Nghệ thuật chơi đá cảnh

Nghệ thuật chơi đá cảnh
aa

Cũng như Bonsai, nghệ thuật chơi Đá cảnh xuất phát từ Trung Hoa, dưới triều nhà Tống. Vào năm 1117, khi Tống Huy Tông được triều cống những viên đá đẹp từ vùng núi Khánh Đá, thuộc huyện Từ Châu (nay là huyện Linh Bích), thì vị hoàng đế này bắt đầu say mê chơi đá và dân chúng cũng bắt đầu chú ý tới những viên đá đẹp…

Người chơi đá nổi tiếng nhất thời đó là Lý Dục với những sơn nghiên trứ danh, vốn là những viên đá đẹp có hình núi non, và được mài trũng ở giữa để đựng mực. Những nghiên đá đẹp này đã được truyền từ đời vua này qua đời vua khác. Sau đó, thi hào Tô Đông Pha về nhậm chức tại Từ Châu cũng ưa sưu tầm đá đẹp. Những bài thơ vịnh đá cùng với tiếng tăm của ông đã làm hưng khởi phong trào chơi đá cảnh. Năm 1086 Thái thú Mễ Nguyên Chương về trấn nhậm gần Linh Bích, ông đã cùng Tô Đông Pha đặt ra những nguyên tắc đầu tiên cho việc lựa chọn đá cảnh. Theo các ông thì đá đẹp phải có đủ bốn tiêu chuẩn là Sấu, Thẩm, Lậu, Thấu.

  • Sấu: gầy guộc nhưng phải rắn rỏi.
  • Thẩm: gân sớ, nhăn nheo biểu hiện tính cổ lão, “tang hải thương điền"...
  • Lậu: lồi lõm, hang hốc biều hiện sự thâm u…
  • Thấu: có hang lỗ thủng xuyên qua biểu thị sự triệt thông (thông suốt)...

Có nghĩa là viên đá phải là một trong 6 dạng sau đây:

- Thanh tú thạch: đá có hình dáng đẹp, màu sắc hài hòa, vân đá mạch lạc.
- Cô thuận thạch: trái với thanh tú thạch, đá loại này gầy guộc, cằn cỗi, tượng trưng cho sự khắc khổ.
- Thần lâu thạch: đá lồi lõm, có hang hay lỗ.
- Viên hược thạch: đá tròn, nhẵn.
- Tượng hình thạch: đá có hình người, vật, đồ vật hay cảnh quan tự nhiên.
- Quái thạch: đá có hình thù kỳ dị.
Ngoài ra, dựa theo màu sắc người ta còn phân biệt ra các loại đá hoàng lạp (sáp vàng), kim qua (vỏ dưa), hắc đảm (đen như mật), ngũ sắc (nhiều màu), vân thạch (có vân), quy giáp (có khứa vằn như mai rùa).

Những chi tiết sau đây cũng rất quan trọng vì làm tăng thêm giá trị của viên đá:

- Chất đá: đá càng cứng càng quý.
- Hốc đá: đá bị soi mòn thành những chỗ lồi lõm ở phía trong.
- Mắt đá: đá có những lỗ hổng xuyên thủng qua.
- Huyệt đá: hốc đá chứa một hay nhiều cục đá nhỏ ở trong (gọi là măng đá) mà ta không lấy ra được.
- Vân đá: những vân này thay đổi theo nhiều hình thể. Thể cảnh vật là khi những vân đá tạo nên một cảnh trí núi non, sông nước như bức tranh thủy mạc hay hình con nai đang nhảy dưới trăng, hình mỹ nữ đang múa, hình cành hoa hay chim chóc vv... Thể vân là khi đá trông như những đám mây vần vũ trên trời, như ráng mặt trời lúc hoàng hôn, như sóng vỗ bờ, như nước chảy cuồn cuộn dưới sông hay chỉ là những vân như trong lòng các cây gỗ quý...

Trung Hoa là một quốc gia có diện tích rộng lớn, cho nên mỗi miền có một loại đá khác nhau với những đặc điểm của nó, ta có thể kể một vài loại như sau:

- Đá san hô: do san hô hay các loại sinh vật sống bám dưới nước tích tụ lại. Đá có chỗ mịn, chỗ thô, có vân. Loại này có nhiều ở vùng duyên hải tỉnh Fujian.
- Đá bọt: màu xám đậm hoặc lợt, cấu tạo bởi các chất của núi lửa và là sản phẩm của vùng Changbai trên dãy núi giáp giới Triều Tiên.
- Đá có cặn cát hay lỗ rỗng: màu xám nhạt hay nâu đỏ nhạt, có hình dáng núi hoặc những ống đan chéo nhau rất lạ lùng và đẹp mắt. Đó là sản phẩm của các vùng Anhui, Sichuan và Guangxi Zhuang.
- Đá Taihu: màu trắng nhạt, mặt nhẵn bóng và có nếp xếp nhăn nheo, có ngóc ngách như các hang động. Đá này có ở miền Gansu, Zhejiang và Anhui.
- Đá Guizhou: màu xám, bề mặt lồi lõm, có nhiều loại hình và loại vân là sản phẩm của vùng Guizhou.
- Đá Guilin: màu trắng hay vàng nhạt, có nhiều nếp nhăn và vết xếp trên mặt, nên hình thù trông rất giống các núi tuyết. Đá có ở vùng Guangxi.
- Đá Yingde: màu đen, xám hoặc xanh da trời, hoặc xám với những vệt trắng. Vân đá rất rõ. Đá có các khe trông như khe núi rất đẹp. Đây là sản phẩm của vùng Shaoguan.
- Đá Lingbi: giống đá Yingde về màu sắc và hình dáng, nhưng đặc biệt khi gõ vào thì phát ra âm thanh như kim khí. Đá có ở huyện Lingbi tỉnh Anhui.
- Đá vân rùa: màu xám nhạt, vân trông như mai rùa, rất đẹp. Đá có ở tỉnh Shangdong.
- Cây hóa thạch: đá màu nâu hoặc xám, có dáng dấp như cây gỗ, đá này có nhiều ở tỉnh Zhejiang.

