63 năm trước Bác Hồ phát động Tết trồng cây. Bác nhấn mạnh nếu mỗi người trồng một, hai cây (trong điều kiện miền Bắc có 14 triệu người), thì chỉ trong 5 năm, miền Bắc sẽ có thêm 90 triệu cây xanh và trong vòng mười năm nước ta phong cảnh sẽ ngày càng tươi đẹp, khí hậu điều hòa hơn, cây gỗ đầy đủ hơn. Theo Bác, việc trồng cây thường xuyên, không ngừng nghỉ là một cuộc thi đua dài hạn nhưng nhẹ nhàng, tốn kém ít, ích lợi rất nhiều, nhất là, từ các cụ phụ lão đến các em nhi đồng, đều có thể hăng hái tham gia.
Chúng ta nhớ lại những Tết trồng cây đầy ấn tượng của Bác Hồ. Một chiều đầu xuân năm 1960, trên công trường Công viên Thống Nhất hàng ngàn người từ các đơn vị ở Thủ đô Hà Nội đang hăng hái thi đua lao động xã hội chủ nghĩa, làm cho công viên thêm xanh, sạch, đẹp hơn. Bỗng có tiếng reo lên: Bác Hồ! Bác Hồ đến! Hàng ngàn ánh mắt đổ dồn về phía cổng vào, Bác Hồ trong bộ quần áo màu nâu sẫm giản dị, nhanh nhẹn bước xuống xe đi vào trong công viên. Bác tươi cười, giơ tay vẫy chào mọi người. Bác đến bên một hố đất rộng, một cây đa nhỏ được đặt xuống hố, Bác nhanh nhẹn xắn tay áo, xúc từng xẻng đất vun vào gốc cây đa trong tiếng vỗ tay cổ vũ của mọi người. Bác thân mật trò chuyện với cán bộ công nhân đang thi công trên công trường. Người nói: Chúng ta ra sức thi đua làm tốt việc xây dựng vườn hoa. Rồi đây công viên hoàn thành, chiều chiều hay ngày chủ nhật các cô, các chú ra công viên hóng mát, xem hoa, ngắm cây cỏ, vui chơi giải trí để rồi lại bắt tay công tác, sản xuất hăng hái hơn…. Sáng ngày 31-1-1965, huyện Đông Anh - Hà Nội tổ chức Tết trồng cây trên toàn tuyến quốc lộ số 3 mà trọng điểm là xã Đông Hội. Mọi người đang hăng hái lao động thì Bác Hồ xuất hiện. Nhìn thấy Bác đến bất ngờ, ai cũng sung sướng, xúc động. Người căn dặn: “Các cụ, các cô, các chú trồng cây nào, phải trông nom, tưới tắm cây ấy cho thật tốt. Các cháu nhỏ chăn trâu không được làm hư hại cây...”. Rồi Bác xắn quần cao, đi đến một cái hố cây đã đào sẵn. Bác đặt cây đa xuống hố và sửa cho cây đa đứng thẳng sau đó xúc từng xẻng đất đắp vào gốc cây. Mùa xuân Kỷ Dậu năm 1969, sức khỏe của Bác yếu nhiều, việc bố trí để Bác trồng cây ở một địa phương nào đó theo ý của Bác là rất khó khăn. Nhưng Bác vẫn kiên quyết. Người nói: Đây là dịp kỷ niệm 10 năm ngày phát động Tết trồng cây nên các chú phải bố trí cho Bác trồng cây ở một địa phương nào đó có nhiều thành tích... Sau đó, Bác gợi ý chọn xã Vật Lại, huyện Ba Vì, tỉnh Hà Tây(cũ) là nơi có phong trào trồng cây tốt. Bác nói: Đất nước này là của chúng ta nên phải thi đua sản xuất giỏi, trồng cây giỏi. Có nhà thơ đã viết:
Một chiều nắng ấm Thủ đô
Vui sao được thấy Bác Hồ trồng cây
Tuổi già vẫn dẻo bàn tay
Nhanh nhanh từng xẻng đất đầy vun quanh
Mai ngày cây Bác lớn nhanh
Bao nhiêu rể, bấy nhiêu cành lá tươi
Cây xuân tỏa bóng bốn trời
Bóng đa bóng Bác đời đời vươn cao
Ngàn năm sau nhớ công lao
Trồng cây Bác đã trồng bao nhiêu người…
Xuân về, Tết đến chúng ta nhớ Bác Hồ kêu gọi Tết trồng cây, để “khí hậu điều hòa hơn”. Trong bối cảnh Bác kêu gọi Tết trồng cây cách đây đã 63 năm nước ta còn là một nước nông nghiệp, hầu như chưa hề bị tác động của chất thải, hóa chất, nạn phá rừng, lũ lụt và bão tố tàn khốc, liên tục như bây giờ. Nhìn lại thực trạng của những năm qua, chúng ta giật mình và âu lo về những gì Bác Hồ đã cảnh báo. Suy thoái môi trường, BĐKH, nạn phá rừng khủng khiếp của lâm tặc đang đẩy đất nước và cuộc sống của nhân dân đứng trước những thảm họa khôn lường. Do vậy, chúng ta phải thấu suốt và thực hiện bằng được lời dạy của Bác: Mùa xuân là Tết trồng cây. Làm cho đất nước càng ngày càng xuân…
Hà Khanh
