết tâm chính trị mạnh mẽ trong toàn ngành Nông nghiệp và Môi trường về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; (2) Hoàn thiện thể chế, đưa thể chế thành một lợi thế cạnh tranh trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; (3) Tăng cường đầu tư, hoàn thiện hạ tầng cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; (4) Phát triển, trọng dụng nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. (5) Đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo trong hoạt động của các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ; (6) Thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong doanh nghiệp về nông nghiệp và môi trường; (7) Tăng cường hợp tác quốc tế trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Cũng tại buổi họp báo, TS Nguyễn Văn Long, Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, bám sát tinh thần chỉ đạo của Trung ương Đảng, Quốc hội và Chính phủ, ngày 27/3/2025, Bộ đã ban hành Quyết định số 503/QĐ-BNNMT về Kế hoạch đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Kế hoạch đã tích hợp đầy đủ mục tiêu của hai ngành tài nguyên và môi trường, nông nghiệp và phát triển nông thôn với những chỉ tiêu cụ thể cho từng lĩnh vực.
Kế hoạch tập trung vào các nhóm nhiệm vụ lớn, then chốt để tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia của ngành. Trong đó bao gồm: Nâng cao nhận thức và đổi mới tư duy; hoàn thiện thể chế chính sách; tăng cường đầu tư, hoàn thiện hạ tầng; phát triển, trọng dụng nhân lực chất lượng cao; đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo trong hoạt động của các cơ quan trong Bộ và các doanh nghiệp; tăng cường hợp tác quốc tế, thúc đẩy chuyển giao công nghệ.
Hội nghị dự kiến có khoảng 450 – 500 đại biểu đến từ các cơ quan quản lý nhà nước, các viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp, tổ chức quốc tế và đại diện các địa phương trên cả nước. Đây là diễn đàn để các bên liên quan cùng thảo luận, chia sẻ và đề xuất những giải pháp cụ thể, khả thi nhằm đưa khoa học, công nghệ và chuyển đổi số trở thành động lực thực sự trong phát triển bền vững ngành nông nghiệp và môi trường. Điểm nhấn quan trọng của hội nghị là việc công bố Kế hoạch số 503/QĐ-BNNMT, được Bộ ban hành ngày 27/3/2025. Kế hoạch này được thiết kế bài bản, tích hợp đồng bộ các nhiệm vụ chiến lược của hai lĩnh vực tài nguyên môi trường và nông nghiệp phát triển nông thôn, thể hiện tầm nhìn liên ngành, dài hạn và sự nhất quán trong triển khai.
Điểm đặc biệt của Kế hoạch 503 là sự xác định rõ ràng bảy nhóm nhiệm vụ trọng tâm, tạo nền tảng và định hướng hành động trong giai đoạn tới. Trước hết là nâng cao nhận thức và đổi mới tư duy trong toàn ngành, nhấn mạnh yêu cầu bảo đảm tối thiểu 25% lãnh đạo các đơn vị có kiến thức chuyên sâu về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Tiếp đến là hoàn thiện thể chế và cải cách hành chính, tạo điều kiện thuận lợi về pháp lý để thúc đẩy các sáng kiến công nghệ mới. Việc tăng cường đầu tư vào hạ tầng số, phát triển và ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, tự động hóa cũng được coi là yếu tố quyết định thành công.
Ngoài ra, Kế hoạch đặt mục tiêu rõ ràng trong phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, xây dựng cơ chế thu hút các nhà khoa học, chuyên gia đầu ngành tham gia trực tiếp vào nghiên cứu, ứng dụng tại địa phương. Chuyển đổi số toàn diện trong hoạt động quản lý, sản xuất, tiêu thụ nông sản là yêu cầu bắt buộc, nhằm nâng cao hiệu quả và tính minh bạch của chuỗi giá trị nông nghiệp. Bên cạnh đó, việc tạo lập các cơ chế ưu đãi, hỗ trợ tài chính, kỹ thuật cho doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất là giải pháp thiết thực giúp thúc đẩy quá trình đổi mới công nghệ ở cấp cơ sở. Kế hoạch cũng xác định việc mở rộng hợp tác quốc tế là chìa khóa để tranh thủ nguồn lực, kinh nghiệm và công nghệ tiên tiến từ các quốc gia phát triển.