Như trên ta đã thấy, nghệ thuật chơi đá cảnh bắt nguồn từ Trung Hoa, du nhập và phát triển mạnh tại Triều Tiên rồi tới Nhật Bản, sau đó lan truyền qua các nước khác. Vì đất chật, dân đông, người Nhật tìm cách thưởng thức vẻ đẹp thiên nhiên qua cảnh vật thu nhỏ như bonsai và đá cảnh. Dân tộc này có biệt tài thu dụng những cái hay, cái đẹp của nước ngoài rồi thần tình biến hóa thành nghệ thuật riêng. Vì thế, cũng như bonsai, họ nổi tiếng về nghệ thuật chơi đá cảnh mà ngày nay giới chuyên môn gọi là Suiseki.

Thú chơi đá cảnh bắt đầu du nhập từ Trung Hoa, qua Nhật Bản vào khoảng năm 593-628. Lúc này đá hoàn toàn phản ảnh quan niệm thẩm mỹ của Trung Hoa với dáng đá thẳng, có khi cao tới 90cm (3 feet), sần sùi, và thường được đục đẽo hoặc mài dũa cho đẹp. Người Nhật không ưa thế đá này mà thích thế đá nằm ngang. Những Thiền sư cũng đem từ Trung Hoa về lối bài trí đá cảnh lẫn với hoa Iris hoặc hoa phù dung. Trong thời kỳ này quan niệm về đá cảnh cũng chịu ảnh hưởng của Đạo Lão và Đạo Khổng. Các vị Thiền sư quan niệm rằng đá là biểu tượng cho thế giới siêu hình, nên đá cảnh đã dự một phần trong việc tu, thiền. Các vườn thiền (Zen) lớn nhỏ được tạo nên tại các tu viện và tại tư gia của các nhà quyền quý. Trong những vườn này người ta thường để rải rác những viên đá trên một nền đá dăm hay cát, được cào thành mô hình theo quy luật.

Lãnh Chúa Ashikaga Yoshimasa (1449-1474) là người rất yêu thích đá cảnh, và đã dùng đá làm bối cảnh cho những buổi lễ trà đạo, từ đó lối bài trí đá cảnh chung với hoa của Trung Hoa không còn nữa. Bắt đầu từ năm 1853, người Nhật bãi bỏ chính sách bế môn tỏa cảng, mở cửa giao thiệp với nước ngoài, nên các bộ môn nghệ thuật cũng bắt đầu bành trướng, do đó thú chơi đá cảnh cũng trở thành phổ thông, và không chỉ còn là thú tiêu khiển được quyền của các hiệp sĩ và giới quý tộc nữa. Dưới triều đại Meiji (1868-1912) người ta đã phân ra 3 loại đá cảnh: Tennen Kiseki là đá có hình dáng thiên nhiên như núi đồi, sông hồ, người hay vật; Tenseki: đá để bày chung với bonsai dùng để diễn tả các mùa; Kaseki là cây hóa thạch.

Trong triều đại này đá cảnh được những văn nhân, thi sĩ nổi tiếng đề thơ ca ngợi và nhiều nghệ nhân viết sách để giới thiệu những viên đá đắc ý của mình. Cũng trong thời gian này, danh từ Suiseki ra đời. "Sui" là nước, "Seki" là đá. Đá mới được sưu tầm về gọi là đá non (shinseki). Người ta phải dùng tới kỹ thuật nuôi đá (yoseki) với 2 phương pháp: Nuôi đá khô - là để đá ở trong nhà rồi thoa bằng tay và bằng khăn mềm trong nhiều năm liên tiếp cho tới khi đá nhẵn bóng; tuyệt đối không được dùng dầu hay bất cứ một chất liệu nào khác để đánh bóng ngoài mồ hôi của con người. Nuôi đá ẩm là để đá ngoài vườn cho đá chịu ảnh hưởng của thời tiết, nắng, mưa, và năng tưới nước; dần dà đá sẽ giữ nước (mizumochi) và trở thành sẫm màu. Với phương pháp này, người ta còn để đá trong nhà, trên một khay không thấm nước và tưới nước lên đá ngày 3 lần trong nhiều năm liên tiếp. Lúc đầu thì nước bốc hơi đi, nhưng lâu dần đá thấm nước thành nhẵn bóng và mọc rêu. Nếu đá có dạng viễn sơn (núi nhìn từ xa) thì thường được để đất xung quanh với rêu ướt, như cảnh một cánh đồng hoang dã.

Như vậy, chữ Suiseki mà ngày nay người ta quen dùng để gọi các loại đá cảnh không hoàn toàn đúng, khi Suiseki chỉ tất cả các loại đá cảnh, dù không phải là đá được tưới nước trong nhiều năm như trước. Người Mỹ gọi là "Viewing Stone" và ta gọi là "Đá cảnh" hợp lý hơn. Đá được "nuôi" không có giá trị bằng đá đẹp tự nhiên. Thế giới biết nhiều tới Đá cảnh do cục triển lãm Bonsai và Đá cảnh được tổ chức tại Hội chợ Quốc Tế Osaka năm 1970, và từ đó tại các quốc gia trên toàn cầu bắt đầu xuất hiện những hội chơi đá cảnh, mà phần đông là cùng chung với những hội chơi bonsai. Người ta thường phân loại đá cảnh theo kích thước, hình thể, chất cấu tạo, gân đá, màu đá và xuất xứ, nhưng đôi khi những yếu tố trên phối hợp lại thành một tác phẩm mỹ thuật độc đáo mà ta không thể nào xếp loại được:

Kích thước: Đá cảnh do thiên nhiên tạo ra, cho nên kích thước không đồng đều. Người ta phân ra làm nhiều loại tùy theo kích cỡ:

  • Loại tí hon (Mame) 2.5-15cm ( 1-6 inches).
  • Loại nhỏ (Kogata) 15-30 cm (6-12 inches).
  • Loại trung (Hyojun) 30-60 cm (12-24 inches).
  • Loại lớn (Ogata) 61 cm (21.2 inches) trở lên.

