Cây cau đang dần trở thành cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao tại nhiều địa phương ở Việt Nam. Theo báo Dân Việt, ông Nguyễn Xuân Tân hiện sống tại thôn 10, xã Ea Ktur, tỉnh Đắk Lắk (trước đây thuộc xã Ea Tiêu, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk cũ) đã tận dụng mảnh đất vỏn vẹn hơn 4 sào (khoảng 0,4 ha) để xây dựng mô hình kinh tế hiệu quả. Trước đó, ông từng trồng cà phê nhưng không thành công do đất không phù hợp. Sau nhiều lần thất bại, đến năm 2008, ông quyết định chuyển sang trồng cau - loại cây phù hợp hơn với điều kiện thổ nhưỡng tại địa phương.
Nhờ áp dụng hệ thống tưới nước tự động cùng phương pháp chăm sóc bài bản, hơn 600 gốc cau trong vườn nhà ông phát triển xanh tốt. Mỗi năm, ông chỉ đầu tư khoảng 50-70 triệu đồng cho nước tưới và phân bón, nhưng đổi lại, vườn cau cho thu hoạch đều đặn trong 4-5 tháng, mang về nguồn thu ổn định, đủ trang trải sinh hoạt hàng ngày.
 |
| Từng trồng cà phê nhưng không thành công do đất không phù hợp. Sau nhiều lần thất bại, đến năm 2008, ông Tân quyết định chuyển sang trồng cau. Ảnh: Dân Việt. |
Không dừng lại ở đó, ông Tân còn tận dụng phần đất dưới tán cau để trồng xen đinh lăng, vừa giữ ẩm cho đất, vừa tạo thêm nguồn thu phụ. Bên cạnh đó, khoảng 100 cây gỗ sưa đỏ cũng được ông trồng rải rác quanh vườn, xem như của để dành lâu dài cho con cháu.
Về đầu ra, năm 2024, giá cau tươi dao động từ 60.000 đến 76.000 đồng/kg, có thời điểm lên tới 90.000 đồng/kg. Ngoài cau thương phẩm, ông còn bán cau giống với giá khoảng 10.000 đồng/quả cho bà con địa phương. Nhờ vậy, chỉ trong một năm, tổng thu nhập từ cau tươi và cau giống của gia đình ông đã vượt mốc 1 tỷ đồng.
So với các loại cây công nghiệp truyền thống như cà phê, việc trồng cau mang lại sự chủ động hơn cho nông dân. Như ông Tân chia sẻ: "Trồng cau thực ra không có gì phức tạp, dễ chăm sóc hơn nhiều loại cây ăn trái khác, chỉ cần mua được giống cau chuẩn. Nếu giá cao thì mình bón phân, đầu tư chăm sóc kỹ hơn, còn giá xuống thấp thì giảm chi phí đầu tư lại, vẫn xoay xở được. Với cau, chỉ cần bán 10.000 đồng/kg là đã có lãi rồi".
Không chỉ ông Tân, nhiều hộ dân khác trong vùng cũng đang chuyển hướng sang trồng cau. Ông Hồ Sỹ Vinh ở xã Dray Bhăng hiện có khoảng 400 cây cau, dù mới thu bói nhưng năm ngoái cũng thu về gần 80 triệu đồng từ 50 cây đầu tiên. Ông Hoàng Mạnh Hào - một hộ trồng xen cau với cà phê, cho biết mỗi cây cau có thể mang lại 1 triệu đồng mỗi năm mà không cần chăm riêng.
Thương lái cũng bắt đầu vào mùa thu mua cau sớm, giá hiện dao động từ 25.000–35.000 đồng/kg. Dự kiến đến chính vụ, lượng cau tăng mạnh, nhiều nhóm thu gom tại địa phương sẽ tăng cường nhân lực để phục vụ nhu cầu các lò sấy.
Từ cây trồng phụ, cau đang dần trở thành cây chủ lực mang lại thu nhập cao, giúp nhiều hộ nông dân ở Đắk Lắk ổn định kinh tế và vươn lên làm giàu.
Cách Đắk Lắk hơn 1.000 km, ông Hà Văn Dũng (làng Trô, xã Giao An, huyện Lang Chánh, Thanh Hóa) đã từng thử nghiệm nhiều loại cây ăn quả như chanh, gấc, cam, bưởi nhưng không đạt hiệu quả. Theo báo Nông nghiệp và Môi trường, đến năm 2006 ông chuyển sang trồng thử 1.200 cây cau và chỉ sau 5 năm đã thu quả - một dấu hiệu đáng mừng trong bối cảnh trồng cây công nghiệp gặp khó khăn.
Từ kinh nghiệm ban đầu, ông tiếp tục mở rộng mô hình: trong giai đoạn 2017-2019, ông đã trồng thêm để nâng tổng số lên 14.000 cây cau trên 5 ha, trong đó hơn 7.000 cây đã cho thu hoạch ổn định
Đặc biệt, năm 2024 ông đã bán khoảng 30.000 cây cau giống với giá trung bình 25.000 đồng/cây, cùng với 5 tấn cau quả, mang về lợi nhuận hơn 700 triệu đồng sau khi trừ chi phí.
 |
| Hiện ông Hà Văn Dũng đã trồng 14.000 cây cau, cho lợi nhuận cao và ổn định. Ảnh: Thanh Tâm/ Báo Nông nghiệp và Môi trường. |
Ông Dũng cho biết: “Gia đình tôi có 5 ha đất sản xuất, đã trồng rất nhiều loại cây như vải, cam, bưởi, chanh, gấc, mía… nhưng đều cho hiệu quả kinh tế thấp, trong khi đó vốn đầu tư lớn. Từ kinh nghiệm thực tế, tôi nhận thấy cây cau cho thu nhập bền vững, không cần nhiều vốn để tái sản xuất. Mỗi năm chỉ cần bón phân một lần và phát cỏ khi rậm rạp, tốn rất ít công chăm sóc.
“Từ khi cây cau cho thu hoạch quả, chưa khi nào không có thương lái tới thu mua tại vườn, chỉ cần giá bán từ 20.000 đồng/kg trở lên đã có lãi. Một 1 sào cau cho thu nhập tương đương 1 ha trồng keo”.
Điều đáng chú ý là, nhiều hộ dân trong làng Trô đã học tập theo mô hình của ông: tổng diện tích cau hiện đã lên trên 20 ha và nhiều gia đình thu hoạch ổn định mỗi năm.
