Bộ Nông nghiệp và Môi trường khuyến khích mô hình hợp tác công - tư trong việc phát triển hạ tầng số và KHCN

Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa chính thức công bố kế hoạch đột phá trong việc ứng dụng khoa học công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, nhằm thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Ông Đỗ Đức Duy - Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Ảnh: MONRE.

Quyết định số 503/QĐ-BNNMT ngày 27/3 do Bộ trưởng Đỗ Đức Duy ký ban hành đã đặt ra những mục tiêu cụ thể, hứa hẹn mở ra một giai đoạn phát triển mới cho ngành nông nghiệp và môi trường Việt Nam. Với thông điệp "KHCN là ngọn hải đăng soi sáng tương lai ngành nông nghiệp", kế hoạch này không chỉ tạo động lực cho các đơn vị trực thuộc mà còn khuyến khích sự tham gia của doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân.

Nhằm đạt được mục tiêu Nghị quyết số 57-NQ/TW, Nghị quyết số 193/2025/QH15 và Nghị quyết số 03/NQ-CP, trong thời gian tới, Bộ trưởng đề nghị các cơ quan, đơn vị bổ sung yêu cầu vị trí việc làm đối với lãnh đạo, bảo đảm tối thiểu 25% tổng số lãnh đạo các cơ quan, đơn vị có chuyên môn, kinh nghiệm về KHCN.

Bộ trưởng yêu cầu xây dựng chuyên trang thông tin về phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số ngành nông nghiệp - môi trường (https://nghiquyet57.mae.gov.vn); xây dựng và ban hành Bộ chỉ số đánh giá định kỳ hàng năm, xếp hạng chuyển đổi số các đơn vị, người đứng đầu và cán bộ, công chức, viên chức. Cần phát triển nền tảng số dùng chung của ngành nông nghiệp - môi trường, kết nối, liên thông với các nền tảng số quốc gia.

Đồng thời, xây dựng, ban hành Kiến trúc Chính phủ số của Bộ/ngành nông nghiệp và môi trường (Phiên bản 4.0); tạo các Danh mục cơ sở dữ liệu dùng chung; Danh mục dữ liệu mở; Danh mục và kế hoạch phát triển dữ liệu lớn thuộc phạm vi quản lý của Bộ.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cần triển khai Trung tâm giám sát điều hành thông minh, từ đó tăng cường quản lý công, nâng cao hiệu lực quản trị, hiệu quả điều hành; thực hiện chỉ đạo, điều hành của cơ quan, đơn vị trực tuyến, dựa trên dữ liệu; nâng cao tương tác giữa cơ quan quản lý và người dân, doanh nghiệp.

Việc thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia được kỳ vọng tạo nên một bước ngoặt./Ảnh báo Chính phủ.

Phát triển loại hình cung cấp dịch vụ công trực tuyến; cấp giấy phép tự động, cung cấp dịch vụ số mới được cá nhân hóa, dựa trên dữ liệu cho người dân và doanh nghiệp; đảm bảo trên 90% thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp được thực hiện trực tuyến, thông suốt, hiệu quả.

Bộ trưởng giao Vụ KHCN chủ trì, phối hợp với Cục Chuyển đổi số và các đơn vị liên quan thuộc Bộ tham mưu việc thành lập Ban Chỉ đạo của Bộ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, do Bí thư Đảng ủy, Bộ trưởng làm Trưởng ban.

Thành lập Hội đồng tư vấn của Bộ và Tổ giúp việc Ban Chỉ đạo về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số với sự tham gia của các chuyên gia trong và ngoài nước.

Đề xuất, tổng hợp các nhiệm vụ phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong chương trình, kế hoạch công tác hằng năm của Bộ; xây dựng, trình phê duyệt và tổ chức thực hiện các chương trình KHCN cấp Bộ, giai đoạn 2026 - 2030; xây dựng chuyên trang thông tin https://nghiquyet57.mae.gov.vn.

Xây dựng và trình phê duyệt Đề án thành lập Quỹ phát triển KHCN của Bộ. Sửa đổi, bổ sung và tổ chức thực hiện Chương trình khoa học, công nghệ cấp bộ “Nghiên cứu ứng dụng công nghệ trong xây dựng, phát triển Chính phủ số và Chuyển đổi số ngành nông nghiệp và môi trường”.

