Việt Nam vừa được Wanderlust – tạp chí du lịch của Anh – đưa vào danh sách những điểm đến hàng đầu để chiêm ngưỡng động vật hoang dã tại châu Á. Với vị trí địa lý trải dài cùng hệ sinh thái đa dạng gồm rừng rậm nhiệt đới, núi đá vôi, vùng đất ngập nước và hơn 3.000 km đường bờ biển, Việt Nam được mô tả là một “kỳ quan sinh học” – nơi chứa đựng sự phong phú đáng kinh ngạc của các loài động – thực vật quý hiếm.
Dưới đây là những điểm đến tiêu biểu trong danh sách của Wanderlust, nơi du khách có thể kết hợp khám phá cảnh quan thiên nhiên cùng những trải nghiệm độc đáo khi quan sát động vật hoang dã trong môi trường sống tự nhiên.
Côn Đảo (Bà Rịa – Vũng Tàu)
Nằm ngoài khơi bờ biển Nam bộ, Côn Đảo gồm 16 hòn đảo lớn nhỏ với địa hình núi non, bãi biển hoang sơ và hệ sinh thái biển phong phú. Đây là khu vực bảo tồn rùa biển lớn nhất Việt Nam, đặc biệt là rùa xanh và đồi mồi – những loài đang bị đe dọa tuyệt chủng.
Từ tháng 4 đến tháng 11 hằng năm, hàng nghìn cá thể rùa quay trở lại bãi biển Côn Đảo để đẻ trứng. Du khách có thể đăng ký tour cùng hướng dẫn viên của Vườn Quốc gia Côn Đảo để theo dõi quá trình đẻ trứng vào ban đêm, cũng như thả rùa con về đại dương vào ban ngày. Ngoài ra, Côn Đảo còn là nơi sinh sống của cá cúi (dugong), cá heo và các rạn san hô rực rỡ. Một phần của quần đảo đã được công nhận là vùng đất ngập nước Ramsar duy nhất trên biển tại Việt Nam.
 |
| Du khách sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng rùa mẹ đẻ trứng vào ban đêm và thả rùa con ở Côn Đảo. Ảnh: Linh Huỳnh. |
Vườn Quốc gia Yok Đôn (Đắk Lắk)
Là một trong những khu rừng khộp cuối cùng còn sót lại tại Đông Nam Á, Yok Đôn là điểm đến lý tưởng để theo dõi voi châu Á trong môi trường bán hoang dã. Từ khoảng 2.000 cá thể vào những năm 1980, hiện số lượng voi ở Việt Nam chỉ còn khoảng 200 con. Nhiều cá thể trong số đó sinh sống trong khu vực rừng của Yok Đôn, gần biên giới Campuchia.
Khác với hình thức cưỡi voi trước đây, hiện du khách có thể đi bộ xuyên rừng cùng hướng dẫn viên để tìm hiểu về đời sống, tập tính của những cá thể voi từng bị nuôi nhốt và nay đang được thả tự do trong tự nhiên. Ngoài ra, Yok Đôn còn hấp dẫn giới quan sát chim với hơn 300 loài, trong đó có sếu đầu đỏ – biểu tượng của vùng đất Tây Nguyên.
 |
| Nơi tốt nhất để quan sát voi châu Á là ở Vườn Quốc gia Yok Đôn. |
Đảo Cát Bà (Hải Phòng)
Nằm ở rìa phía nam vịnh Hạ Long – di sản thiên nhiên thế giới được UNESCO công nhận – Cát Bà là nơi sinh sống của loài voọc Cát Bà quý hiếm. Loài linh trưởng này chỉ có khoảng 80 cá thể trong tự nhiên, chủ yếu tập trung ở khu vực rừng núi đá vôi của Vườn Quốc gia Cát Bà. Voọc trưởng thành có bộ lông vàng quanh mặt, còn voọc con mới sinh lại có màu cam rực rỡ, rất dễ nhận biết.
Chúng có khả năng đặc biệt là uống nước biển để sinh tồn – một cơ chế thích nghi hiếm thấy trong thế giới động vật linh trưởng. Du khách có thể đăng ký tour trekking trong Vườn Quốc gia để hy vọng có được cái nhìn thoáng qua về loài động vật này trong tự nhiên.
 |
| Voọc Cát Bà, còn được gọi là voọc đầu vàng, đang bị đe dọa nghiêm trọng. |
Vườn Quốc gia Cúc Phương (Ninh Bình)
Là Vườn Quốc gia đầu tiên của Việt Nam, Cúc Phương nằm cách Hà Nội khoảng 120 km, là điểm đến hàng đầu để quan sát các loài linh trưởng quý hiếm. Tại đây, du khách có thể ghé thăm Trung tâm Cứu hộ Linh trưởng Nguy cấp, nơi bảo tồn nhiều loài đặc hữu như voọc mũi hếch, voọc Delacour – những loài không xuất hiện ở bất kỳ nơi nào khác trên thế giới.
