Yếu tố pháp lý liên quan đến 'Săn tiền thưởng' – Cần tránh những mâu thuẫn, xung đột xã hội có thể xảy ra
Thủ tướng Chính phủ vừa ký ban hành Nghị định số 168/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe, thay thế cho Nghị định số 100/2020 (sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 123), có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2025. Theo đó, nhiều lỗi vi phạm giao thông sẽ tăng mức phạt gấp nhiều lần so với trước, trong đó có những lỗi tăng gấp 36-50 lần. Đây được coi là giải pháp 'đột phá' nhằm bảo đảm trật tự, an toàn giao thông (TTATGT) và xây dựng văn hóa giao thông trong nhân dân.
Ngay sau khi Nghị định số 168/2024/NĐ-CP đi vào cuộc sống, một số người dân, doanh nghiệp đã liên hệ Viện Nghiên cứu Thị trường – Truyền thông Quốc tế (IMRIC); Viện Nghiên cứu Chính sách pháp luật và Kinh tế hội nhập (IRLIE); Tạp chí Doanh nghiệp và Trang trại Việt Nam; Tạp chí điện tử Việt Nam Hương Sắc yêu cầu tham vấn pháp lý xoay quanh việc những “Thợ săn tiền thưởng” được thực hiện như thế nào, liệu có khả năng vướng yếu tố pháp lý liên quan hay không?.
Phân tích vấn đề trên, TS. Hồ Minh Sơn đã dẫn chứng một cách cụ thể: Vào tối ngày 31/12/2024 vừa qua, Bộ Công an đã thống kê về số vụ tai nạn giao thông (TNGT) xảy ra trong năm 2024. Trên toàn quốc xảy ra 21.532 vụ TNGT đường bộ, làm chết 9.954 người, bị thương 16.044 người. Qua phân tích cho thấy, nguyên nhân chính xảy ra TNGT là do đã sử dụng rượu, bia mà tham gia giao thông, đi không đúng phần đường, làn đường, vượt đèn đỏ, đi ngược chiều...
TS. Hồ Minh Sơn khẳng định, việc tùy tiện khi tham gia giao thông, không thượng tôn pháp luật về TTATGT, nhất là quy tắc giao thông là nguyên nhân cơ bản dẫn đến tai nạn và những cái chết thương tâm không đáng có. Do đó, việc tăng nặng mức phạt tiền với các hành vi và nhóm hành vi vi phạm quy tắc giao thông, vi phạm quy định về quản lý nhà nước trong lĩnh vực TTATGT và kèm theo là các hình thức xử lý nghiêm như: tịch thu phương tiện, tước giấy phép lái xe có thời hạn, trừ điểm giấy phép lái xe…quy định tại Nghị định số 168/2024/NĐ-CP của Chính phủ là một trong những biện pháp ngăn chặn hữu hiệu, giúp giảm thiểu vi phạm giao thông, giảm thiểu nguy cơ xảy ra TNGT và thiệt hại do TNGT gây ra.
Nhấn mạnh, TS. Hồ Minh Sơn cho rằng: “Đáng mừng nhất là ngay sau khi Nghị định số 168 được ban hành đi vào cuộc sống, đông đảo người dân trên cả nước rất đồng tình với mức phạt mới này, bởi ai cũng cho rằng, đây là việc làm thể hiện sự răn đe, phòng ngừa, cảnh tỉnh đối với những ai vi phạm các lỗi dễ dẫn đến TNGT, gây hậu quả xấu cho xã hội. Từ đó, cho thấy những hành vi như vượt đèn đỏ, đi ngược chiều trên cao tốc, chở hàng hóa cồng kềnh không tuân thủ quy định, mở cửa xe không đảm bảo điều kiện an toàn hoặc lạng lách, đánh võng, điều khiển xe bằng chân, chạy quá tốc độ đuổi nhau, vi phạm nồng độ cồn...có thể gây ra TNGT cao, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng cho người khác và gây mất ổn định trật tự an toàn xã hội”.
Điển hình, khi đã có hành lang pháp lý đủ tính răn đe, quá trình thực thi cần đảm bảo minh bạch, thấu tình đạt lý, nhất là phải tăng cường các yếu tố khoa học - công nghệ để người vi phạm nhận ra lỗi của mình với tinh thần “tâm phục, khẩu phục”. Tuy nhiên, để Nghị định số 168 đi vào cuộc sống và nhận được sự đồng thuận cao của các tầng lớp nhân dân, cùng với việc tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến về các mức phạt mới, giúp người dân hiểu, nghiêm chỉnh chấp hành, tránh vi phạm để bị xử phạt với các mức cao này, ngành chức năng cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát lực lượng thực thi công vụ, tránh tình trạng tiêu cực khi xử phạt người vi phạm, TS. Sơn nói thêm.
Qua đó, với việc tăng mức xử phạt cũng là một trong những giải pháp để góp phần hạn chế hành vi vi phạm giao thông, từ đó giảm thiểu các vụ tai nạn. Đặc biệt, quá trình ghi hình tìm kiếm người vi phạm giao thông nếu không cẩn trọng, những 'thợ săn tiền thưởng' sẽ có nguy cơ trở thành kẻ vi phạm pháp luật.
Kể từ ngày 1/1/2025, Nghị định 176/2024/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực. Điều này, cho phép Bộ Công an chi hỗ trợ cá nhân, tổ chức cung cấp thông tin phản ánh hành vi vi phạm hành chính về trật tự an toàn giao thông. Với mức chi cho nội dung này không quá 10% số tiền xử phạt vi phạm hành chính và tối đa là 5 triệu đồng/vụ việc. Cục CSGT hiện đang xây dựng quy định cụ thể để hướng dẫn chi trả cho người cung cấp thông tin vi phạm và tiêu chí trả cho từng nội dung.