Hình thể: Đá cảnh thường có nhiều hình thù khác nhau, nhưng dạng cổ điển và có nhiều nhất là dạng núi (yamagata-ishi) với hình tam giác. Có khi đá là một trái núi đơn độc, cô phong hay độc phong (koho-seki); có khi là hai ngọn, song phong (soho-seki); có khi là nhiều ngọn, đa phong (rempo-seki). Đôi khi nhiều hình tam giác liên kết với nhau tạo thành một dãy núi, trường sơn (renzan-seki). Hình tam giác này có thể là một hình tam giác đều với 3 chiều bằng nhau, hoặc là hình tam giác cân với 2 chiều bằng nhau, nhưng có khi là những hình tam giác có cạnh không đồng đều, cũng giống như hình thể của núi non thật trong thiên nhiên vậy.

Nếu dưới dạng trường sơn thì ngọn phụ, nhỏ hơn, phải nằm ở phía sau ngọn chính để tạo cho ta cái ảo giác về chiều sâu của một dãy núi trùng trùng, điệp điệp, khơi dậy ở người thưởng lãm tính tò mò, khiến họ phải chú tâm tìm hiểu thêm. Đỉnh chính phải ở vào khoảng 1/3 chiều ngang của dãy núi.

Đá dưới dạng viễn sơn (toyama-ishi), núi nhìn từ xa, là hình dáng đơn giản và cổ điển được người Nhật ưa thích, vì họ cho là viên đá này bao gồm đầy đủ nét thẩm mỹ, tinh thần đạo giáo, cũng như triết lý cao siêu, nên được dùng để làm trọng tâm cho việc tu thiền. Đỉnh của đá dạng này cũng phải theo quy luật là nằm ở khoảng 1/3 chiều ngang của núi, và hơi nghiêng về phía trước hay phía sau, chứ không ở ngay chính giữa. Sườn núi phải dốc thoai thoải từ ngọn xuống. Những ngọn khác cũng phải chếch về phía sau hay ra phía trước, chứ không nằm ngang hàng với ngọn chính. Đá có dáng cận sơn (kinzan-seki), núi nhìn gần cũng phải theo cùng quy luật trên, nhưng khác ở chỗ những gân đá và những chi tiết nổi lên rõ ràng hơn, giống như khi ta đứng ngay dưới chân núi mà ngắm núi thật vậy.

Đá có dáng núi với thác nước (taki-ishi) được tạo ra bởi chất khoáng có màu lợt hơn màu đá nền núi, trông giống như nước chảy từ giữa khe núi. Nếu thác nước chảy từ giữa hai ngọn núi không cùng một chiều cao, thì quý hơn là thác bắt đầu chảy thẳng từ trên ngọn xuống, vì người thưởng làm sẽ tò mò tới gần để tìm hiểu xem nước bắt nguồn từ đâu; đó chính là điểm nghệ thuật và là giá trị của hòn đá. Thác nước nằm ở vị trí 1/3 chiều ngang của núi thì được coi là đẹp, vì trông không nhàm chán như khi nằm ở ngay giữa ngọn núi. Dòng nước càng xuống phía dưới chân núi càng phải lớn dần, như thác nước từ cao đổ xuống càng gần mặt đất càng tỏa rộng ra vậy.

Đá có dáng núi và suối (keiryu-seki) khác với đá có thác ở chỗ: những vệt đá tượng trưng cho nước chạy theo chiều ngang của núi, chứ không chạy theo chiều dọc, và đường nước lưu thông trông có vẻ nhỏ, vì lượng nước suối chảy yếu hơn lượng nước ở thác. Nếu thác hay suối chạy vòng từ đằng sau hòn đá ra đằng trước, thì viên đá vô giá trị vì trái với sự thật ngoài thiên nhiên. Trường hợp những hòn núi có khe lõm mà không có chất đá khác màu tượng trưng cho nước, thì gọi là Thác cạn, cũng giống như một ngọn núi ngoài thiên nhiên bị thác nước xói mòn thành khe núi, và nước đã bị khô cạn trong mùa nắng ráo.

Ngoài ra, ta còn thấy đá dưới những dạng khác như: một mỏm núi nhô ra biển (amazadori-ishi), một cái hồ ở giữa hay ở lưng chừng núi (mizutamari-ishi), một bình nguyên (doha-ishi), một bậc đá (dan-seki), một hang động (dokutsu-ishi), một ghềnh đá ở bờ biển (iwagata-ishi), hình người, thú vật hay đồ vật như mái nhà, cái thuyền (sugara-ishi) v.v... Những đá sa mạc không có hình thù rõ rệt thì được xếp vào loại trừu tượng (chusho-seki). Tóm lại về hình thể thì đá cảnh có muôn hình vạn trạng, tùy theo óc tưởng tượng của người sưu tầm cũng như khách thưởng lãm.

Chất cấu tạo: Những khoáng chất màu lợt như quartz hay feldspar đã cấu tạo thành suối hay thác nước. Đôi khi các chất khác với nhiều màu sắc đã tạo ra những vân đá như những vằn trên da cọp, hình hoa mà người Nhật ưa thích nhất là hoa cúc, hình lá, hình cảnh trí thiên nhiên như ráng mặt trời, tranh thủy mặc v.v... Những đá loại này thường có nhiều ở Á châu, nhất là tại Trung Hoa và chỉ có giá trị về thẩm mỹ, chỉ được coi là đá đẹp Biseki thôi chứ không được coi là Suiseki.

