1. Ngăn thối rễ – bắt đầu từ chậu cây
Thối rễ là “kẻ thù thầm lặng” của cây cảnh. Hiện tượng này thường bắt nguồn từ tình trạng đất bị úng nước, thoát nước kém, khiến rễ bị thiếu oxy và nhanh chóng mục nát. Hậu quả là cây chậm phát triển, héo úa và có thể chết nếu không xử lý kịp thời.
Thêm gạch vụn vào đáy chậu: Đây là mẹo dân gian đơn giản nhưng hiệu quả cao. Một lớp gạch vụn khoảng 3–5 cm dưới đáy chậu giúp tạo khoảng trống để nước thừa thoát ra ngoài nhanh chóng, hạn chế tối đa hiện tượng ứ đọng nước tại vùng rễ. Gạch còn giữ độ ổn định cho cây, nhất là với những chậu cây lớn, giúp rễ không bị lắc gãy khi di chuyển hoặc gặp gió lớn.
Trộn xơ mướp vào đất trồng: Xơ mướp là loại vật liệu hữu cơ có tính xốp cao, thường được phơi khô và cắt khúc nhỏ để trộn vào đất. Khi trộn đều xơ mướp cùng giá thể (đất trồng), bạn sẽ cải thiện được độ thông thoáng và độ giữ ẩm ở mức cân bằng. Xơ mướp còn có khả năng phân hủy chậm, cung cấp một lượng nhỏ dưỡng chất hữu cơ cho đất.
 |
| Xơ mướp tự nhiên phân hủy chậm, hút nước thừa tốt và tạo độ tơi xốp cho đất. Ảnh: Internet |
Chôn trứng cút đã luộc hoặc vỏ trứng cút: Trứng cút chứa nhiều khoáng chất như canxi, magie, photpho – là những yếu tố quan trọng giúp cây phát triển hệ rễ khỏe mạnh. Khi chôn vào đất, trứng phân hủy từ từ, giải phóng dưỡng chất theo thời gian. Nếu lo ngại mùi hôi, bạn có thể thay bằng vỏ trứng cút đã sấy khô và nghiền vụn, vẫn giữ được tác dụng cung cấp canxi mà không gây mùi khó chịu.
2. Ngăn ngừa sâu bệnh – giữ “an ninh” cho gốc cây
Cây cảnh, đặc biệt là cây trồng trong nhà hoặc ban công, thường dễ bị tấn công bởi rệp sáp, kiến, sâu ăn lá hay nấm mốc. Sử dụng hóa chất diệt côn trùng đôi khi không phải là lựa chọn an toàn, nhất là khi nhà có trẻ nhỏ hoặc thú cưng. Các mẹo dân gian sau đây là giải pháp an toàn và hiệu quả cho người yêu cây:
Bôi dầu mè quanh mép chậu: Dầu mè có mùi thơm đặc trưng khiến nhiều loại côn trùng – đặc biệt là kiến – cảm thấy khó chịu. Khi bôi một lớp mỏng quanh mép chậu, bạn sẽ tạo được lớp rào chắn tự nhiên, ngăn không cho côn trùng bò lên cây. Nên bôi lại mỗi 7–10 ngày, đặc biệt sau những cơn mưa hoặc khi tưới nước làm trôi mất lớp dầu.
Chôn vài tép tỏi vào đất: Tỏi là một “kháng sinh tự nhiên” trong thế giới thực vật. Với hợp chất allicin có tính kháng khuẩn và kháng nấm mạnh, việc chôn vài tép tỏi xung quanh gốc cây sẽ giúp phòng ngừa rệp, nấm đất, tuyến trùng – những tác nhân gây bệnh từ rễ rất khó phát hiện. Nên thay tỏi mỗi 3–4 tuần để duy trì hiệu quả.
 |
| Khi phân hủy trong đất, tỏi tiết ra mùi hắc khiến sâu bệnh né tránh. Ảnh: Internet |
3. Ngăn lá vàng – cho tán lá luôn xanh khỏe
Lá cây là bộ phận dễ nhận biết tình trạng sức khỏe của cây. Khi cây bị vàng lá, đó có thể là dấu hiệu của thiếu dưỡng chất, pH đất mất cân bằng, hoặc tác động từ môi trường. Những mẹo đơn giản dưới đây sẽ giúp bạn xử lý vấn đề một cách nhẹ nhàng mà hiệu quả:
Tưới cây bằng sữa chua pha loãng: Sữa chua không đường, lên men tự nhiên, chứa nhiều lợi khuẩn có ích cho đất. Khi pha loãng theo tỷ lệ 1:10 với nước và tưới vào gốc, các vi sinh vật sẽ giúp phân giải chất hữu cơ, cải tạo đất và giúp cây hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn. Tuy nhiên, chỉ nên áp dụng 2–3 tuần/lần để tránh làm đất chua quá mức.
Lau lá bằng giấm gạo pha loãng: Một vài giọt giấm gạo pha với nước theo tỷ lệ 1:20 sẽ tạo ra dung dịch có độ axit nhẹ, giúp làm sạch các đốm nấm, mốc và bụi bẩn tích tụ trên lá. Giấm còn giúp cân bằng độ pH ở bề mặt lá, giúp cây hấp thụ ánh sáng tốt hơn, đặc biệt hữu ích cho cây trồng trong nhà hoặc nơi thiếu nắng.
Dùng vỏ chuối để lau lá: Vỏ chuối chứa nhiều kali – một trong ba nguyên tố dinh dưỡng chính của cây (NPK). Khi dùng mặt trong của vỏ chuối để lau lá, bạn không chỉ làm sạch mà còn cung cấp một lớp dưỡng nhẹ giúp lá thêm bóng và khỏe. Đây là mẹo đơn giản nhưng đặc biệt hiệu quả với các loại cây lá to như bàng Singapore, cao lầu, lưỡi hổ.
 |
| Khi lau, lớp nhựa nhẹ nhàng từ vỏ chuối giúp làm bóng lá và cung cấp vi lượng dinh dưỡng. Ảnh: Internet |
Dùng bia để lau lá: Bia (loại không có cồn hoặc để bay hơi cồn trước khi dùng) chứa đường và men vi sinh có thể làm sạch và làm bóng lá cây một cách nhẹ nhàng. Chỉ cần thấm khăn mềm vào bia pha loãng và lau nhẹ nhàng từng lá, mỗi tháng một lần là đủ. Cách này giúp tăng độ bóng, loại bỏ bụi và tạo lớp màng mỏng bảo vệ khỏi côn trùng nhỏ.
Chăm sóc cây cảnh là nghệ thuật cần sự tinh tế và quan sát. Những mẹo trên không phải là “thuốc tiên”, nhưng nếu thực hiện đều đặn và đúng cách, bạn sẽ thấy cây cối trong nhà luôn tươi tốt, ít sâu bệnh và có sức sống bền bỉ hơn. Giữa phố xá ngột ngạt, một góc ban công xanh hay vài chậu cây trên bàn làm việc không chỉ giúp thanh lọc không khí mà còn mang lại cảm giác thư giãn tinh thần.
Bích Bông
