Mùa đông đang về trên đất nước ta, thay thế cho mùa thu kiều diễm làm ai cũng luyến tiếc. Song đó là quy luật nhân sinh: Xuân – Hạ - Thu – Đông.

Đầu tháng 10 hàng năm, từng đợt khí lạnh từ trung tâm lục địa châu Á tràn xuống phía Nam, gây ra những đợt gió mùa Đông Bắc, báo hiệu một mùa đông đã đến.

Trên bản đồ Thế giới, nước ta nằm hoàn toàn trong vành đai nhiệt đới Bắc bán cầu, nhưng chúng ta lại có một mùa đông lạnh như các nước ở vĩ độ trung bình và vĩ độ cao. Không có một đất nước nhiệt đới thứ hai nào có mùa đông lạnh như ở nước ta. Hơn thế nữa, mùa đông nước ta còn đặc sắc hơn so với cả những mùa đông ôn đới bởi trong cái lạnh nhưng không khô, độ ẩm từ 60% đến 70% và thường xuyên có mưa. Trên nền giá lạnh mùa đông, vẫn xen vào những thời kì ngắn ấm áp, có nắng vàng rực rỡ. Nhiệt độ thấp mùa đông là điều kiện thuận lợi cho nhiều loại thực vật ôn đới sinh trưởng và phát triển, làm cho cây trồng ở nước ta vô cùng phong phú và đa dạng. Ngoài cây trồng nhiệt đới điển hình như nhiều giống lúa, khoai, sắn đó là những cây lương thực để nuôi sống con người và làm thức ăn cho gia súc. Chúng ta còn có các loại cây công nghiệp dài ngày như: Cà Phê, Cao Su, Sơn, Chè, Trẩu, Sở, Hạt Điều…Chúng ta còn những cây công nghiệp ngắn ngày như: Đỗ, Lạc, Vừng, Thuốc Lá, Thuốc Lào, Cói, Đay, Gai….Đến các loại cây ăn quả điển hình như: Chuối, Dứa, Dừa, Mít, Nhãn, Vải, Hồng, Đu Đủ, Na, Mãng Cầu, Chôm Chôm, Sầu Riêng, Măng Cụt, Bơ, Bưởi….Mùa nào cũng có hoa quả chín, mùa nào cũng có lúa gặt. Ngoài cây trồng nhiệt đới điển hình, chúng ta còn trồng được những cây trồng ở vùng ôn đới lạnh như: Lúa Mì, Kê… đến các loại rau quả: Su Hào, Xà Lách, Súp Lơ, Cà Rốt, Bắp Cải, Măng Tây…Và các loại quả như: Cam, Quýt, Chanh, Nho, Táo, Lê, Đào, Mận….đến các loại hoa như: Lay Ơn, Thược Dược, Cẩm Chướng, Cẩm Tú Cầu, Vi Ô Lét….Xen giữa hai đợt gió mùa Đông Bắc là thời kì tương đối ấm, rất thuận lợi cho cây trồng nhiệt đới tiếp tục sinh trưởng và phát triển.

Một điều thật thú vị, nhờ có gió mùa Đông Bắc, ta được tận hưởng chế độ thời tiết miền ôn đới, nhưng chỉ vài ngày sau ta lại sống trong chế độ thời tiết nhiệt đới ấm áp. Ta đang thưởng thức những ngày nắng vàng và các loại hoa thơm quả ngọt ở phương Nam, chỉ sau hơn một giờ bay, khách du lịch lại được chìm đắm trong tiết sương mù và cái lạnh phương Bắc. Vào các buổi sáng sương mù bao phủ trên những cảnh quan thiên nhiên kì thú ta ngắm không chán mắt và thưởng thức những loại hoa quả ôn đới lạnh miền Bắc. Hình thái thời tiết đặc sắc của mùa đông ở nước ta đã tạo ra những tiềm năng to lớn cho tương lai để phát triển ngành công nghiệp không khói và ngành du lịch.

Ngày xưa, khi đất nước ta còn nghèo, cơm không đủ no, áo không đủ ấm nên nhiều người sợ mùa đông phải co ro trong cái lạnh thấu xương. Còn ngày nay, chất lượng cuộc sống đã được nâng cao, các mệnh phụ, các cô gái đến các bậc đại gia ở thành thị lại mong mùa đông đến sớm để được chưng diện các mốt quần áo hợp thời trang.

Thế mới biết, mùa đông ở nước ta quý giá biết nhường nào.

Tản văn của BÙI SỸ CĂN