Thuở nhỏ, trước nhà có ao sen nên khi sang Bỉ, chị Phước Vân quyết định gây dựng một vườn sen để vơi bớt nỗi nhớ quê. Chị Vân, 47 tuổi, sống ở vùng Yvoir, Bỉ, nơi có sông ngòi chằng chịt, nhiều phù sa, thích hợp để trồng sen, dù thời tiết lạnh.
Trồng sen ở châu Âu khó hơn các nước nhiệt đới vì mùa hè rất ngắn, trong khi sen cần nắng ấm. Ở Bỉ, nhiệt độ ngày đêm chênh lệch cao khiến sen chậm phát triển. Mùa đông khắc nghiệt, nhất là từ tháng 12 đến tháng 2 nhiệt độ thường xuống âm, dễ làm mất giống.
Để khắc phục yếu tố khí hậu, chị Vân phải dùng hệ thống sưởi, đôi khi là đèn chiếu thay ánh sáng mặt trời. Chị làm hai nhà kính. Từ cuối tháng 3 hàng năm, chị trồng và sưởi ấm trong nhà kính để nảy chồi. Nếu trời lạnh quá phải sẽ phải cho dây dẫn sưởi ấm nước trong chậu hoa.
Những chậu trồng ngoài vườn được chôn dưới đất để giữ nhiệt độ ổn định. Mùa đông phải phủ bạt nhựa để củ không hỏng.
Năm đầu chị gieo hạt 16 giống sen, suốt mùa hè chỉ lên được 1/4 và không nở hoa. Năm sau chị trồng bằng củ, được nhiều chậu nở. Mùa sen năm nay có 120 chậu cho hoa liên tục suốt từ tháng 6 đến hết tháng 9.
Sau ba năm, chị Vân sưu tầm và lai tạo được 49 giống, trong đó có nhiều giống sen mang từ Việt Nam. "Năm nay có 46 giống đã nở. Còn ba giống chưa kịp nở thì trời trở lạnh. Đây là điểm nuối tiếc với những người yêu sen ở châu Âu vì tiết trời ấm áp qua rất nhanh", chị cho hay.
Trong hình là sen hoàng yến có mùi thơm như sen bách diệp hồ Tây (Hà Nội).
Năm nay, những loài sen cho hoa khiến chị cảm thấy phấn khích như "trúng số" là White Tara, Chuẩn Đề và Hồng Happy Pink. Hoa to, phom dáng đẹp và rất thơm. Ba loại này do côn trùng thụ phấn từ các giống sen khác nhau trong vườn chị.
Trong hình là loài sen được chị Vân đặt tên là White Tara (trái), có đường kính hoa tới 23 cm và Chuẩn Đề. Cả hai loại đều chịu lạnh tốt, hoa to thơm.
Trong các giống lai, chị thích nhất New Brocade (còn gọi là cốm) có màu xanh cốm pha hồng, hương thơm dịu. Năm nay chị Vân đang chủ động lai tạo một số giống sen mới.
Là người chơi sen nên chị Vân không thể bỏ qua sen nghìn cánh (S1000), tuy khó ra hoa nhưng nở đẹp và lâu tàn. Đặc biệt lá hoa rất đẹp, thơm mùi hương hoa sen; còn hoa thơm mùi dầu tràm lẫn trầm hương.
Suốt mùa sen nở, người phụ nữ gốc Việt cảm tưởng sáng nào mình cũng được nạp năng lượng. Chị ra vườn, hít sâu hương sen thơm ngát. Đôi lúc, chị lấy một nắm mộc trà cho vào búp sen sắp nở, hôm sau đã có trà sen thưởng thức. Chị tận dụng lá sen để trang trí cho các món ăn và phơi khô làm trà uống.
Đây là loài sen bạch tuyết mang một vẻ đẹp mỏng manh.
Nhờ tình yêu hoa sen, Vân quen được nhiều bạn bè ở châu Âu. Cuối tuần họ tề tựu cùng thưởng hoa, ngắm trà, háo hức bình phẩm các giống mới lai tạo và lúc về còn được gia chủ tặng cho những chậu sen "mang từ miền ký ức".
Có một người bạn sống ở Pháp không ngại đi về 1.400 km tới thăm vườn của chị Vân, rồi mang về 10 chậu để bắt đầu gây dựng vườn sen của riêng mình.
Ngoài cắm sen trong nhà, thi thoảng chị Vân cũng hái hoa cúng chùa Hoa Nghiêm ở thủ đô Bruxelles. "Đang ở Bỉ nhưng mùa hè ngỡ như sống ở Việt Nam nhờ trồng sen", chị Phước Vân chia sẻ.
Phan Dương
Ảnh: Phước Vân
