Mô hình nuôi gà ri giúp đồng bào người Thái ở Thanh Hóa ổn định sinh kế

Mô hình này được triển khai từ năm 2023, thuộc Dự án 2 của Chương trình Mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, hỗ trợ người dân về giống, kỹ thuật và đầu ra, tạo nền tảng phát triển sinh kế tại chỗ.

Bắt đầu từ 70 con gà giống

Bà Vi Thị Liễng, trú tại thôn Pà Cầu, xã Thắng Lộc (Thanh Hóa) cho biết gia đình thuộc diện hộ nghèo và được hỗ trợ 70 con gà giống từ chương trình. Trước khi nhận gà, bà và nhiều hộ khác được cán bộ kỹ thuật hướng dẫn cụ thể cách xây dựng chuồng trại, quy trình chăm sóc và phòng bệnh cho vật nuôi.

“Từ chỗ chưa từng chăn nuôi theo quy trình, giờ tôi đã biết cách xử lý chuồng trại, khử trùng và thực hiện các bước kỹ thuật đúng như hướng dẫn”, bà Liễng nói.

Sau lứa gà đầu tiên, gia đình bà tiếp tục tái đàn nhiều lần, nâng tổng số lên gần 400 con. Việc chăn nuôi giúp tạo thu nhập ổn định, mở ra cơ hội đầu tư thêm vào các loại vật nuôi khác như trâu, từ đó mở rộng mô hình kinh tế hộ.

Cứ khoảng 3 đến 4 tháng, bà xuất bán một lứa gà, đồng thời tích lũy một phần vốn để phát triển sản xuất. “Chương trình hỗ trợ đã giúp gia đình tôi có cơ hội thoát nghèo ngay trên mảnh đất quê mình”, bà Liễng chia sẻ.

Tương tự, bà Vi Thị Thúy, một hộ dân khác tại thôn Quẻ, cũng được hỗ trợ giống và hướng dẫn kỹ thuật từ đầu. Sau một thời gian áp dụng đúng quy trình nuôi gà ri, đàn gà của gia đình phát triển nhanh, tỷ lệ sống cao, ít bệnh. Hiện bà còn kết hợp nuôi thêm vịt để tận dụng diện tích vườn sẵn có.

Nhiều hộ đồng bào dân tộc Thái ở xã Thắng Lộc (Thanh Hóa) đã từng bước cải thiện thu nhập nhờ mô hình nuôi gà ri theo hướng an toàn sinh học.

Từ con giống đến kỹ thuật và đầu ra

Dự án “Liên kết chăn nuôi gà ri theo hướng an toàn sinh học gắn với tiêu thụ sản phẩm” do Liên minh Hợp tác xã tỉnh Thanh Hóa phối hợp UBND huyện Thường Xuân (cũ) tổ chức thực hiện, với đơn vị chủ trì là Hợp tác xã Đầu tư và Phát triển nông nghiệp Vinaco.

Tính đến cuối tháng 7/2024, dự án đã bàn giao 3.479 con gà giống cùng hơn 11,8 tấn thức ăn hỗn hợp cho 61 hộ dân tại xã Thắng Lộc. Trong đó, mỗi hộ nghèo được cấp 70 con, hộ cận nghèo nhận 56 con và hộ mới thoát nghèo được cấp 35 con. Tất cả gà giống đều đã được tiêm phòng, có nguồn gốc rõ ràng và đảm bảo chất lượng.

Điểm đáng chú ý là dự án không chỉ hỗ trợ vật chất mà còn tập trung đào tạo kỹ năng, nâng cao kiến thức cho người dân. Trước khi triển khai, các hộ tham gia đều được tập huấn kỹ thuật về xây dựng chuồng trại, cách chăm sóc gà theo hướng an toàn sinh học, xử lý dịch bệnh và kết nối đầu ra theo chuỗi giá trị.

Đàn gà ri phát triển khỏe mạnh, góp phần tăng thu nhập cho các hộ dân.

Sau khi áp dụng, mô hình cho thấy kết quả khả quan. Tỷ lệ sống của gà đạt trên 95%, trọng lượng bình quân khi xuất chuồng trên 2kg mỗi con. Một số nhà hàng và doanh nghiệp đã chủ động liên hệ thu mua sản phẩm, giúp đầu ra ổn định hơn cho người chăn nuôi.

Theo đánh giá của địa phương, thu nhập trung bình mỗi hộ tham gia mô hình có thể đạt 3–5 triệu đồng/tháng. Từ nguồn vốn tích lũy, nhiều hộ đã mở rộng chăn nuôi thêm các loại vật nuôi khác như vịt, lợn, trâu, bò. Phần lớn các hộ đã thoát nghèo, trong đó một số đã vươn lên trở thành hộ khá giả.

Bao tiêu sản phẩm, mở rộng thị trường

Anh Hoàng Văn Mão – Giám đốc Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Xuân Lộc – cho biết giá bán gà dao động từ 100.000 đến 120.000 đồng/kg, vào dịp cao điểm như Tết Nguyên đán có thể tăng lên khoảng 150.000 đồng/kg.

Hợp tác xã đang đứng ra bao tiêu toàn bộ sản phẩm cho các hộ dân trong mô hình. “Từ khi triển khai, nhu cầu thị trường luôn vượt quá khả năng cung cấp. Nhiều hộ mạnh dạn tái đàn và mở rộng quy mô chăn nuôi để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng”, anh Mão nói.

Việc có đơn vị đứng ra thu mua giúp người dân yên tâm sản xuất, giảm rủi ro về giá cả và thị trường. Đây cũng là điểm mấu chốt để mô hình duy trì được tính bền vững, thay vì chỉ là hỗ trợ ngắn hạn.

Không chỉ tạo ra thu nhập, mô hình nuôi gà ri còn giúp người dân từng bước thay đổi cách nghĩ, cách làm trong phát triển kinh tế hộ. Từ việc sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, các hộ chuyển dần sang phương thức liên kết, chú trọng quy trình kỹ thuật và tính ổn định lâu dài.

Mô hình này đang được xem là hướng đi khả thi cho đồng bào dân tộc thiểu số tại vùng sâu, vùng xa như xã Thắng Lộc – nơi điều kiện sản xuất còn nhiều hạn chế. Việc tận dụng nguồn lực sẵn có tại địa phương kết hợp với hỗ trợ kỹ thuật, đầu ra ổn định đã giúp tạo sinh kế vững chắc cho người dân.