Gân đá: Người ta cũng còn phân loại đá cảnh dựa theo gân đá; thường có 6 loại chính:

  • Itomaki: vân chạy ngang dọc trên mặt đá như cái lưới.
  • Jagure: vằn trên đá giống như vết bò của loài rắn trên mặt cát.
  • Sudachi: mặt đá có lỗ hoặc những vết lõm sâu khoảng 12mm (1/2 inch).
  • Shun: đá có những vết hằn, vết cắt rất sâu.
  • Ryugan: đá có những vệt đậm màu trên nền đá lợt.
  • Nashijihada: đá có nhiều đốm trên mặt như trái lê Nhật Bản.

Màu đá (shoku): Đá đậm màu có giá trị hơn, mặc dù trên thực tế rất hiếm khi kiếm được một hòn đá cảnh đẹp lợt màu. Màu đá cũng phải tùy thuộc hình dáng của đá, vì không gì khó chịu hơn khi nhìn một hòn đá dáng cận sơn hay viễn sơn màu đỏ hay màu vàng.

Xuất xứ: Người ta còn phân loại đá theo xuất xứ, tức là vị trí đã tìm thấy đá trên thế giới như đá Ligurian Alps ở Ý, đá Murphys ở Sierra Nevada Hoa kỳ, đá Sa mạc (sabaku-ishi) ở miền Tây Nam Hoa kỳ, Úc châu và Phi châu. Đá tại những nơi này có chất cấu tạo đặc biệt, khiến ta không thể nhầm lẫn được với các đá khác.

Đặc điểm của đá cảnh là không có viên nào giống viên nào, vì qua sự xoi mòn của sóng gió, nắng mưa, địa chấn, hàng ngàn có khi hàng triệu năm, mỗi viên đá tùy theo địa chất, tùy theo hoàn cảnh thiên nhiên mà có một hình dáng, một sắc thái đặc thù, nhân loại không thể nào bắt chước được. Thường thì người ta để nguyên hình dáng sẵn có của đá để chiêm ngưỡng, nhưng đôi khi cũng khéo léo đục bỏ hay mài dũa bớt những mẩu đá dư thừa để hoàn thành một tác phẩm nghệ thuật. Những đá được mài bóng bởi máy móc không còn mấy giá trị.

Muốn sưu tầm đá cảnh, ta có thể tìm tới ven biển hay sông ngòi, các vùng sa mạc, nhất là những nơi có vết tích của sông ngòi xưa, nay đã khô cạn ở khắp nơi trên thế giới. Ở Âu châu đá đẹp có tại vùng thung lũng sông Loire, hoặc Massif Central của nước Pháp, vùng Angelsey của nước Anh, vùng sông Aare của Thụy Sĩ. Ở Nam Mỹ đá đẹp có nhiều tại Brazil, Venezuela và Columbia. Ở Bắc Mỹ đá đẹp tìm thấy ở sông Columbia và ở thung lũng sông Fraiser. Ở Hoa Kỳ đá đẹp có ở những vùng sa mạc Arizona, Utah và Nevada. Tại California đá đẹp có tại vùng các sông Russian, Kern, Eel, Klamath và Trinity. Vùng Jade Cove ở Monterey Bay có loại đá đen bóng gọi là Ngọc California (California jade) rất đẹp. Đá cũng có tại Garnet Hill gần Palm Spring, Lake Hill gần Death Valley, vùng núi San Benito và đặc biệt là vùng Clear Creek có loại đá màu tím rất đẹp.

Nguyên Bảo tổng hợp

Xem thêm nội dung về Sinh vật cảnh qua các kênh của Tạp chí Việt Nam Hương Sắc

Tiktok: https://tiktok.com/@tapchivietnamhuongsac

Facebook: https://facebook.com/tapchivietnamhuongsac.vn

Youtube: https://youtube.com/@tapchivietnamhuongsac68

Tin mới

Hoa hồi Việt: Từ rẻo cao Lạng Sơn đến chuỗi cung ứng toàn cầu

Hoa hồi Việt: Từ rẻo cao Lạng Sơn đến chuỗi cung ứng toàn cầu

Từ những cánh rừng xanh biếc nơi biên giới Lạng Sơn, hoa hồi Việt Nam - thứ gia vị quý hiếm và dược liệu tự nhiên đang chinh phục các thị trường khó tính như Ấn Độ, Mỹ, Nhật. Với sản lượng tăng vọt, giá trị xuất khẩu cao, hoa hồi đã trở thành biểu tượng kinh tế của núi rừng phía Bắc.
Loại quả từng rụng đầy gốc không ai nhặt, nay thành đặc sản Tây Bắc, dân tình ráo riết tìm mua

Loại quả từng rụng đầy gốc không ai nhặt, nay thành đặc sản Tây Bắc, dân tình ráo riết tìm mua

Quả sổ là loại quả đặc sản gắn liền với các tỉnh Tây Bắc như Bắc Kạn, Cao Bằng, Thái Nguyên, Lạng Sơn, Hòa Bình…
Chiêm ngưỡng cặp trà lão dáng kỳ vĩ, nhánh như đầu kỳ lân

Chiêm ngưỡng cặp trà lão dáng kỳ vĩ, nhánh như đầu kỳ lân

Cặp cây trà lão trên 100 tuổi và 2 cây mai chiếu thủy của Thiếu tướng Vũ Cao Quân - nguyên Ủy viên Ban thường vụ Thành ủy, nguyên Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự TP. Cần Thơ khiến nhiều người yêu cây cảnh trầm trồ vì đạt đỉnh cao bonsai cổ.