Ngoài ra, Cúc Phương còn là nơi sinh sống của các loài động vật lớn như báo gấm, gấu ngựa châu Á, và nhiều loài chim quý như chim hồng hoàng. Các tour trekking kéo dài từ 1 đến 3 ngày, kết hợp dựng trại trong rừng, giúp tăng cơ hội bắt gặp các loài động vật trong môi trường sống tự nhiên.
 |
| Voọc chà vá chân đỏ có thể được tìm thấy ở Vườn Quốc gia Cúc Phương. |
Bán đảo Sơn Trà (Đà Nẵng)
Chỉ cách trung tâm Đà Nẵng khoảng 20 phút di chuyển, bán đảo Sơn Trà là “ngôi nhà” của hơn 1.000 cá thể voọc chà vá chân đỏ – một trong những loài linh trưởng đẹp nhất thế giới, với màu lông rực rỡ pha trộn đỏ, trắng và xám. Nhờ nỗ lực bảo tồn của tổ chức GreenViet, voọc Sơn Trà ngày càng được bảo vệ tốt hơn và trở thành biểu tượng sinh thái của Đà Nẵng.
 |
| Hơn 1.000 con voọc chà vá chân đỏ sống trên những ngọn đồi có rừng ở Bán đảo Sơn Trà. |
Vườn Quốc gia Ba Bể (Bắc Kạn)
Không chỉ nổi tiếng với hồ nước ngọt lớn nhất Việt Nam, Ba Bể còn là nơi cư trú của hơn 80 loài động vật hoang dã và hơn 320 loài chim. Các loài quý hiếm có thể kể đến như cu li nhỏ, cầy vòi mốc Owston, voọc đen má trắng, và gấu ngựa. Tour trekking kết hợp chèo thuyền trên hồ là cách lý tưởng để khám phá đời sống hoang dã trong mùa khô, từ tháng 10 đến tháng 4.
 |
| Hồ Ba Bể là hồ nước ngọt tự nhiên lớn nhất Việt Nam. |
Dãy Trường Sơn
Trải dài theo biên giới Việt – Lào, dãy Trường Sơn là điểm nóng đa dạng sinh học với 134 loài thú và hơn 500 loài chim. Đây là nơi phát hiện ra loài sao la – được mệnh danh là “kỳ lân châu Á” – vào năm 1992. Ngoài ra còn có thỏ sọc Trường Sơn, gà tiền mặt đỏ và gà lôi lam mào trắng – những loài gần như không thể tìm thấy ở nơi khác.
Du khách có thể khám phá hệ sinh thái Trường Sơn thông qua các Vườn Quốc gia như Bạch Mã (Huế), hoặc tham gia hành trình mạo hiểm rừng sâu Hang Ba tại Phong Nha – Kẻ Bàng (Quảng Bình), do đơn vị Oxalis Adventure tổ chức.
 |
| Du khách trên đường khám phá hang động thuộc VQG Phong Nha - Kẻ Bàng. |
Đồng bằng sông Cửu Long
Vùng đất chín rồng – nơi sông Mekong đổ ra biển Đông – là hệ sinh thái ngập nước độc đáo của Việt Nam. Các loài quý hiếm như cá tra dầu khổng lồ, rái cá mũi lông và sếu đầu đỏ đều sinh sống tại đây. Trong đó, Vườn Quốc gia Tràm Chim (Đồng Tháp) là điểm đến nổi bật cho những người yêu thích quan sát chim, đặc biệt vào mùa khô (từ tháng 12 đến tháng 4).
 |
| Bạn có thể nhìn thấy sếu đầu đỏ ở Vườn Quốc gia Tràm Chim. |
Mặc dù chưa được khai thác mạnh mẽ như các điểm đến safari nổi tiếng trên thế giới, nhưng những địa danh này đang cho thấy tiềm năng to lớn của Việt Nam trong phát triển du lịch sinh thái – bền vững và gắn với bảo tồn đa dạng sinh học. Những nỗ lực từ chính quyền, cộng đồng địa phương và các tổ chức bảo tồn đang góp phần định hình một hình ảnh mới cho Việt Nam – nơi thiên nhiên hoang dã vẫn còn nguyên vẹn và đáng kinh ngạc.
Bích Bông