TS. Hồ Minh Sơn cho rằng, hành vi vi phạm giao thông của người dân cũng là một trong những nguyên nhân gây ra tai nạn giao thông. Để giảm thiểu cần phải thực hiện đồng bộ với rất nhiều giải pháp và trong đó có việc nâng cao cơ sở hạ tầng về giao thông và tích cực tuyên truyền. Cạnh đó, chúng ta cũng cần phải có những biện pháp khác như nâng cao, cải thiện chất lượng đào tạo, nâng cao kỹ năng lái xe cho tài xế, phát triển hệ thống giao thông công cộng. Việc tăng mức xử phạt cũng là một trong những giải pháp để góp phần hạn chế hành vi vi phạm giao thông, từ đó giảm thiểu các vụ tai nạn. Tôi đồng tình với việc xử phạt nghiêm, nặng đối với hành vi vi phạm giao thông trên đường cao tốc ví dụ như đi ngược chiều, đi lùi, dừng đỗ không đúng nơi quy định. Những hành vi này tiềm ẩn nguy cơ gây ra tai nạn giao thông rất cao và rất nguy hiểm…
Thế nhưng, quy định về việc hỗ trợ cá nhân, tổ chức cung cấp thông tin phản ánh hành vi vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông là điểm mới đáng ghi nhận. Với việc áp dụng cần phải tổng kết rút kinh nghiệm, có sự kiểm soát và có thể điều chỉnh phù hợp. Ngoài ra, những quy định mới như đã nói và dẫn chứng ở trên kích thích về mặt lợi ích kinh tế cho công dân khi báo tin vi phạm giao thông cho lực lượng chức năng, góp gia tăng nguồn tin làm căn cứ xử lý vi phạm giao thông…Mặt khác, nâng cao ý thức của người tham gia giao thông khi việc phát hiện vi phạm giao thông không chỉ do lực lượng chức năng, các thiết bị chuyên dụng mà còn từ tai mắt của người dân.
Song song đó, các cá nhân, tổ chức cung cấp thông tin phản ánh hành vi vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông có thể được thưởng đến 5 triệu đồng/vụ, từ đó khiến một số người muốn trở thành “thợ săn tiền thưởng” kể từ ngày 01/01/2025. Tuy nhiên, việc quay clip để tìm kiếm hành vi vi phạm giao thông một cách có chủ đích, hoạt động thường xuyên có thể sẽ xảy ra một số mâu thuẫn, xung đột trong xã hội. Vì vậy, thực hiện trách nhiệm xã hội hoặc tìm kiếm cơ hội có thu nhập cá nhân cũng phải đảm bảo tôn trọng quyền riêng tư cá nhân, quyền tự do hình ảnh của công dân nơi công cộng, TS. Sơn khuyến nghị.
Theo TS. Hồ Minh Sơn thì quá trình ghi hình tìm kiếm người vi phạm giao thông có thể sẽ có những tình huống tiếp nhận được thông tin có tính chất sơ hở, không đẹp của người tham gia giao thông, thậm chí có thể có những thông tin liên quan đến bí mật đời tư cá nhân. Do vậy, nếu tùy tiện thu thập thông tin cá nhân gây ảnh hưởng đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của công dân thì đây lại là hành vi vi phạm pháp luật. Từ đây, có thể phát sinh những mâu thuẫn về hành vi giữa người ghi hình và người tham gia giao thông. Song song đó, ghi lại hình ảnh của người khác chỉ được phép thực hiện mà không cần xin phép nếu có căn cứ, người đó đã thực hiện hành vi vi phạm pháp luật và việc ghi hình nhằm mục đích để đảm bảo an toàn, lợi ích công cộng…
Trong khi đó, chỉ những hình ảnh về người tham gia giao thông vi phạm luật giao thông đường bộ thì mới được phép lưu trữ và chỉ được phép sử dụng để trình báo với cơ quan chức năng. Mặc dù vậy, pháp luật nghiêm cấm việc tùy tiện ghi hình người tham gia giao thông, lưu trữ thông tin hình ảnh đó để sử dụng vào các mục đích trái pháp luật. TS. Hồ Minh Sơn cân nhắc việc có thể xuất hiện những hình ảnh thông tin giả mạo, dàn dựng để nhận thưởng, gây khó khăn cho cơ quan chức năng trong việc phát hiện, xử lý vi phạm. Những hành vi này, nếu phát hiện việc có chủ ý gây khó cho lực lượng chức năng hoặc lợi dụng quy định mới của pháp luật để trục lợi thì cần phải xử lý nghiêm. Trong đó, đối với những hành vi cung cấp thông tin giả mạo cho lực lượng chức năng sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính nếu gây ảnh hưởng đến sự hoạt động bình thường của cơ quan tổ chức, và nếu ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ công vụ còn có thể bị xử lý hình sự.
Tin rằng thông qua trao đổi xoay quanh vấn đề này, cơ quan chức năng cần có những khuyến cáo, kiểm soát tình hình, cần có những cơ chế để bảo vệ người tố cáo, tránh những mâu thuẫn, xung đột xã hội có thể xảy ra…
Văn Hải – Trần Danh (CTVTVPL Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm)
Tin mới


