Hoa tường vi còn có tên khác là hoa tử vi hoặc bách nhật hồng, thuộc họ bằng lăng, thân cứng, lá hình trái xoan, thon dài, không có cuống. Cụm hoa hình cầu và nở ở đầu cành. Tường vi là loài hoa đẹp, đa màu sắc: đỏ, hồng, trắng, tím, xanh, vàng. Mỗi mầu lại có một ý nghĩa khác nhau, ví như mầu đỏ tượng trưng cho khao khát được yêu; mầu trắng biểu hiện cho vẻ đẹp trong trắng, thanh khiết; mầu hồng tượng trưng cho vẻ đẹp thầm kín v.v...
Hoa tường vi là loài hoa dễ trồng, dễ chăm sóc và phát triển ở nhiều điều kiện đất đai, khí hậu, thời tiết khác nhau. Hoa nở vào đầu mùa hè và kéo dài suốt cả mùa hè, chăm sóc tốt có thể nở hết cả tháng đầu của mùa thu.
Cách trồng hoa tường vi trong chậu hoặc ngoài đất đều cần phải chọn nơi không gian thoáng đãng, nhiều ánh sáng. Thời điểm thích hợp nhất là vào mùa xuân và mùa thu. Hố trồng, tùy cây to nhỏ mà đào hố hoặc chậu to nhỏ, sâu nông, rộng hẹp thích hợp sao cho đặt bầu vào giữa hố, hoặc chậu… mặt bầu cách mặt hố (chậu) và thành hố (chậu) xung quanh khoảng 10 phân (10cm) là được. Phân bón lót cho cây ban đầu là phân chuồng (phân gà, lợn, bò, trâu) hoai mục và trộn thêm một ít phân NPK, lân (khoảng 1-2 lạng /1 hố-chậu). Cách trồng: cho 1ít phân xuống đáy hố (chậu), trộn đều với đất rồi đặt bầu cây vào giữa hố (chậu), cho cây đứng thẳng rồi cho đất đã trộn sẵn phân vào lấp kín bầu rồi ấn chặt xung quanh giữ cho bầu cây đứng vững. Sau đó tưới nước đẫm để đất xung quanh bám chặt vào bầu cây, giữ độ ẩm hàng ngày, cây mau ra rễ và phát triển. Lưu ý nếu trồng trong chậu, dưới đáy chậu phải có lỗ thoát nước nhanh để chống úng ngập khi mưa kéo dài.
Cách chăm sóc hoa tường vi cũng rất đơn giản, không cầu kì như các loài hoa khác. Sau khi trồng xong khoảng 5-6 tháng bón bổ sung phân một lần cho cây ra hoa to và đẹp. Tường vi ưa ẩm nên cần tưới nước thường xuyên, nhất là khi cây ra hoa. Cây trồng trong chậu thì ít nhất 2 năm phải trồng lại một lần, thay đất phân mới cho cây để cây đủ sức phát triển và ra nhiều hoa, hoa to, đẹp. Chăm sóc tốt tường vi phát triển rất mạnh, cành vươn rất dài, tán cành không đẹp vì vậy ta phải chú ý thường xuyên cắt tỉa cho dáng thế gọn đẹp. Sau mỗi đợt hoa cần loại bỏ những lá héo, hoa úa tàn, giúp cây dồn dinh dưỡng cho thân có đủ sức phát triển và tiếp tục ra những đợt hoa sau. Để hoa to đẹp vào mùa xuân phải loại bỏ những mầm chồi dưới gốc cây. Khi mầm chồi ở các tán cành ra được khoảng 5-10 phân thì cắt bỏ 2/3 để tiếp tục ra nhiều mầm chồi mới, thực hiện đến hết tháng 3 thì dừng và tiếp tục tưới nước, bón bổ sung thêm phân lân cho hoa ra to, đẹp, lâu tàn.
Về nhân giống: Có 2 cách nhân giống hoa tường vi. Cách thứ nhất là tách mầm chồi nẩy lên từ các rễ dưới hốc cây. Vào tháng 7-8 hoặc tháng 1-2 thấy xung quanh gốc cây có những chồi mầm mọc lên cao khoảng 30-40 phân, lấy xén mơi ra, thấy mầm mọc lên từ rễ thì lấy kéo cắt bứng cả rễ và mầm chồi đem ươm trồng vào bầu ni lông đã chuẩn bị sẵn, đặt nơi râm mát tưới tắm, chăm sóc, sau 1 năm thì đem trồng, tạo dáng thế cho cây ra hoa phát triển theo ý muốn. Cách nhân giống thứ hai là chiết cành. Thời điểm chiết cành tốt nhất cùng vào tháng 7-8 và 1-2 âm lịch.
Cách làm bầu chiết như sau: Đất mầu trộn lẫn phân chuồng hoai mục và rơm nát hoặc rễ bèo tây, nhào với nước cho dẻo đều. Chọn cành chiết to, nhỏ tùy ý nhưng đường kính cũng chỉ nên từ 2-4cm, lấy dao sắc cắt vỏ vòng quanh thân cành một đoạn dài bằng đường kính của thân rồi lột bỏ đoạn vỏ đó, dùng giẻ lau khô rồi đắp bầu đất vào xung quang to như nắm tay hoặc hai bàn tay úp lại là vừa. Sau 2 ngày trở đi phải thường xuyên tưới nước giữ độ ẩm cho bầu cây nhanh ra rễ và phát triển. Chiết vào tháng 7-8 thì vào tháng 2-3 và chiết vào tháng 1-2 thì vào tháng 8-9 kiểm tra bầu cây thấy rễ ra có mầu vàng đậm là cắt bầu đem trồng. Khi trồng cũng cần chú ý chăm sóc cẩn thận như chăm sóc cây bứng từ rễ lên.
Nguyễn Văn Ngọ