Vụ Pháp chế chủ trì tham mưu việc trình Bộ ban hành Kế hoạch rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành để bảo đảm sự thống nhất, tháo gỡ các điểm nghẽn, đơn giản hóa tối đa thủ tục hành chính.

Vụ Tổ chức cán bộ chủ trì tham mưu việc rà soát, ban hành quy định về trách nhiệm người đứng đầu trực tiếp phụ trách, chỉ đạo về phát triển KHCN; kiện toàn, sắp xếp tổ chức bộ máy các tổ chức KHCN hoạt động bảo đảm hoạt động hiệu lực, hiệu quả và theo hướng tự chủ.

Vụ Kế hoạch - Tài chính chủ trì tham mưu việc cân đối và bố trí các nguồn kinh phí để đảm bảo thực hiện các nhiệm vụ phát triển KHCN; đề xuất, xây dựng, ban hành cơ chế đặc thù về đầu tư, đầu tư công, thương mại hóa sản phẩm nghiên cứu; đề xuất các cơ chế, chính sách về đầu tư, tài chính, quản lý tài sản hình thành từ các nhiệm vụ KHCN.

Vụ Hợp tác quốc tế phối hợp với Vụ KHCN tham mưu tăng cường hợp tác quốc tế trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Kế hoạch của Bộ Nông nghiệp và Môi trường tập trung vào việc xây dựng hạ tầng số hiện đại, đáp ứng yêu cầu của Nghị quyết 57-NQ/TW, Nghị quyết 193/2025/QH15 của Quốc hội và Nghị quyết 03/NQ-CP của Chính phủ. Bộ trưởng Đỗ Đức Duy yêu cầu các cơ quan, đơn vị bổ sung tiêu chí vị trí việc làm, đảm bảo ít nhất 25% lãnh đạo có chuyên môn và kinh nghiệm về KHCN, nhằm nâng cao năng lực quản lý và triển khai các dự án công nghệ.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm là xây dựng chuyên trang thông tin về phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Chuyên trang này sẽ là kênh thông tin chính thức, cung cấp dữ liệu và định hướng cho các đơn vị trong ngành. Đồng thời, Bộ sẽ ban hành Bộ chỉ số đánh giá định kỳ hàng năm, xếp hạng chuyển đổi số của các đơn vị, người đứng đầu và cán bộ, công chức, viên chức, nhằm tạo động lực cạnh tranh lành mạnh.

Bộ cũng đặt mục tiêu phát triển nền tảng số dùng chung, kết nối liên thông với các nền tảng số quốc gia. Các danh mục cơ sở dữ liệu dùng chung, dữ liệu mở và dữ liệu lớn sẽ được xây dựng, tạo nền tảng cho việc quản lý và khai thác thông tin hiệu quả. Đặc biệt, Kiến trúc Chính phủ số của Bộ (Phiên bản 4.0) sẽ được hoàn thiện, đảm bảo sự đồng bộ và hiện đại hóa trong quản lý.

Để nâng cao hiệu lực quản trị và hiệu quả điều hành, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ triển khai Trung tâm giám sát điều hành thông minh. Trung tâm này sẽ hỗ trợ chỉ đạo, điều hành trực tuyến dựa trên dữ liệu, đồng thời tăng cường tương tác giữa cơ quan quản lý, người dân và doanh nghiệp. Bộ trưởng Đỗ Đức Duy nhấn mạnh rằng việc ứng dụng công nghệ sẽ giúp giải quyết các điểm nghẽn trong quản lý, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận các dịch vụ công.

Kế hoạch cũng đặt mục tiêu đảm bảo trên 90% thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp được thực hiện trực tuyến, thông suốt và hiệu quả. Các dịch vụ công trực tuyến sẽ được phát triển, bao gồm cấp giấy phép tự động và cung cấp các dịch vụ số cá nhân hóa dựa trên dữ liệu, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân và doanh nghiệp.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường khuyến khích mô hình hợp tác công - tư (PPP) trong việc phát triển hạ tầng số và KHCN. Các đơn vị được yêu cầu xây dựng đề án thành lập hoặc tham gia góp vốn vào doanh nghiệp KHCN công lập, nhằm thương mại hóa kết quả nghiên cứu. Đồng thời, các viện, trường và trung tâm chuyên ngành sẽ được tăng cường năng lực thông qua việc phát triển hệ thống nghiên cứu, thử nghiệm và phòng thí nghiệm.