Tin bài khác

Loài hoa mang tên thúy châu: Chẳng rực rỡ nhưng vẫn khiến người ta nhớ mãi

Loài hoa mang tên thúy châu: Chẳng rực rỡ nhưng vẫn khiến người ta nhớ mãi

Hoa thúy châu không rực rỡ nhưng lại đẹp theo một kiểu riêng khiến những người yêu hoa mỗi khi nhìn thấy là không thể rời mắt.
Ngắm những tác phẩm lục bình độc đáo từ cây cảnh của chàng trai 9X

Ngắm những tác phẩm lục bình độc đáo từ cây cảnh của chàng trai 9X

Xuất phát từ niềm đam mê nghệ thuật cùng những ý tưởng sáng tạo táo bạo, chàng trai trẻ Trần Doãn Dũng (sinh năm 1992, quê ở thôn Thống Nhất, xã Bình An, huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh), đã biến ước mơ thành hiện thực bằng cách tạo nên những tác phẩm lục bình và bản đồ Việt Nam vô cùng độc đáo từ cây cảnh.
6 cá thể Sếu đầu đỏ hoàn tất cách ly, chuẩn bị hồi hương về Vườn Quốc gia Tràm Chim

6 cá thể Sếu đầu đỏ hoàn tất cách ly, chuẩn bị hồi hương về Vườn Quốc gia Tràm Chim

Sau 10 ngày cách ly tại Thảo Cầm viên Sài Gòn, 6 cá thể Sếu đầu đỏ từ Thái Lan sẵn sàng trở về Tràm Chim để phục vụ chương trình bảo tồn và nhân giống.
Xem thêm
Chọn mua bonsai sim tím: 5 điều cần biết để không “tiền mất, cây hỏng”

Chọn mua bonsai sim tím: 5 điều cần biết để không “tiền mất, cây hỏng”

Bonsai sim tím đang hút khách nhờ dáng đẹp, hoa tím và quả ngọt. Tuy nhiên, nếu không chọn đúng cây, người chơi dễ gặp rủi ro sau vài tuần trồng.
Hoa nở, lá xanh không nhờ nước mà nhờ bạn hiểu điều cây cảnh muốn

Hoa nở, lá xanh không nhờ nước mà nhờ bạn hiểu điều cây cảnh muốn

Muốn cây cảnh ra hoa đẹp, đừng chỉ tưới nước. Mỗi loài cây có “khẩu vị” riêng: bia cho sen đá, nước đậu nành cho trầu bà, hành tây cho lan...
Hội thảo “Cây cảnh - Thuốc nam chăm sóc sức khỏe cộng đồng” tại Hải Phòng

Hội thảo “Cây cảnh - Thuốc nam chăm sóc sức khỏe cộng đồng” tại Hải Phòng

Hội thảo chuyên đề “Cây cảnh - Thuốc nam chăm sóc sức khỏe cộng đồng” đã được tổ chức long trọng, thu hút hơn 100 đại biểu tham dự.
Nước vo gạo được thêm thứ này, cây kiểng nào cũng phát triển mạnh

Nước vo gạo được thêm thứ này, cây kiểng nào cũng phát triển mạnh

Chỉ cần thêm vài nguyên liệu quen thuộc vào nước vo gạo, bạn sẽ có ngay loại "phân bón sống" giúp cây cảnh phát triển xanh tốt, hoa nở rực rỡ.
Vườn thẳng đứng bioponic: Khi sắc xanh nảy mầm giữa lòng phố thị

Vườn thẳng đứng bioponic: Khi sắc xanh nảy mầm giữa lòng phố thị

Vườn bioponic không chỉ là nơi trồng cây, mà còn là không gian sống động, xanh mát giúp bạn xoa dịu tâm hồn.
Phúc Yên, Vĩnh Phúc: Cần chú trọng gìn giữ lá phổi xanh trong hoạt động chỉnh trang đô thị

Phúc Yên, Vĩnh Phúc: Cần chú trọng gìn giữ lá phổi xanh trong hoạt động chỉnh trang đô thị

Đến nay, tỉnh Vĩnh Phúc có gần 30 đô thị, 9 khu công nghiệp (KCN) và nhiều cụm công nghiệp (CCN) đang hoạt động. Do đó, việc quy hoạch phát triển hệ thống cây xanh có vai trò quan trọng, góp phần hình thành không gian xanh mang lại giá trị thẩm mỹ và môi trường, sinh thái, đảm bảo chất lượng sống tốt hơn cho người dân.
Biến cỏ dại và gỗ thải thành nhựa sinh học: Bước đột phá của Hàn Quốc trong cuộc chiến chống ô nhiễm nhựa

Biến cỏ dại và gỗ thải thành nhựa sinh học: Bước đột phá của Hàn Quốc trong cuộc chiến chống ô nhiễm nhựa

Trong bối cảnh toàn cầu đang tìm kiếm giải pháp thay thế nhựa truyền thống, các nhà khoa học Hàn Quốc vừa công bố một bước tiến đáng chú ý: sản xuất nhựa sinh học từ cỏ dại và gỗ thải thông qua công nghệ vi sinh.
Robot cá: Giải pháp công nghệ mở ra kỷ nguyên nuôi thủy sản thông minh

Robot cá: Giải pháp công nghệ mở ra kỷ nguyên nuôi thủy sản thông minh

Trong kỷ nguyên công nghệ số, có những chú "cá robot" đang lặng lẽ bơi dưới mặt nước, góp phần thay đổi cách con người nuôi trồng thủy sản.
Mai vàng Huế - Nét vàng di sản, bước tiến khoa học

Mai vàng Huế - Nét vàng di sản, bước tiến khoa học

Đề tài “Nghiên cứu bảo tồn và phát triển giống Mai vàng Huế – Hoàng mai Huế” do PGS.TS Đặng Văn Đông chủ trì, đã ghi dấu ấn về mai vàng đặc hữu Thừa Thiên Huế.
Thiết kế không gian xanh trong nhà phố: Xu hướng sống gần gũi thiên nhiên

Thiết kế không gian xanh trong nhà phố: Xu hướng sống gần gũi thiên nhiên

Thiết kế không gian xanh trong nhà phố không chỉ mang lại giá trị thẩm mỹ mà còn nâng cao chất lượng sống.
Hoa hồi Việt: Từ rẻo cao Lạng Sơn đến chuỗi cung ứng toàn cầu

