VNHS - Nấm tuyết không chỉ là một thực phẩm bổ dưỡng với nhiều lợi ích cho sức khỏe mà còn mở ra cơ hội kinh tế lớn cho người nông dân.
Nấm tuyết, hay còn gọi là mộc nhĩ trắng, từ lâu đã được ví như "tổ yến của người nghèo" nhờ giá trị dinh dưỡng cao và công dụng đa dạng trong y học cổ truyền. Không chỉ là một nguyên liệu quen thuộc trong ẩm thực, nấm tuyết còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe và tiềm năng kinh tế đáng chú ý.
Nấm tuyết chứa nhiều polysaccharid, vitamin D và các khoáng chất như natri, kali, canxi, magie, phốt pho, sắt, kẽm, đồng và mangan. Nhờ hàm lượng polysaccharid cao, nấm tuyết có khả năng giữ ẩm, làm chậm quá trình lão hóa da và hỗ trợ chữa lành vết thương. Vitamin D trong nấm tuyết giúp giảm mài mòn da, làm dịu các vết mụn và kích thích sự phát triển của tế bào da mới. Ngoài ra, loại nấm này còn hỗ trợ chức năng thần kinh, tăng cường trí não và giúp hạn chế sự tích tụ của β-amyloid – một trong những nguyên nhân chính gây bệnh Alzheimer.
Theo nghiên cứu từ Viện Dinh dưỡng Quốc gia, polysaccharid trong nấm tuyết có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, chống viêm và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Đặc biệt, loại nấm này còn giúp kiểm soát lượng đường trong máu, phù hợp với người mắc bệnh tiểu đường. Một nghiên cứu khác tại Trung Quốc cũng chỉ ra rằng nấm tuyết có khả năng giảm cholesterol xấu (LDL), nhờ đó giúp cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ đột quỵ.
Theo y học cổ truyền, nấm tuyết có vị ngọt nhạt, tính bình và không độc, thường được dùng để bổ dưỡng cơ thể, tăng tiết nước bọt, trợ tiêu hóa và dưỡng phế. Nấm tuyết đặc biệt hữu ích trong việc điều trị ho khan, ho có đờm, táo bón và suy nhược cơ thể sau khi ốm dậy. Nhờ những công dụng tương tự tổ yến nhưng có giá thành hợp lý hơn, nấm tuyết đã trở thành một lựa chọn phổ biến trong chế độ dinh dưỡng của nhiều người.
Lương y Đinh Công Bảy, Tổng thư ký Hội Dược liệu TP.HCM, cho biết: "Nấm tuyết từ lâu đã được sử dụng trong các bài thuốc bổ phế, nhuận tràng và tăng cường sức khỏe. Nó còn có khả năng giúp thanh nhiệt, giải độc cơ thể và hỗ trợ tiêu hóa rất tốt".
Ngoài ra, một số bài thuốc dân gian kết hợp nấm tuyết với táo đỏ, kỳ tử và hạt sen để làm món chè dưỡng nhan, giúp tăng cường sức khỏe làn da, cải thiện giấc ngủ và nâng cao đề kháng. Nhờ vậy, nấm tuyết được nhiều người lựa chọn để chăm sóc sức khỏe một cách tự nhiên và an toàn.
Bên cạnh lợi ích sức khỏe, nấm tuyết còn mở ra tiềm năng kinh tế lớn. Việc phát triển nghề trồng nấm, đặc biệt là nấm tuyết, đã giúp nhiều hộ nông dân cải thiện thu nhập nhờ giá trị kinh tế cao hơn so với một số cây nông sản khác. Nguồn nguyên liệu trồng nấm sẵn có và phong phú như rơm, rạ, mùn cưa, bã mía giúp giảm chi phí sản xuất, đồng thời tận dụng phụ phẩm nông nghiệp một cách hiệu quả.
Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, sản lượng nấm tuyết tại Việt Nam năm 2024 đạt khoảng 10.000 tấn, chủ yếu được trồng tại các tỉnh Lâm Đồng, Đà Lạt, Tây Ninh và một số khu vực miền Bắc. Hiện nay, nhu cầu tiêu thụ nấm tuyết không chỉ tăng cao trong nước mà còn mở rộng ra thị trường quốc tế, đặc biệt là các nước châu Á như Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.
Các doanh nghiệp Việt Nam đã bắt đầu đầu tư vào mô hình sản xuất hiện đại, áp dụng công nghệ sấy lạnh, chế biến sâu để nâng cao giá trị sản phẩm. Một số công ty đang đẩy mạnh xuất khẩu nấm tuyết dạng khô và các sản phẩm chế biến như bột nấm tuyết, nước uống từ nấm tuyết, nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường quốc tế.
Tuy nhiên, để phát triển bền vững, ngành nấm cần đối mặt với thách thức như thiếu liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ, công nghệ bảo quản sau thu hoạch còn hạn chế. Việc áp dụng khoa học kỹ thuật, xây dựng mô hình liên kết chuỗi giá trị và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao là những giải pháp cần thiết để khai thác triệt để tiềm năng kinh tế từ nấm tuyết.
TS. Nguyễn Văn Hiền, chuyên gia nghiên cứu nấm tại Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, nhận định: "Việt Nam có tiềm năng lớn trong việc trồng và xuất khẩu nấm tuyết, nhưng cần tập trung vào khâu chế biến và bảo quản để nâng cao giá trị sản phẩm. Nếu có chính sách hỗ trợ tốt, ngành này có thể trở thành một trong những lĩnh vực phát triển chủ lực của nông nghiệp Việt Nam".
Nấm tuyết không chỉ là một thực phẩm bổ dưỡng với nhiều lợi ích cho sức khỏe mà còn mở ra cơ hội kinh tế lớn cho người nông dân. Nếu được đầu tư đúng hướng, ngành sản xuất và chế biến nấm tuyết có thể đóng góp tích cực vào nền kinh tế nông nghiệp, đồng thời mang lại giá trị dinh dưỡng cao cho cộng đồng. Với xu hướng tiêu dùng ngày càng ưa chuộng thực phẩm lành mạnh, nấm tuyết chắc chắn sẽ tiếp tục được quan tâm và phát triển trong tương lai.