Mỗi lĩnh vực trọng điểm của ngành, như trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản và lâm nghiệp, sẽ có ít nhất một phòng thử nghiệm đạt tiêu chuẩn quốc tế, phục vụ công tác hội nhập và xuất nhập khẩu hàng hóa. Bộ cũng đề xuất cơ chế khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư xây dựng phòng thí nghiệm và trung tâm nghiên cứu, tạo điều kiện cho sự phát triển đồng bộ của hệ thống KHCN.

Một trong những điểm nhấn của kế hoạch là tập trung phát triển và trọng dụng nhân lực chất lượng cao. Bộ trưởng Đỗ Đức Duy nhấn mạnh: "Chính sách đúng sẽ giải phóng được nguồn lực phát triển KHCN, và cơ hội từ Nghị quyết 57 là phải giữ được người tài." Bộ sẽ xây dựng cơ chế đặc biệt để thu hút và giữ chân các nhà khoa học đầu ngành, chuyên gia và "tổng công trình sư" trong và ngoài nước, nhằm triển khai các nhiệm vụ trọng tâm quốc gia.

Các chương trình đào tạo, bồi dưỡng sẽ được tổ chức để nâng cao tay nghề cho đội ngũ lao động. Bộ cũng đề xuất cơ chế đặt hàng đào tạo nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực khoa học cơ bản, kỹ thuật then chốt và công nghệ chiến lược. Ngoài ra, các nhóm nghiên cứu uy tín trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường sẽ được thành lập, với sự tham gia của các nhà khoa học đầu ngành trong và ngoài nước.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ nghiên cứu cơ chế khuyến khích các hợp tác xã, doanh nghiệp nhỏ và vừa, cũng như hộ kinh doanh đầu tư vào chuyển đổi số và KHCN. Các chính sách ưu đãi sẽ được đề xuất để hỗ trợ các đơn vị này nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh và quản trị. Đây là bước đi quan trọng nhằm thúc đẩy sự tham gia của khu vực tư nhân, tạo động lực cho sự phát triển bền vững của ngành.

Để triển khai kế hoạch, Bộ trưởng Đỗ Đức Duy đã giao Vụ KHCN chủ trì, phối hợp với Cục Chuyển đổi số và các đơn vị liên quan thành lập Ban Chỉ đạo do Bộ trưởng làm Trưởng ban. Một Hội đồng tư vấn và Tổ giúp việc cũng sẽ được thành lập, với sự tham gia của các chuyên gia trong và ngoài nước. Các nhiệm vụ phát triển KHCN và chuyển đổi số sẽ được lồng ghép vào chương trình công tác hàng năm của Bộ, đồng thời xây dựng các chương trình KHCN cấp Bộ giai đoạn 2026-2030.

Vụ Pháp chế sẽ rà soát và sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật để tháo gỡ các điểm nghẽn, đơn giản hóa thủ tục hành chính. Vụ Tổ chức cán bộ sẽ kiện toàn bộ máy các tổ chức KHCN, đảm bảo hoạt động hiệu quả và tự chủ. Vụ Kế hoạch - Tài chính sẽ cân đối nguồn kinh phí, đề xuất cơ chế đặc thù về đầu tư và thương mại hóa sản phẩm nghiên cứu. Vụ Hợp tác quốc tế sẽ tăng cường hợp tác quốc tế trong phát triển KHCN và chuyển đổi số.

Việc Bộ Nông nghiệp và Môi trường khuyến khích mô hình hợp tác công - tư (PPP) trong phát triển hạ tầng số và khoa học công nghệ (KHCN) đang mở ra nhiều cơ hội quan trọng cho ngành kinh tế sinh vật cảnh. Đây là một bước đi chiến lược giúp các nghệ nhân, làng nghề, hợp tác xã và doanh nghiệp trong lĩnh vực sinh vật cảnh tận dụng tốt hơn các nguồn lực từ Nhà nước và khu vực tư nhân để nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh và xuất khẩu.