Hoa hồi Việt: Từ rẻo cao Lạng Sơn đến chuỗi cung ứng toàn cầu

Từ những cánh rừng xanh biếc nơi biên giới Lạng Sơn, hoa hồi Việt Nam - thứ gia vị quý hiếm và dược liệu tự nhiên đang chinh phục các thị trường khó tính.
Chàng kỹ sư đưa mo cau xuất khẩu, phục vụ khách VIP trên máy bay

Chàng kỹ sư đưa mo cau xuất khẩu, phục vụ khách VIP trên máy bay

Từ chiếc mo cau rụng ngoài vườn, chàng kỹ sư ở Quảng Ngãi đã tái sinh chúng thành chén, đĩa, hộp cơm... để xuất khẩu và phục vụ khách trong khoang VIP của một hãng bay lớn.
Hà Nội: Ghé thăm khu chợ chim cảnh tại thị xã Sơn Tây, cứ thích là mua được

Hà Nội: Ghé thăm khu chợ chim cảnh tại thị xã Sơn Tây, cứ thích là mua được

Chợ chim cảnh tại thị xã Sơn Tây (Hà Nội) diễn ra vào sáng Chủ nhật hàng tuần. Đây là nơi cung cấp những chú chim quý cho những người đam mê chim cảnh.
Mùa sim tím nở: Rước bonsai về nhà, vừa thơm sắc vừa ngọt quả

Mùa sim tím nở: Rước bonsai về nhà, vừa thơm sắc vừa ngọt quả

Vào mùa sim tím, giới chơi cây cảnh rục rịch săn bonsai sim – loài cây vừa có dáng đẹp, hoa rực rỡ lại cho quả ngọt ngào, ăn được và nhiều giá trị.
The Matrix One - Hướng tới “sống chất, sống sang” tại giai đoạn 2 của dự án

The Matrix One - Hướng tới “sống chất, sống sang” tại giai đoạn 2 của dự án

The Matrix One hướng tới xu hướng “sống chất, sống sang” giúp khách hàng tận hưởng cuộc sống thượng lưu với không gian xanh đô thị bền vững, cao cấp.
Sun Mega City: Không gian sống xanh bừng nở giữa miền đất giao hòa 3 dòng sông phía Nam Hà Nội

Sun Mega City: Không gian sống xanh bừng nở giữa miền đất giao hòa 3 dòng sông phía Nam Hà Nội

Giữa vùng đất giao thoa giữa sông Đáy, sông Nhuệ và sông Châu Giang, một đại đô thị mang tên Sun Mega City đang dần hiện rõ. Với quy mô lên tới 1.690 ha, đây không chỉ là công trình bất động sản mà là một tuyên ngôn mạnh mẽ của tập đoàn Sun Group.
Nuôi loài chim hoang dã ngay trong vườn nhà, nông dân thu tiền triệu mỗi tháng nhờ mô hình mới lạ

Nuôi loài chim hoang dã ngay trong vườn nhà, nông dân thu tiền triệu mỗi tháng nhờ mô hình mới lạ 1

Nuôi chim trĩ đang trở thành một trong những nghề nuôi trồng không chỉ bởi vẻ đẹp rực rỡ của chúng mà còn mang lại lợi ích kinh tế cao.
Bỏ việc lương cao về quê nuôi "cá quý tộc", 9X Quảng Nam thu tiền tỷ đều tay

Bỏ việc lương cao về quê nuôi "cá quý tộc", 9X Quảng Nam thu tiền tỷ đều tay

Về quê khởi nghiệp với nghề nuôi cá Koi, loài cá mang biểu tượng may mắn của Nhật Bản, chàng trai 9x ở Quảng Nam đã “bỏ túi” doanh thu 1 - 2 tỷ đồng mỗi năm.
Về Bắc Ninh ăn dưa gang muối đắm đuối hương vị quê nhà

Về Bắc Ninh ăn dưa gang muối đắm đuối hương vị quê nhà

Không quá "nổi" như bánh phu thê Đình Bảng, nem làng Bùi, bánh khúc làng Diềm... nhưng dưa gang muối lại là món ăn rất đỗi dân dã mà lại da diết vào tâm trí của
Khi cây vạn tuế nở hoa: Dấu hiệu cát lành trong phong thuỷ gia trạch

Khi cây vạn tuế nở hoa: Dấu hiệu cát lành trong phong thuỷ gia trạch

Vạn tuế ít khi nở hoa, nhưng mỗi lần nở lại mang ý nghĩa phong thuỷ đặc biệt: chuyển vận, đón lộc và hanh thông. Làm sao để cây ra hoa nơi vườn nhà?
Việt Nam lọt top điểm đến ngắm động vật hoang dã đẹp nhất châu Á

Việt Nam lọt top điểm đến ngắm động vật hoang dã đẹp nhất châu Á

Tạp chí du lịch Wanderlust (Anh) vừa vinh danh Việt Nam là một trong những điểm ngắm động vật hoang dã hấp dẫn nhất châu Á, nhờ hệ sinh thái phong phú.
Cây ngọc bích nở hoa: Điềm lành sinh lộc trong nhà

Cây ngọc bích nở hoa: Điềm lành sinh lộc trong nhà

Cây ngọc bích nở hoa không chỉ là hiện tượng hiếm gặp mà còn là tín hiệu phong thuỷ may mắn, tượng trưng cho tài lộc, phúc khí đang "đơm hoa kết trái".
Sáp nhập tỉnh Tuyên Quang với Hà Giang: Tỉnh mới có bánh nếp Tày nhân trứng kiến, có cả thịt trâu gác bếp

Sáp nhập tỉnh Tuyên Quang với Hà Giang: Tỉnh mới có bánh nếp Tày nhân trứng kiến, có cả thịt trâu gác bếp