Bất ngờ với loài cây được Mỹ bình chọn "loại rau củ, trái cây tốt nhất thế giới", ở Việt Nam mọc như cỏ dại

Nuôi thứ cá gì mà bán giá chục triệu đồng/con, giới sưu tầm tranh nhau mua, nông dân thu tiền tỷ?
Tin bài khác

Trồng dừa xiêm trái sai trĩu, thả thêm đàn dê, nông dân Gia Lai thu hàng trăm triệu mỗi năm

Những giống chó mèo “ngoài hành tinh” khiến giới yêu thú cưng sẵn sàng chi hàng trăm triệu để sở hữu

Cá tầm "xuống phố": Mô hình nuôi mới dưới chân cầu Thanh Trì

Trồng xen canh bắp và dưa leo, nữ nông dân Khánh Hòa mới thu tiền tỷ mỗi năm

Nghệ nhân Vũ Tấn Phúc: Người gửi hồn vào cây với hơn 18 năm tâm huyết tạo tác

Về Cao Thôn: Thăm "thủ phủ" hương trầm 300 năm tuổi ở Hưng Yên

Cây chè tổ Suối Giàng: Di sản sống của người Mông

Vùng trồng chè đặc sản ở Việt Nam: Di sản từ đất, tinh túy từ bàn tay người làm trà