Bên lề hội nghị, 26 gian hàng trưng bày sản phẩm khoa học công nghệ được thiết lập nhằm giới thiệu các mô hình sản xuất tiên tiến, công nghệ nông nghiệp 4.0, phần mềm quản lý môi trường và các giải pháp giảm phát thải. Đây không chỉ là cơ hội để doanh nghiệp, tổ chức trong nước và quốc tế kết nối, tìm kiếm đối tác mà còn là dịp để các địa phương học hỏi, tiếp cận các ứng dụng công nghệ mới phục vụ cho chuyển đổi xanh và phát triển bền vững. Ngày 10/5, hội nghị sẽ tổ chức phiên toàn thể vào buổi sáng với sự tham gia của các lãnh đạo cấp cao, đại diện các bộ, ngành trung ương. Buổi chiều là 4 phiên chuyên đề tập trung vào các nội dung then chốt gồm: ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp; xây dựng hệ thống dữ liệu môi trường; phát triển kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp; và thúc đẩy hợp tác quốc tế về công nghệ xanh. Đây là cơ hội quý báu để các chuyên gia trong nước và quốc tế chia sẻ kinh nghiệm, cập nhật xu hướng và đề xuất chính sách thúc đẩy đổi mới sáng tạo một cách thiết thực và hiệu quả.
Hội nghị cũng đánh dấu bước khởi đầu cho quá trình xây dựng hệ thống chính sách và chương trình hành động thống nhất từ trung ương đến địa phương. Các Cục, Vụ chức năng thuộc Bộ được giao nhiệm vụ cụ thể, có lộ trình kiểm tra, giám sát định kỳ nhằm bảo đảm việc thực hiện hiệu quả và bền vững các nội dung của Kế hoạch. Đây là bước tiến quan trọng giúp tăng cường năng lực quản lý tài nguyên và môi trường, đảm bảo khai thác hiệu quả và có trách nhiệm các nguồn lực thiên nhiên, đồng thời tăng cường khả năng ứng phó với các tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu. Việc thúc đẩy sản xuất nông nghiệp sinh thái, thông minh, phát thải thấp sẽ mở ra không gian mới cho sự tham gia của các doanh nghiệp công nghệ, viện nghiên cứu, tổ chức xã hội và cộng đồng khởi nghiệp.
Không chỉ dừng lại ở các định hướng chiến lược, Kế hoạch hành động còn cụ thể hóa các mục tiêu về phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 – cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trên trường quốc tế. Thông qua việc tích hợp các công nghệ giảm phát thải, phát triển năng lượng tái tạo, xây dựng hệ sinh thái tuần hoàn, ngành nông nghiệp và môi trường sẽ đóng vai trò tiên phong trong chuyển đổi sang mô hình kinh tế xanh, kinh tế carbon thấp. Đồng thời, hội nghị lần này còn tạo ra một nền tảng để hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, nơi mọi sáng kiến, mô hình mới đều có cơ hội được thử nghiệm, phát triển và nhân rộng trong thực tiễn.
Hội nghị triển khai Nghị quyết 57 không chỉ thể hiện quyết tâm chính trị cao của Bộ Nông nghiệp và Môi trường mà còn khẳng định cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong việc hiện đại hóa nền nông nghiệp, nâng cao hiệu quả quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường sống cho các thế hệ tương lai. Đây là sự kiện chính trị - kỹ thuật mang tính đột phá, mở ra một giai đoạn phát triển mới, nơi chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và phát triển bền vững trở thành hiện thực trong từng cánh đồng, từng dòng sông, từng trang trại và từng khu rừng trên khắp đất nước. Với sự đồng hành của các cấp, các ngành, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức xã hội và người dân cả nước, hành trình kiến tạo một nền nông nghiệp xanh, hiện đại, thông minh và thân thiện với môi trường sẽ trở thành động lực phát triển quốc gia trong thế kỷ 21.
