Từng là những sườn đồi cằn cỗi, bỏ hoang nhiều năm, khu đất ở thôn Háng Gàng, xã Lao Chải, huyện Mù Cang Chải (tỉnh Lào Cai) nay đã phủ kín màu xanh của giàn su su, mang lại thu nhập hàng tỷ đồng mỗi năm cho người trồng và tạo việc làm ổn định cho hàng chục lao động địa phương.
 |
| Khu trang trại su su rộng lớn nhìn từ trên cao của anh Phạm Quang Thọ ở thôn Háng Gàng, xã Lao Chải. Ảnh: Báo Lào Cai. |
Theo báo Lào Cai, chủ nhân của mô hình này là anh Phạm Quang Thọ, 48 tuổi, quê gốc Phú Thọ. Trước đây, anh là cán bộ Ban Quản lý rừng phòng hộ Mù Cang Chải. Trong quá trình công tác, anh đi qua nhiều khu vực đồi núi bị bỏ hoang, đất đai bạc màu, cây cối không phát triển. Trăn trở trước thực trạng này, anh luôn ấp ủ ý tưởng tận dụng đất hoang để trồng cây vừa mang lại thu nhập, vừa giữ đất, giữ rừng.
Năm 2007, anh Thọ mua lại 5 ha đất hoang của người dân và bắt đầu trồng cây Sơn Tra (táo mèo). Tuy nhiên, sau 10 năm canh tác, cây Sơn Tra không mang lại hiệu quả kinh tế như kỳ vọng, cuộc sống gia đình anh vẫn gặp nhiều khó khăn.
Năm 2017, trong quá trình tìm hiểu, anh biết đến cây su su – một loại cây leo dễ trồng, phù hợp với đất đồi, có thể thu hoạch quanh năm. Tin tưởng vào tiềm năng của loại cây này, anh quyết định chuyển đổi 2 ha đất từ trồng Sơn Tra sang trồng su su. Anh mạnh dạn vay vốn đầu tư mua giống, dựng giàn bằng dây thép và cột tre để cây leo.
Thời điểm đó, không ít người tỏ ra hoài nghi, cho rằng anh mạo hiểm khi đưa cây trồng ưa ẩm, thích khí hậu lạnh về vùng núi có gió mạnh, sương muối dày và thiếu nước tưới. Bất chấp lời bàn tán, anh Thọ vẫn kiên trì với lựa chọn của mình, ngày ngày đào hố, làm giàn, vun gốc và chăm bón.
Sau gần một năm, vườn su su đầu tiên bắt đầu cho thu hoạch với năng suất cao. Trung bình mỗi ngày, gia đình anh thu khoảng một tấn quả, bán ra với giá dao động 8.000 – 10.000 đồng/kg. Ngay trong năm đầu tiên, anh thu lãi gần 800 triệu đồng.
Nhận thấy hiệu quả rõ rệt, anh tiếp tục mở rộng diện tích canh tác. Đến nay, gia đình anh sở hữu 16 ha trồng su su. Toàn bộ diện tích được đầu tư hệ thống tưới tự động, giàn leo chắc chắn, cùng hệ thống đường nội bộ phục vụ vận chuyển và thu hái. Mỗi năm, gia đình anh Thọ thu từ 80 - 100 tấn quả su su, doanh thu đạt trên 4 tỷ đồng.
 |
| Không chỉ giúp gia đình ổn định thu nhập, mô hình trồng su su của anh Thọ còn tạo việc làm thường xuyên cho nhiều lao động địa phương. Ảnh: Báo Lào Cai. |
 |
| Mỗi năm, gia đình anh Thọ thu từ 80 - 100 tấn quả su su, doanh thu đạt trên 4 tỷ đồng. Ảnh: Báo Lào Cai. |
Không chỉ giúp gia đình ổn định thu nhập, mô hình trồng su su của anh Thọ còn tạo việc làm thường xuyên cho 30 - 40 lao động tại địa phương, với mức lương từ 6 đến 7,5 triệu đồng mỗi tháng. Anh Lờ A Di, một người dân thôn Hú Trù Lình, chia sẻ: “Tôi được anh Thọ nhận vào làm với mức lương 7,5 triệu đồng/tháng, giúp gia đình có cuộc sống ổn định. Ngoài thời gian thu hái, anh còn hướng dẫn chúng tôi cách trồng và chăm sóc cây su su”.
Năm 2022, anh Phạm Quang Thọ thành lập Hợp tác xã nông nghiệp sạch T&D. Ngoài việc mở rộng diện tích trồng trong gia đình, anh còn hỗ trợ vốn, giống và phân bón cho 5 hộ dân tại thôn Háng Gàng và Hú Trù Lình trồng thêm 15 ha su su. Anh cũng đứng ra tìm đầu ra cho sản phẩm, giúp bà con yên tâm canh tác.
Anh Giàng A Hồng, một hộ dân được hỗ trợ, cho biết: “Tôi được anh Thọ giúp trồng gần 2 ha su su. Mỗi ngày bán quả, gia đình tôi thu về hơn 3 triệu đồng”.
Không dừng lại ở cây su su, anh Thọ đang lên kế hoạch xây dựng nhà màng để trồng thêm các loại rau, củ, quả có giá trị kinh tế cao hơn. Đồng thời, anh định hướng hợp tác xã làm đầu mối thu gom nông sản cho người dân, bán ra thị trường với số lượng lớn nhằm tránh tình trạng bị ép giá, từ đó nâng cao giá trị sản phẩm.
“Hợp tác xã chúng tôi định hướng tiếp tục mở rộng diện tích cho bà con. Vùng nào có thể trồng được, chúng tôi sẽ triển khai để tạo ra khối lượng hàng hóa lớn, đáp ứng nhu cầu thị trường”, anh Thọ cho biết.
 |
| Anh Thọ chỉ đạo vận chuyển su su mang đi tiêu thụ. Ảnh: Báo Lào Cai. |
Đánh giá về mô hình trồng su su của anh Thọ, ông Hảng Đình Thu – Chủ tịch UBND xã Lao Chải – cho rằng đây là hướng đi sáng tạo, giúp khai thác hiệu quả đất đai cằn cỗi, tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương, đồng thời mở ra hướng phát triển kinh tế bền vững gắn với bảo vệ môi trường.
Từ những triền núi hoang hóa, không cây cối, đến nay, vùng đất ấy đã trở thành những vườn su su xanh mướt, góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Lao Chải. Câu chuyện của anh Phạm Quang Thọ không chỉ là một mô hình kinh tế hiệu quả, mà còn là minh chứng cho sự kiên trì, dám nghĩ dám làm của người nông dân thời hiện đại.
