Bonsai sim tím ngày càng được ưa chuộng trong giới chơi cây cảnh nhờ vẻ ngoài hấp dẫn, khả năng tạo thế và cho quả ăn được. Tuy nhiên, theo nhiều nhà vườn và nghệ nhân bonsai, đây không phải là loại cây “cứ mua về là chơi được ngay”. Nếu không có kinh nghiệm, người mua có thể rước phải cây yếu, không ổn định, dẫn đến chết cây sau vài tuần hoặc khó chăm sóc lâu dài.
Dưới đây là 5 lưu ý quan trọng khi chọn mua bonsai sim tím.
1. Ưu tiên cây có tuổi đời từ 2–3 năm trở lên
Theo anh Trần Bá Hòa, một nghệ nhân bonsai tại Huế, tuổi đời của cây là yếu tố quan trọng đầu tiên. Cây sim có tuổi đời càng cao thì bộ rễ và thân càng ổn định, khả năng sống sau khi chuyển chậu càng cao.
“Cây sim từ 2 năm trở lên bắt đầu hóa gỗ, vỏ sần, gốc to dần – đó là dấu hiệu cây khỏe, đã thích nghi với môi trường chậu. Tránh chọn cây mới bứng hoặc mới giâm cành vài tháng vì rễ chưa phát triển, dễ chết,” anh Hòa lưu ý.
Khi mua, người chơi có thể kiểm tra độ “già” của cây bằng cách quan sát thân gốc: thân càng có vỏ xám, nứt nhẹ, càng chứng tỏ cây đã qua nhiều chu kỳ sinh trưởng.
 |
| Sim tím vốn là loài cây mọc dại nhưng việc chọn bonsai từ loại cây này cũng cần nhiều kỹ thuật. |
2. Kiểm tra lá và bộ rễ kỹ lưỡng
Một cây bonsai khỏe mạnh phải có tán lá đều, xanh bóng, không có dấu hiệu của nấm, sâu hoặc rệp trắng. Lá bị đốm đen, vàng hoặc xoăn là dấu hiệu cây bị nấm hoặc thiếu dinh dưỡng.
Ngoài ra, với cây bonsai, bộ rễ cũng đóng vai trò thẩm mỹ và sinh lý quan trọng. Theo chị Ngô Thanh Hà – chủ một cửa hàng cây cảnh tại TP.HCM, nên chọn cây có rễ nổi trên bề mặt đất, phân bố đều quanh gốc. Những cây có rễ nổi đẹp thường là cây khỏe, đã qua quá trình uốn – dưỡng bài bản.
3. Ưu tiên cây đã ra hoa hoặc có dấu hiệu đậu quả
Khả năng ra hoa – kết quả là một điểm cộng lớn của bonsai sim. Tuy nhiên, không phải cây nào cũng đạt được điều này nếu chưa đủ độ tuổi hoặc chưa được chăm sóc đúng kỹ thuật.
“Khách nên chọn cây đang trong giai đoạn nụ – hoa – quả để đảm bảo cây đã từng ra hoa thật, không phải chỉ chăm để có lá. Đây là yếu tố phân biệt bonsai sim tím với nhiều cây cảnh khác,” anh Nguyễn Hoàng Vũ – chủ vườn bonsai tại Lâm Đồng chia sẻ.
Những cây từng đậu quả thường có sức sống tốt, dễ ổn định hơn sau khi chuyển về môi trường sống mới.
 |
| Chon bonsai sim tím từng ra hoa, đậu quả để đảm bảo chất lượng cây. |
4. Xem kỹ dáng cây và khả năng phát triển thế
Bonsai không chỉ là cây đẹp, mà là cây “có thế”. Người mua nên quan sát tổng thể dáng cây: thân chính, hướng rễ, độ phân tán cành, chiều cao và tán lá. Những cây có dáng trực đứng, xiêu nhẹ hoặc hoành ngang gốc thường được ưa chuộng.
Đặc biệt, tránh chọn cây bị lệch trục, mất cân đối giữa thân – tán – rễ, hoặc những cây chưa rõ hướng phát triển (thế chưa định hình). Nếu có ý định tự tạo thế, nên chọn cây trẻ hơn, có độ linh hoạt nhưng vẫn đảm bảo bộ gốc khỏe.
5. Mua tại vườn uy tín, có chính sách bảo hành rõ ràng
Thị trường bonsai sim tím đang tăng trưởng nhanh, kéo theo đó là nhiều nguồn cung không rõ nguồn gốc, cây yếu, cây mới bứng chưa kịp hồi rễ đã bán ra thị trường.
Theo giới chuyên môn, nên mua tại các vườn có kinh nghiệm về bonsai sim, đặc biệt là ở các tỉnh có truyền thống trồng sim như Huế, Quảng Trị, Lâm Đồng. Những nơi này thường có quy trình tạo thế – dưỡng cây bài bản từ 1–3 năm trước khi xuất bán.
Một số cửa hàng lớn tại TP.HCM, Hà Nội hiện cũng đã liên kết với nhà vườn để nhập cây đã ổn định, kèm theo chính sách bảo hành 7–15 ngày sau khi giao hàng, giúp người chơi yên tâm hơn khi chọn mua.
 |
| Nên chọn mua bonsai sim tím ở các vườn uy tín. |
Bonsai sim tím là loại cây có nhiều ưu điểm, nhưng không phải lựa chọn “mua đại cũng được”. Với người mới chơi hoặc chưa có kinh nghiệm chăm cây lâu năm, việc nắm vững 5 nguyên tắc nêu trên sẽ giúp giảm rủi ro, đồng thời đảm bảo cây phát triển tốt và phát huy được toàn bộ giá trị thẩm mỹ, công năng của mình.