Tỉnh Hà Giang và Tuyên Quang từng trải qua hai lần sáp nhập rồi lại tách riêng. Mỗi lần hợp nhất, tỉnh mới không chỉ ghi nhận mức tăng trưởng kinh tế ấn tượng mà còn có đặc sản nổi tiếng, góp phần thu hút đông đảo du khách ghé thăm.
Bí ẩn đàn dê sống sót hơn 250 năm không nước ngọt trên đảo hoang Brazil

Bí ẩn đàn dê sống sót hơn 250 năm không nước ngọt trên đảo hoang Brazil

Một đàn dê sinh tồn hơn 250 năm trên đảo không nước ngọt ở Brazil khiến giới khoa học bất ngờ, hé lộ khả năng thích nghi chưa từng thấy ở động vật.
Khám phá 4 loài chim cảnh khiến người Trung Hoa mê đắm qua bao thế kỷ

Khám phá 4 loài chim cảnh khiến người Trung Hoa mê đắm qua bao thế kỷ

4 loài chim cảnh này được người Trung Quốc đặc biệt yêu thích nhờ vẻ đẹp thanh tao và giá trị thẩm mỹ nổi bật.
Người phụ nữ Việt và những mùa mộc lan nở rộ ở châu Âu

Người phụ nữ Việt và những mùa mộc lan nở rộ ở châu Âu

Mỗi mùa xuân, khi trời Âu bắt đầu ấm dần lên sau mùa đông dài lạnh giá, cũng là lúc những cây mộc lan cổ thụ trút xuống vòm trời hàng ngàn cánh hoa phơn phớt hồng - trắng.
Trồng cây bản địa: Xu hướng làm đẹp không gian sống và gọi chim về tổ gây sốt toàn cầu

Trồng cây bản địa: Xu hướng làm đẹp không gian sống và gọi chim về tổ gây sốt toàn cầu

Trong những năm gần đây, xu hướng trồng cây bản địa để làm đẹp không gian sống và thu hút chim chóc, côn trùng có lợi đang trở thành tâm điểm chú ý trên toàn cầu.
Người đàn ông 56 tuổi sống một mình trong rừng 27 năm cùng đàn chim

Người đàn ông 56 tuổi sống một mình trong rừng 27 năm cùng đàn chim

Suốt 20 năm, người đàn ông này tự mình chăm sóc đàn chim lên đến 30.000 con.
Chỉ thị số 42-CT/TW góp phần thúc đẩy sự phát triển của Liên hiệp Hội Việt Nam

Chỉ thị số 42-CT/TW góp phần thúc đẩy sự phát triển của Liên hiệp Hội Việt Nam

Trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới với nhiều yêu cầu cấp bách về khoa học, công nghệ, chuyển đổi số, việc giao nhiệm vụ cụ thể, thiết thự
Ngắm những tác phẩm lục bình độc đáo từ cây cảnh của chàng trai 9X

Ngắm những tác phẩm lục bình độc đáo từ cây cảnh của chàng trai 9X

Xuất phát từ niềm đam mê nghệ thuật, chàng trai trẻ Trần Doãn Dũng đã biến ước mơ thành hiện thực bằng cách tạo nên những tác phẩm độc đáo từ cây cảnh.
Hơn 1.000 tác phẩm tham gia Triển lãm sinh vật cảnh huyện Văn Giang mở rộng 2025

Hơn 1.000 tác phẩm tham gia Triển lãm sinh vật cảnh huyện Văn Giang mở rộng 2025

Triển lãm Sinh vật cảnh Huyện Văn Giang mở rộng năm 2025 được tổ chức, là sự kiện quan trọng có ý nghĩa vô cùng to lớn.
Hội thảo “Cây cảnh - Thuốc nam chăm sóc sức khỏe cộng đồng” tại Hải Phòng

Hội thảo “Cây cảnh - Thuốc nam chăm sóc sức khỏe cộng đồng” tại Hải Phòng

Hội thảo chuyên đề “Cây cảnh - Thuốc nam chăm sóc sức khỏe cộng đồng” đã được tổ chức long trọng, thu hút hơn 100 đại biểu tham dự.
Vinhomes Green Paradise: Kỳ quan đô thị lấn biển lớn nhất Việt Nam chính thức khởi công

Vinhomes Green Paradise: Kỳ quan đô thị lấn biển lớn nhất Việt Nam chính thức khởi công

Sáng 19/4/2025, tại vùng cửa biển Long Hòa - Cần Giờ, Tập đoàn Vingroup chính thức khởi công dự án siêu đô thị du lịch lấn biển Vinhomes Green Paradise.
Choáng ngợp trước căn nhà vườn vài trăm mét vuông MC Quyền Linh dành tặng các con gái

Choáng ngợp trước căn nhà vườn vài trăm mét vuông MC Quyền Linh dành tặng các con gái

MC Quyền Linh đã xây một căn nhà vườn rộng, xum xuê cây trái để các con có thể ra ở riêng khi trưởng thành.
Chiêm ngưỡng cặp trà lão dáng kỳ vĩ, nhánh như đầu kỳ lân

Chiêm ngưỡng cặp trà lão dáng kỳ vĩ, nhánh như đầu kỳ lân

Cặp cây trà lão trên 100 tuổi và 2 cây mai chiếu thủy của Thiếu tướng Vũ Cao Quân, nguyên Ủy viên Ban thường vụ Thành ủy, nguyên Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự TP.Cần Thơ khiến nhiều người yêu cây cảnh trầm trồ vì đạt đỉnh cao bonsai cổ.
Mẹ đảm Cần Thơ trồng rau xanh theo mùa tự cung tự cấp

Mẹ đảm Cần Thơ trồng rau xanh theo mùa tự cung tự cấp

Sân thượng chỉ 30m² nhưng chị Thuý Lê (1990, An Bình - Cần Thơ) vẫn duy trì vườn rau xanh tốt quanh năm, cung cấp đủ cho cả nhà và làm chốn thư giãn mỗi ngày.
Bỏ việc văn phòng lương ngàn đô, chàng kỹ sư biến xương rồng thành đồ ăn thức uống