Nhà vườn An Thư: Hồn xưa giữa lòng đất cố đô

Làng nghề hoa cúc Ninh Giang: Giữ nghề trong cơn sóng chợ

Cốm làng Vòng: Từ món quà quê dân dã trở thành nghề chính của cả một làng ở Hà Nội

Nhà vườn Phạm Huế: Đam mê cây xanh và triết lý “chung một cội nguồn”

Nhà vườn An Hiên: "Tinh hoa đệ nhất nhà vườn" xứ Huế

Nuôi tép cảnh - nghệ thuật thu nhỏ cho người yêu thiên nhiên hiện đại

Tưới nước cho hoa hồng leo sai cách, 90% người trồng đang làm hỏng cây mà không biết

Tưới nước cây trầu bà bao nhiêu là đủ? Đừng để cây chết vì sai lầm đơn giản

Một số điều kiện hành nghề lĩnh vực thú y đối với cá nhân và tổ chức theo Luật Thú y

Hà Nội cho phép xây dựng công trình tạm phục vụ sản xuất, du lịch trên đất nông nghiệp bãi sông

Cập nhật quy định kiểm dịch: Thông tư số 28/2025/TT-BNNMT có hiệu lực từ ngày 1/7/2025

Sửa đổi quy trình đánh giá sản phẩm OCOP theo Quyết định 1489/QĐ-TTg mới nhất

Thay đổi đơn vị hành chính: Doanh nghiệp cần cập nhật để không bị gián đoạn hoạt động

Việt Nam tham dự Hội nghị Bonsai và Suiseki châu Á - Thái Bình Dương lần thứ 17 tại Indonesia

Trợ lý ảo Đom Đóm AI hỗ trợ nông dân tra cứu thông tin miễn phí

Ông lớn Nhật nhắm “mỏ vàng xanh” của Việt Nam, tham vọng tạo thị trường matcha "chuẩn Nhật, giá Việt"

Livestream - nghề tay trái hái ra tiền của nông dân Trung Quốc

Bắc Ninh bán vải thiều vượt 105% kế hoạch

Bất ngờ với loài cây được Mỹ bình chọn "loại rau củ, trái cây tốt nhất thế giới", ở Việt Nam mọc như cỏ dại

Những giống chó mèo “ngoài hành tinh” khiến giới yêu thú cưng sẵn sàng chi hàng trăm triệu để sở hữu

Trồng dừa xiêm trái sai trĩu, thả thêm đàn dê, nông dân Gia Lai thu hàng trăm triệu mỗi năm

Hai loại gia vị đắt đỏ mang về hơn 15 triệu USD cho Việt Nam 6 tháng đầu năm 2025

Ông lão Đắk Lắk trồng thứ cây “cũ rích” mà kiếm hơn 1 tỷ đồng/năm

Người xưa dạy: Trồng cây hợp khí, sự nghiệp hanh thông, công danh tự tới

Hai biểu tượng Phật giáo khẳng định vị thế của Bắc Ninh trên bản đồ di sản thế giới

Ngôi chùa kỳ lạ không thờ Phật, in trên tờ 20.000 đồng, là “bùa hộ mệnh” suốt hơn 400 năm

5 loài hoa phong thủy được người xưa gửi gắm ước nguyện thịnh vượng và trường thọ

Công viên thực vật năm châu đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam

Chiêm ngưỡng tác phẩm đặc sắc tại Triển lãm cây cảnh nghệ thuật Thường Tín

Hành trình săn lùng và vận chuyển cây sanh cổ thụ từ An Giang ra Hà Nội

Nghệ nhân Nguyễn Văn Vân và cây xanh quê trăm tuổi: Dấu thời gian in trên gân rễ

Hướng dẫn quy trình nuôi động vật hoang dã đúng pháp luật và đầy đủ thủ tục