Một trong những cơ hội lớn nhất đến từ việc xây dựng hạ tầng số hiện đại, giúp ngành sinh vật cảnh ứng dụng công nghệ vào quản lý, sản xuất và thương mại. Khi các nền tảng số được phát triển, các hợp tác xã và nhà vườn có thể tiếp cận thông tin thị trường một cách nhanh chóng, đồng thời áp dụng các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data) để tối ưu hóa quy trình chăm sóc cây cảnh, cá cảnh, đá cảnh. Điều này không chỉ giúp giảm chi phí mà còn nâng cao chất lượng sản phẩm, gia tăng tính cạnh tranh trên thị trường.

Bên cạnh đó, sự kết nối giữa các viện nghiên cứu, trường đại học với doanh nghiệp và hợp tác xã thông qua mô hình PPP giúp ngành sinh vật cảnh được tiếp cận với các công nghệ hiện đại trong chọn tạo giống, bảo tồn nguồn gen quý và ứng dụng các phương pháp canh tác bền vững. Nhờ có sự hợp tác này, các nhà vườn có thể ứng dụng công nghệ sinh học vào việc nhân giống, phòng trừ sâu bệnh bằng phương pháp thân thiện với môi trường, từ đó nâng cao giá trị sản phẩm và đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường xuất khẩu.

Chính sách thúc đẩy thương mại điện tử và xây dựng nền tảng số trong ngành nông nghiệp cũng mang lại lợi thế lớn cho ngành sinh vật cảnh. Việc tham gia các sàn thương mại điện tử chuyên biệt sẽ giúp các doanh nghiệp và nhà vườn mở rộng thị trường, tiếp cận khách hàng trên phạm vi toàn cầu mà không cần phụ thuộc quá nhiều vào các kênh phân phối truyền thống. Đồng thời, công nghệ blockchain có thể được ứng dụng để truy xuất nguồn gốc sản phẩm, giúp nâng cao lòng tin của người tiêu dùng và tăng cơ hội xuất khẩu sang các thị trường có yêu cầu nghiêm ngặt về minh bạch thông tin.

Ngoài ra, sự phát triển của mô hình hợp tác công - tư cũng giúp thúc đẩy các hoạt động đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn cho các nghệ nhân, người lao động trong ngành sinh vật cảnh. Các chương trình hợp tác giữa doanh nghiệp và các cơ sở nghiên cứu sẽ hỗ trợ đào tạo kỹ thuật, cập nhật kiến thức về công nghệ mới và chuyển đổi số, giúp người sản xuất và kinh doanh thích nghi tốt hơn với xu hướng phát triển hiện đại.

Nhờ vào các chính sách khuyến khích của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, ngành sinh vật cảnh đang đứng trước cơ hội lớn để nâng cao năng lực sản xuất, mở rộng thị trường và phát triển bền vững. Việc tận dụng tốt sự hỗ trợ từ mô hình PPP sẽ giúp ngành này chuyển mình mạnh mẽ, khẳng định vị thế trong nền kinh tế nông nghiệp hiện đại và hội nhập quốc tế.

Triển khai Đề án thành lập Bộ Nông nghiệp và Môi trường: Nhanh chóng hợp nhất, tạo lập một ngành kinh tế bền vững trong kỷ nguyên mới Ngày 19/2, Ban chỉ đạo xây dựng Đề án hợp nhất Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn với Bộ Tài nguyên và Môi ...

Tăng cường hợp tác quốc tế và phổ biến kiến thức khoa học hướng tới tăng trưởng xanh Tăng cường hợp tác quốc tế và phổ biến kiến thức khoa học hướng tới tăng trưởng xanh

Hội thảo Khoa học: Những bất cập trong thực hiện Luật Tiêu chuẩn, Quy chuẩn kỹ thuật và Luật Chất lượng sản phầm, hàng hoá trong lĩnh vực nông nghiệp Sáng 24/2/2025, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật Hà Nội phối hợp với Hội Chăn nuôi Việt Nam, Hội ...