Bỏ việc văn phòng lương ngàn đô, chàng kỹ sư biến xương rồng thành đồ ăn thức uống

Lắng nghe ý tưởng khởi nghiệp của anh Trần Bảo Huy từ xương rồng, nhiều người mắng anh “bị khùng” và cho rằng dự án của anh sẽ thất bại.
Hội thảo “Cây cảnh - Thuốc nam chăm sóc sức khỏe cộng đồng” tại Hải Phòng

Hội thảo “Cây cảnh - Thuốc nam chăm sóc sức khỏe cộng đồng” tại Hải Phòng

Hội thảo chuyên đề “Cây cảnh - Thuốc nam chăm sóc sức khỏe cộng đồng” đã được tổ chức long trọng, thu hút hơn 100 đại biểu tham dự.
Hợp tác xã Trường Sơn: Số hóa bảo tồn, phát triển thương hiệu trà hoa vàng

Hợp tác xã Trường Sơn: Số hóa bảo tồn, phát triển thương hiệu trà hoa vàng

Số hóa bảo vệ và phát triển thương hiệu trà hoa vàng rất thiết thực trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay, đặc biệt với các sản phẩm nông sản đặc hữu.
Từ phân bón giả đến chuyển đổi xanh: Cơ hội trong thách thức

Từ phân bón giả đến chuyển đổi xanh: Cơ hội trong thách thức

Giữa thực trạng phân bón giả tràn lan, người nông dân đang trở thành nạn nhân bất đắc dĩ. Nhưng đôi khi, chính những cú va đập đau đớn lại mở ra cơ hội nhìn lại, thay đổi và tiến lên. Lúc này đây, khi niềm tin bị bào mòn bởi những bao phân rởm, là lúc câu chuyện chuyển đổi xanh, sản xuất hữu cơ cần được đẩy lên như một lối thoát – bền vững, an toàn và thiết yếu.
Bỏ phố về quê: Cặp vợ chồng trẻ biến đất cằn thành cơ nghiệp đáng giá, thu nhập trăm triệu/tháng

Bỏ phố về quê: Cặp vợ chồng trẻ biến đất cằn thành cơ nghiệp đáng giá, thu nhập trăm triệu/tháng

Chuyện khởi nghiệp từ nông nghiệp đến việc sáng tạo nội dung đem lại mức thu nhập trăm triệu/tháng của cặp vợ chồng người Mường đang được nhiều người quan tâm.
Thạch thảo kép: Loài hoa "độc bản" của người phụ nữ Hải Phòng và hành trình tìm bình yên cho tâm hồn

Thạch thảo kép: Loài hoa "độc bản" của người phụ nữ Hải Phòng và hành trình tìm bình yên cho tâm hồn

Trong ngôi nhà nhỏ xinh giữa lòng thành phố cảng, những bình hoa thạch thảo kép bung nở rực rỡ, ngập tràn sức sống như chính tinh thần đầy yêu thương và đam mê hoa lá của chị H. - một người phụ nữ yêu hoa, yêu thiên nhiên và chọn cắm hoa làm liệu pháp chữ
Nghệ nhân Nguyễn Phước Lộc: Người giữ hồn bonsai Việt

Nghệ nhân Nguyễn Phước Lộc: Người giữ hồn bonsai Việt

Hơn 30 năm gắn bó với nghệ thuật bonsai, nghệ nhân Nguyễn Phước Lộc không chỉ sở hữu bộ sưu tập bonsai độc đáo mà còn sáng lập Bảo tàng Bonsai Sa Đéc.
“Đại lão” bồ đề hơn 900 năm tuổi, xòe tay giữa làng cổ Dịch Diệp

“Đại lão” bồ đề hơn 900 năm tuổi, xòe tay giữa làng cổ Dịch Diệp

Cây bồ đề gần nghìn tuổi ở Nam Định có hình dáng độc đáo như bàn tay xòe 5 ngón, là chứng nhân sống động của làng cổ Dịch Diệp suốt từ thời Lý.
Xem thêm
Ngắm ngôi nhà cổ bằng gỗ mít triệu đô không bán của lão nông xứ Quảng

Ngắm ngôi nhà cổ bằng gỗ mít triệu đô không bán của lão nông xứ Quảng

Ngôi nhà cổ gần 200 năm tuổi bằng gỗ mít ở làng Lộc Yên (Quảng Nam) từng nhiều lần được đại gia đến trả giá cả triệu đô nhưng chủ nhân một mực từ chối.
Xem thêm
Cây dành dành: Vị thuốc trong chậu cảnh ai cũng nên biết

Cây dành dành: Vị thuốc trong chậu cảnh ai cũng nên biết

Cây dành dành bonsai không chỉ nổi bật với vẻ đẹp tinh tế, dáng thế thanh tao và hương thơm dễ chịu, mà còn được biết đến là vị thuốc quý trong dân gian.
Xem thêm
13 loài lan rừng quý hiếm Việt Nam đang "kêu cứu" trong Sách Đỏ

13 loài lan rừng quý hiếm Việt Nam đang "kêu cứu" trong Sách Đỏ

Vẻ đẹp kiêu sa và độc đáo khiến lan rừng Việt Nam trở thành báu vật trong giới yêu hoa. Thế nhưng, nhiều loài giờ đây chỉ còn hiện diện trong Sách Đỏ.
Xem thêm
Độc đáo cây đa 1.000 năm tuổi hình con nai trên bán đảo Sơn Trà

Độc đáo cây đa 1.000 năm tuổi hình con nai trên bán đảo Sơn Trà

Với tuổi đời gần 1.000 năm, cây đa có hình dáng giống một con nai rừng ở Đà Nẵng thu hút rất nhiều du khách lặn lội tìm đến để khám phá, chiêm ngưỡng.
Xem thêm